Στις υποθέσεις αυτές η δικαστική διερεύνηση για την απόδοση ευθυνών είναι ασφαλώς εξαιρετικά δύσκολη και η νομολογία έχει προβληματιστεί πολλάκις, σε αποζημιωτικές κυρίως αγωγές.
Κι αν μεν το ζώο έχει αφεντικό, μπορεί και να βρεθεί κάποια άκρη, αφού ο απρόσεκτος οδηγός που το χτυπά το πληρώνει, ενώ αν ευθύνεται το ζώο για πρόκληση ζημιάς (υλικής ή σωματικής) σε τροχαίο που προκάλεσε εκείνο, τότε πληρώνει το αφεντικό του.
Αν όμως το ζώο είναι αδέσποτο, τότε τα πράγματα περιπλέκονται και η συνηθισμένη «απάντηση» της Δικαιοσύνης προς τον οδηγό-θύμα του τροχαίου ακολουθεί περίπου τη λογική του «ας πρόσεχες».
Το τροχαίο συνέβη προ 15ετίας στην κατασκευαζόμενη τότε Εγνατία Οδό, όπου είναι γνωστό πλέον ότι από κάποια σημεία της διέρχονται διάφορα ζώα, ακόμα και αρκούδες.
Κάπου ανάμεσα σε Βέροια και Κοζάνη πετάχτηκε στον δρόμο ένας σκύλος κι ο οδηγός προσπαθώντας με ελιγμό να τον αποφύγει, χτύπησε στην προστατευτική μπάρα, το όχημα ανεφλέγη και καταστράφηκε ολοσχερώς, ενώ ο ίδιος διακομίστηκε σε παρακείμενο νοσοκομείο, απ’ όπου, αφού του παρασχέθηκαν πρώτες βοήθειες, έφυγε με δική του ευθύνη.
Οι πυροσβέστες που προσέτρεξαν αμέσως προς κατάσβεση της φωτιάς στο ΙΧ, αφού δημιουργείτο κίνδυνος για την κυκλοφορία στον δρόμο, κατέθεσαν ότι κοντά στο σημείο που έγινε το ατύχημα ήταν πεσμένη στο έδαφος η σιδερένια περίφραξη (κιγκλίδωμα), ενώ η παρούσα συνεπιβάτις κατέθεσε για το σκυλί που πετάχτηκε ξαφνικά στον δρόμο.
Ο οδηγός, όντας και δικηγόρος, έψαξε λίγο το θέμα και διαπιστώνοντας ότι η σιδερένια σήτα είχε καταρρεύσει λόγω των χιονοπτώσεων, χωρίς η επίσημη πολιτεία να κάνει την παραμικρή αποκαταστατική ενέργεια, στράφηκε κατά του Δημοσίου, αξιώνοντας 8.500 ευρώ για τις υλικές ζημιές (καταστροφή του ΙΧ) και 14.000 ευρώ για ηθική βλάβη, λόγω της ψυχικής και της σωματικής ταλαιπωρίας που υπέστη.
Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο τον δικαίωσε κρίνοντας ότι το Δημόσιο, έχοντας την ευθύνη συντήρησης της εθνικής οδού, όφειλε να αποκαταστήσει την πεσμένη περίφραξη, απ’ όπου μπήκε ο σκύλος, ενώ με κατάλληλη σηματοδότηση να προειδοποιεί για τον κίνδυνο διέλευσης ζώων, ώστε να ανακόπτουν ταχύτητα οι οδηγοί και να έχουν τεταμένη την προσοχή τους, επιδικάζοντας το αιτηθέν ποσό για τις υλικές ζημιές και 1.300 ευρώ για ηθική βλάβη.
Ομως το Δ. Εφετείο απάλλαξε το Δημόσιο από την υποχρέωση αποζημίωσης, κρίνοντας ότι δεν υπάρχει «αιτιώδης σύνδεσμος» ανάμεσα στην καταλογιζόμενη παράλειψη αποκατάστασης του πλέγματος και στην αιφνίδια εμφάνιση του σκύλου, αφού η περίφραξη μειώνει μεν την πιθανότητα εισόδου αδέσποτων ζώων, αλλά δεν αποκλείει την είσοδό τους από άλλο σημείο ανισόπεδων κόμβων (ανά 10-20 χλμ.), ενώ έκρινε πως ούτε η έλλειψη σηματοδότησης θεμελιώνει ευθύνη του Δημοσίου, αφού και να υπήρχε προειδοποίηση είναι αμφίβολο αν θα αποφευγόταν το τροχαίο.
