Με αφορμή την υπόθεση αναγνώρισης πατρότητας τέκνου το Ειρηνοδικείο Καρλόβασι έκρινε πως τα ζητήματα που αφορούν υποθέσεις επιτροπείας ανηλίκων ανήκουν στην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου!
Ρεπορτάζ: Πωλίνα Βασιλοπούλου
Στο Ειρηνοδικείο προσέφυγε ένας κάτοικος της Σάμου ο οποίος ζήτησε τον ορισμό επιτρόπου ανηλίκου καθώς δήλωσε πως προτίθεται να καταθέσει αγωγή πατρότητας της ανήλικης κόρης της συντρόφου του η οποία κατά τη νομοθεσία θεωρείται παιδί του συζύγου της με τον οποίο βρισκόταν σε διάσταση από το 2010 αλλά δεν είχε πάρει διαζύγιο μέχρι πρόσφατα! Επικαλούμενη το άρθρο 1517 του Αστικού Κώδικα στο σκεπτικό της υπ´ αριθμό 46/2016 απόφασης του Ειρηνοδικείου τονίζεται μεταξύ άλλων πως αν τα συμφέροντα του τέκνου συγκρούονται με τα συμφέροντα του πατέρα του ή της μητέρας του, που ασκούν τη γονική μέριμνα, καθώς και των συζύγων ή των συγγενών τους εξ αίματος ή εξ αγχιστείας σε ευθεία γραμμή, διορίζεται ειδικός επίτροπος.
Το δε άρθρο 1629 Α.Κ. παραπέμπει στις διατάξεις για την επιτροπεία: «Κάθε φορά που προβλέπεται από το νόμο ο διορισμός ειδικού επιτρόπου, ισχύουν, ως προς τη διαδικασία του διορισμού, τις αρμοδιότητες και την εν γένει δράση του, οι διατάξεις για την επιτροπεία». Τέλος, το άρθρο 1591 Α.Κ. καθορίζει την αρμοδιότητα περί διορισμού επιτρόπου προβλέποντας στο εδάφιο α΄ ότι το δικαστήριο διατάσσει ύστερα από αίτηση ή και αυτεπαγγέλτως την επιτροπεία διορίζει τον επίτροπο και ορίζει τα σχετικά με την οργάνωση και τη λειτουργία της σύμφωνα με τον νόμο.
Οι αρμοδιότητες των δικαστηρίων
Στη δικαστική απόφαση τονίζεται πως με την τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας το 2015 ορίστηκε πως όσον αφορά την αρμοδιότητα των δικαστηρίων για τις υποθέσεις της επιτροπείας ανηλίκων ορίστηκε πως: «από 01-01-2016, με την επαναφορά του τεκμηρίου αρμοδιότητας στο μονομελές πρωτοδικείο, στην αρμοδιότητα του ειρηνοδικείου υπάγονται υποθέσεις της εκουσίας δικαιοδοσίας μόνο κατ’ εξαίρεση, όσες δηλαδή ειδική διάταξη νόμου αναθέτει σε αυτό. Στις κατ’ εξαίρεση υπαγόμενες στο ειρηνοδικείο υποθέσεις εκουσίας δικαιοδοσίας δεν περιλαμβάνεται η επιτροπεία ανηλίκων, ούτε προβλέπεται με βάση το ουσιαστικό δίκαιο κάτι διαφορετικό, με αποτέλεσμα η αρμοδιότητα για τον διορισμό ειδικού επιτρόπου ανηλίκου (1517, 1629, 1591 Α.Κ.) να ανήκει στην κατά κανόνα αρμοδιότητα του μονομελούς πρωτοδικείου.
Η ως άνω νομοθετική μεταβολή άρει την δημιουργηθείσα αντινομία με το από 01-03-2013 έως και 31-12-2015 ισχύον δίκαιο, σύμφωνα με το οποίο ο Ειρηνοδίκης διόριζε τον ειδικό επίτροπο ανηλίκου στην περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων των γονέων του, ενώ συγχρόνως ασκούσε και τα έργα του εποπτικού συμβουλίου κατά τη ρητή πρόβλεψη του άρθρου 1635 εδ. β΄ Α.Κ. (βλ. Παντελίδου Κ., Εκουσία Δικαιοδοσία και Ειρηνοδικείο, ΝοΒ 61, σ. 638)».
Σύγκρουση συμφερόντων των γονέων
Στην προκειμένη περίπτωση ο κάτοικος της Σάμου εκθέτει στην αίτηση του πως η σύντροφος του γέννησε το 2016 ένα κοριτσάκι του οποίου τεκμαιρόμενος κατά το νόμο πατέρας του είναι ο σύζυγος της μέχρι και τον Μαρτίου του 2016 όποτε και έλαβε διαζύγιο.
Συγκεκριμένα η σύντροφος του είχε συνάψει πολιτικό γάμο στο Περού το 2008, ενώ βρισκόταν σε διάσταση από το 2010. Από τότε συζεί με τον σύντροφο της στη Σάμο. Ο σύντροφος της με την προσφυγή του στη Δικαιοσύνη υποστηρίζει πως το τέκνο που γεννήθηκε έχει βιολογικό πατέρα τον αιτούντα και όχι τον σύζυγο της μητέρας του. Παράλληλα, επικαλούμενος έννομο συμφέρον, εκθέτοντας ότι προτίθεται να ασκήσει αγωγή προσβολής πατρότητας του ανηλίκου, που θα στρέφεται και κατά αυτού του ανηλίκου τέκνου, ζητά από το παρόν Δικαστήριο λόγω σύγκρουσης συμφερόντων των («νομικών») γονέων του τέκνου να διορίσει ειδικό επίτροπο του ανηλίκου για να το εκπροσωπήσει στη δίκη που πρόκειται να γίνει για την προσβολή της πατρότητάς του.
Τελικά το Ειρηνοδικείο Καρλοβασι κατέληξε πως η αίτηση αναρμοδίως εισάγεται ενώπιον του συγκεκιρμ΄λενου δικαστηρίου, καθόσον υπό τα εκτιθέμενα σε αυτήν πρόκειται για υπόθεση (διορισμός ειδικού επιτρόπου ανηλίκου λόγω σύγκρουσης συμφερόντων των γονέων του) που υπάγεται κατά το χρόνο συζήτησης της υπό κρίση αίτησης στο ακροατήριο, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη της παρούσας, στην κατά τεκμήριο καθ’ ύλην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου.
Συνεπώς, πρέπει, σύμφωνα με τα άρθρα 740 παρ. 1 και 46 Κ.Πολ.Δ. να κηρυχθεί το Δικαστήριο αυτό αναρμόδιο προς εκδίκαση της υπό κρίση υπόθεσης, η οποία πρέπει να παραπεμφθεί στο Μονομελές Πρωτοδικείο Σάμου, που είναι καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμόδιο προς εκδίκασή της.
Η Άποψη