Προσβολή της προσωπικότητας, ακόμα και αν η κεραία έχει νόμιμα αδειοδοτηθεί – Παραβίαση της αρχής της προφύλαξης [ΜπρΠατρών (ΑσφΜ) 303/2017]
Με την υπ’ αριθμ. 303/2017 (ΑσφΜ) απόφασή του το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών έκανε δεκτή την αίτηση που κατέθεσαν Σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων σχετικά με την απαγόρευση λειτουργίας κεραίας κινητής τηλεφωνίας σε κοντινή απόσταση από σχολεία.
Ειδικότερα, το δικαστήριο κρίνοντας ότι «η σωματική και ψυχική υγεία αποτελεί το υπέρτατο προστατευόμενο αγαθό της προσωπικότητας του ατόμου» έκανε δεκτή την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων και απαγόρευσε τη λειτουργία σταθμού βάσης και κεραίας κινητής τηλεφωνίας, με την απειλή μάλιστα χρηματικής ποινής 5.900 ευρώ για κάθε ημέρα λειτουργίας σε βάρος της ιδιοκτήτριας εταιρείας.
Η υπόθεση αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία σταθμού βάσης και κεραίας κινητής τηλεφωνίας στην ταράτσα οικοδομής σε πυκνοκατοικημένη περιοχή στα Ζαρουχλέικα Πατρών, σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων από δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγείο.
Η ιδιοκτήτρια εταιρία υποστήριξε αιτιολογημένα ότι εγκατέστησε και λειτουργεί τη συγκεκριμένη κεραία έχοντας λάβει όλες τις απαιτούμενες άδειες, ισχυριζόμενη ότι τηρεί τα νόμιμα όρια ακτινοβολίας, τα οποία δεν εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία των περιοίκων.
Όπως επισημαίνεται στην απόφαση, ενόψει της υφιστάμενης επιστημονικής αβεβαιότητας τόσο ως προς τα όρια ασφαλείας και τον βαθμό κινδύνου από την έκθεση στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν οι σταθμοί κινητής τηλεφωνίας όσο και ως προς τις συνέπειες που ενδέχεται αυτή να προκαλεί στο περιβάλλον και στον ανθρώπινο οργανισμό, δεν προκύπτει στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι διασφαλίζεται η υγεία των προσώπων στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τον επίδικο σταθμό και ιδίως εκείνων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, ήτοι μαθητών, ασθενών.
Το δικαστήριο επεσήμανε ότι και το Διεθνές Γραφείο για την Καρκινική έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, κατέταξε την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία της κινητής τηλεφωνίας στην κατηγορία 2Β των πιθανών καρκινογόνων παραγόντων για τον άνθρωπο, εξαιτίας ενδείξεων για συσχέτιση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με μορφές κακοήθους καρκίνου, η οποία αναπτύσσεται ραγδαία και πλήττει συνήθως τον εγκέφαλο.
Με βάση τα ανωτέρω, το δικαστήριο έκρινε ότι η ιδιοκτήτρια εταιρεία παραβίασε την αρχή της προφύλαξης (άρθρο 174 παρ. 2 εδ. β’ της ΣυνθΕΚ), σύμφωνα με την οποία πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προφύλαξης όταν υπάρχουν επαρκείς λόγοι να θεωρείται ότι η εγκατάσταση κεραίας κινητής τηλεφωνίας δημιουργεί κινδύνους ανεπανόρθωτης βλάβης στη σωματική και ψυχική υγεία των κατοίκων της περιοχής όπου βρίσκεται η εγκατάσταση, καθώς και στο περιβάλλον, ακόμη και αν δεν μπορεί να αποδειχθεί πλήρως η αιτιώδης σχέση μεταξύ της επίμαχης εγκατάστασης και των επιβλαβών συνεπειών από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπει.
Εξάλλου, όπως επισημαίνεται την απόφαση, ανεξαρτήτως του ζητήματος της νομιμότητας ή μη της αδειοδότησης του εν λόγω σταθμού, η εταιρεία παραβιάζοντας την αρχή της προφύλαξης, πλήττει το αγαθό της υγείας των αιτούντων, καθώς και περιβαλλοντικά αγαθά, τα οποία συνιστούν βασικά στοιχεία για την εξασφάλιση της ποιότητας ζωής.
Σύμφωνα με το δικαστήριο, τα αγαθά αυτά και ειδικότερα η ιδιωτικού δικαίου έκφανση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στο περιβάλλον (άρθρο 24 Συντάγματος), όπως αυτό έμμεσα τριτενεργεί μέσω της 57 και 966 επ. ΑΚ (βλ. Βαθρακοκοίλη, άρθρο 57, αρ. 11, υποσημ. 19), δεν αποτελούν αυτοτελή δικαιώματα, αλλά επί μέρους εκδηλώσεις του ενιαίου δικαιώματος της προσωπικότητας κάθε ανθρώπου, κατά τρόπο ώστε η προσβολή των αγαθών αυτών να συνεπάγεται και προσβολή του δικαιώματος της προσωπικότητας των αιτούντων.
Δείτε αναλυτικά την απόφαση ΜΠρωτΠατρ 303/2017 (ΑσφΜ) εδώ.
Πηγή απόφασης ΤΝΠ Ισοκράτης
