Δυνατότητα ρύθμισης και των ιδιωτικών χρεών που έχουν οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων θα δίνει ο εξωδικαστικός μηχανισμός, το νομοσχέδιο για την προώθηση του οποίου αναμένεται να έρθει στη Βουλή στα τέλη Μαρτίου.
Η προοπτική αυτή θα εξετάζεται κατά περίπτωση και ανάλογα με το κατά πόσο το δάνειο, ακόμη και εάν πρόκειται για ένα στεγαστικό ή καταναλωτικό, συνδέεται ή επηρεάζει την επιχειρηματική δραστηριότητα. Τέτοιες περιπτώσεις, δηλαδή δανείων που έχουν οι μέτοχοι των εταιρειών και που μπορούν να ρυθμιστούν παράλληλα με τις άλλες οφειλές της επιχείρησης, είναι π.χ. ένα δάνειο που κάποιος έλαβε με εγγύηση το σπίτι του ή ένα δάνειο που δεν είναι αμιγώς επιχειρηματικό, αλλά που η δέσμευση που έχει αναλάβει ο επιχειρηματίας ή ο επαγγελματίας περιορίζει τις δυνατότητες μιας αποτελεσματικής ρύθμισης των εταιρικών χρεών του μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Οπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη που εμπλέκονται στις συζητήσεις για την τελική διαμόρφωση του νομοσχεδίου, η σχετική δυνατότητα θα εξετάζεται κατά περίπτωση, αφού δηλαδή η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας κάνει τη σχετική αίτηση και τα χρέη εμφανιστούν στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων ή καλύτερα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί για τον εξωδικαστικό μηχανισμό. Στόχος, όπως επιμένουν τα ίδια στελέχη, δεν είναι ο μηχανισμός να λειτουργήσει ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ, αλλά ως εργαλείο προκειμένου να διευκολυνθεί η εξυγίανση των επιχειρήσεων. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα είναι ουσιαστικά ο καθρέφτης στον οποίο θα αποτυπώνονται όλα τα χρέη τόσο της επιχείρησης, ως νομικού προσώπου, όσο και του μετόχου-ιδιοκτήτη, ως φυσικού προσώπου, με στόχο να αναζητείται μια αποτελεσματική λύση διευθέτησης του χρέους.
Στη ρύθμιση, που μπορεί να φτάσει έως και το «κούρεμα» της οφειλής, θα μπορούν να ενταχθούν τα χρέη προς τις τράπεζες και όλες οι οφειλές προς το Δημόσιο, συμπεριλαμβανομένων και του ΦΠΑ και του ΦΜΥ. Αντίθετα, από το τυχόν «κούρεμα» εξαιρούνται οι παρακρατούμενες ασφαλιστικές εισφορές και τα μη φορολογικά πρόστιμα, δηλαδή τα πρόστιμα που εισπράττει το Δημόσιο υπέρ τρίτων.
Ο νόμος θα εξαιρεί όσους δεν έχουν εμπορική ιδιότητα, με το σκεπτικό ότι μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους μέσω του νόμου Κατσέλη. Υπενθυμίζεται ότι στην πτωχευτική διαδικασία του νόμου Κατσέλη μπορούν να υπαχθούν όλα τα φυσικά πρόσωπα που δεν διαθέτουν πτωχευτική ικανότητα, δηλαδή, μισθωτοί, άνεργοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και πρώην έμποροι. Μεταξύ των επαγγελματιών που εξαιρούνται από τον εξωδικαστικό μηχανισμό είναι γιατροί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, τοπογράφοι, χημικοί, γεωπόνοι, οικονομολόγοι, σύμβουλοι επιχειρήσεων, εμπειρογνώμονες, ελεγκτές, λογιστές αλλά και όσοι ασκούν παραϊατρικά επαγγέλματα ή καλλιτεχνικά επαγγέλματα, όπως συγγραφείς, ηθοποιοί, μουσικοί, σκηνοθέτες, διακοσμητές ή ανήκουν σε συναφείς επαγγελματικές ομάδες. Η διάκριση σε σχέση με την επαγγελματική ιδιότητα βασίζεται σε παλαιότερο νόμο του 1994, αλλά και σε νεότερους νόμους, που ρύθμισαν τη φορολογική αντιμετώπιση αυτών των επαγγελματιών (νόμος 4172/2013 και νόμος 4254/2014). Ο νόμος θα έχει ορισμένη χρονική διάρκεια και συγκεκριμένα έως τα τέλη του 2018. Για να κάνει αίτηση ένταξης μια επιχείρηση πρέπει να έχει ληξιπρόθεσμα χρέη έως τα τέλη του 2016. Ληξιπρόθεσμο καθίσταται ένα χρέος όταν είναι σε τρίμηνη τουλάχιστον καθυστέρηση. Η γραμμή που «τραβήχτηκε» για το ποια χρέη μπορούν να ρυθμιστούν, δηλαδή αυτά που ήταν στα τέλη του 2016 ληξιπρόθεσμα, δεν απαγορεύει να ενταχθούν στη διαδικασία και χρέη που θα δημιουργηθούν μεταγενέστερα από τις ίδιες επιχειρήσεις, δηλαδή μέχρι την ημερομηνία που θα υποβάλουν αίτηση.