«Καραμπόλα»
Σε άλλη, ακόμα πιο περίεργη, υπόθεση στη Β. Ελλάδα, οδηγός ΙΧ κινούμενος προ 7ετίας σε επαρχιακή οδό νύχτα, με μειωμένο φωτισμό, δεν αντιλήφθηκε εγκαίρως τα αδέσποτα σκυλιά που κινούνταν παραπλεύρως του δρόμου, με αποτέλεσμα να χτυπήσει ένα από αυτά, το οποίο εκσφενδονίστηκε στο αντίθετο ρεύμα, όπου εκείνη τη στιγμή κινείτο μοτοσικλέτα με δύο επιβάτες, οι οποίοι με την πρόσκρουση έπεσαν στο οδόστρωμα και τραυματίστηκαν.
Βαρύτερα τραυματίστηκε η συνεπιβάτις της μηχανής, που υπέστη σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις.
Η υπόθεση κατέληξε στα ποινικά δικαστήρια, που καταδίκασαν και τους δύο οδηγούς για το τροχαίο, του μεν ΙΧ γιατί οδηγούσε γρήγορα, χωρίς τεταμένη την προσοχή παρά τον μειωμένο φωτισμό, με συνέπεια να μην προλάβει να επιχειρήσει αποφευκτικό ελιγμό, ενώ της μηχανής για αντίστοιχους λόγους και επειδή δεν είχε δίπλωμα οδήγησης… Η ποινική ευθύνη τους κρίθηκε ανεξάρτητη από την τυχόν συνυπαιτιότητα και της ίδιας της γυναίκας για τη βαρύτητα του τραυματισμού της επειδή δεν φορούσε κράνος…
Ο μεθυσμένος και τα πρόβατα
Τα σκήπτρα των αντίστοιχων περίεργων νομολογιακά υποθέσεων, που έχουν προβληματίσει έντονα τα δικαστήρια, εξακολουθεί να κρατά μακράν των υπολοίπων η υπόθεση πολύνεκρου τροχαίου, με θύματα 14 πρόβατα, που συνέβη προ ολίγων ετών στην Πελοπόννησο.
Οδηγός ΙΧ που «τα είχε τσούξει» λιγάκι, κινούμενος με υπερβολική ταχύτητα 110 χλμ., δεν αντιλήφθηκε έγκαιρα τα αιγοπρόβατα που διέσχιζαν επαρχιακή οδό αμέριμνα, υπό την καθοδήγηση ποιμένος.
Το ΙΧ φρέναρε για τουλάχιστον 70 μ., αλλά επέπεσε επί του διερχόμενου κοπαδιού, σκορπώντας τον θάνατο και τραυματίζοντας τον βοσκό, που κατέφυγε στα δικαστήρια αξιώνοντας αποζημίωση.
Ο οδηγός υποστήριξε ότι αιφνιδιάστηκε λόγω της έλλειψης φωτισμού και της… σιωπής των αμνών, που στάθηκαν άτυχοι αφού μολονότι γλίτωσαν τη σούβλα (το τροχαίο έγινε λίγο μετά το Πάσχα), τελικά, όπως αποδείχθηκε, «πήγαν ως πρόβατα επί σφαγήν».
Ωστόσο η θυσία τους δεν πήγε χαμένη, αφού στάθηκε αφορμή για τη διαμόρφωση μίας από τις πιο πρωτότυπες «φωτεινές» νομολογιακά υποθέσεις, που στηρίχθηκε στην έλλειψη ακριβώς «φώτων πορείας»: Ο ΑΠ έκρινε μεν υπεύθυνο του τροχαίου τον οδηγό, μειώνοντας ωστόσο την αποζημίωση που κατέβαλε κατά 30%, ποσοστό ως προς το οποίο έκρινε συνυπαίτιο τον βοσκό, επειδή δεν φρόντισε να φέρουν το πρώτο και το τελευταίο πρόβατο ικανό φωτισμό, όπως ορίζει ο ΚΟΚ!
ΔΕΝ ΒΡΗΚΕ ΛΥΣΗ ΤΟ ΣτΕ
Την πρωτότυπη νομική υπόθεση του τροχαίου μεταξύ Βέροιας και Κοζάνης δεν μπόρεσε να ξεδιαλύνει ούτε το Συμβούλιο της Επικρατείας,καθώς εμποδίστηκε να ασχοληθεί λόγω του μικρού ύψους της χρηματικής διαφοράς (κάτω των 40.000 ευρώ).
AΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ
