Μέσα από δύο πλατφόρμες -των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και της διαχείρισης ακινήτων- οι τράπεζες ευελπιστούν ότι θα αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον τεράστιο όγκο των καθυστερούμενων οφειλών, που έχουν φτάσει τα 110 δισ. ευρώ.
Οπως όλα δείχνουν, η πλατφόρμα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών θα είναι έτοιμη μέσα στο καλοκαίρι και θα είναι αποτέλεσμα συνεργασίας των συλλόγων των συμβολαιογράφων με το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Οι τράπεζες έχουν έτοιμες τις λίστες με περίπου 10.000 ακίνητα, τα οποία ενδεχομένως να βγουν στο σφυρί έως το τέλος του 2017, ενώ και ένα δεύτερο πακέτο με περίπου 15.000 ακίνητα θα δρομολογηθεί για το 2018.
Βέβαια, καθώς το πρώτο εξάμηνο στην πράξη έχει χαθεί, εκτιμάται ότι μέσα στο 2017 το πλήθος των ακινήτων που θα βγει στο σφυρί δεν θα ξεπεράσει τις 5.000. Οπως λέει χαρακτηριστικά στην «Οικονομία» υψηλόβαθμο στέλεχος συστημικής τράπεζας, «σε πρώτη φάση τα ακίνητα που θα βγουν σε πλειστηριασμό θα είναι αξίας πάνω από 500.000 ευρώ». Τα μισά είναι επαγγελματικά ακίνητα και τα άλλα μισά κατοικίες, δανειοληπτών που έχουν και άλλα ακίνητα στην ιδιοκτησία τους και ανήκουν στην κατηγορία των στρατηγικά κακοπληρωτών.
Αυτός είναι ο σχεδιασμός. Διότι προς το παρόν δεν έχουν εξειδικευθεί οι παράμετροι και οι όροι υποδο?ής της διαδικτυακής πύλης ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Ωστόσο με το νέο καθεστώς στη διαδικασία θα μπορούν να λαμβάνουν μέρος ενδιαφερόμενοι όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό.
Σε κάθε περίπτωση, ο Ενιαίος Μηχανισμός Εποπτείας (SSM) της ΕΚΤ έχει ζητήσει από τις τράπεζες να προχωρήσουν άμεσα στην ανάκτηση εμπράγματων εξασφαλίσεων, κυρίως από τους λεγόμενους στρατηγικούς κακοπληρωτές, οι οποίοι σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στη διάθεση τους οι τράπεζες, υπολογίζεται ότι 60.000-70.000. Η αναλογία είναι 50% δανειολήπτες στεγαστικών- καταναλωτικών και 50% δανειολήπτες επιχειρηματικών χορηγήσεων.
Σημαντικό είναι και το ποσοστό δανειοληπτών, οι οποίοι λόγω μείωσης των εισοδημάτων τους σταμάτησαν να εξυπηρετούν τα δάνειά τους, προκειμένου να διατηρήσουν το ίδιο επίπεδο διαβίωσης (με την προ κρίσης περίοδο). Την ίδια ώρα οι τράπεζες έχουν ξεκινήσει διερευνητικές επαφές με εξειδικευμένες εταιρείες του εξωτερικού -κυρίως των ΗΠΑ- ώστε με τη βοήθειά τους να διαχειριστούν το «στοκ» ακινήτων που έχουν στην κατοχή τους και το οποίο αναμένεται ότι θα αυξηθεί περαιτέρω με την εκκίνηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, μέσω των δανείων που έχουν καταστεί μη εξυπηρετούμενα -καθώς έχουν να πληρωθούν για διάστημα μεγαλύτερο των 3 ετών- οι τράπεζες έχουν στη διάθεσή τους σχεδόν 200.000 ακίνητα.
Ο όγκος των ακινήτων θα αυξηθεί τους επόμενους μήνες καθώς η διαδικασία του πλειστηριασμού για την ανάκτηση οφειλών είναι ένα από τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες για να πιάσουν τους στόχους μείωσης των καθυστερούμενων δανείων.
Χαρτογράφηση
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τράπεζες βρίσκονται σε συζητήσεις με μεγάλες πλατφόρμες διαχείρισης ακινήτων του εξωτερικού που διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία, ώστε να προχωρήσουν σε έναν αναλυτικό σχεδιασμό για το πώς θα κινηθούν στο ζήτημα διαχείρισης του στοκ των ακινήτων. Διότι, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, και στην περίπτωση που δεν θα εκδηλώνεται ενδιαφέρον για το εκπλειστηριαζόμενο ακίνητο, ο πλειστηριασμός δεν θα κηρύσσεται άγονος και το ακίνητο θα παραμένει στην τράπεζα.
Τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν προχωρήσει στη «χαρτογράφηση» όλων των δανείων που έχουν ως εγγύηση ακίνητο. Και έχουν διαχωρίσει ποια είναι υποθηκευμένα για δάνεια που εξυπηρετούνται και ποια όχι. Ωστόσο θα πρέπει να υπάρξει και άλλος ένας διαχωρισμός, διότι σε πολλές περιπτώσεις το ίδιο ακίνητο έχει πάνω του δύο, ακόμα και τρεις προσημειώσεις για περισσότερα από ένα δάνεια με κάθε προσημείωση εμφανίζεται με διαφορετικό κωδικό.
Το «σκανάρισμα» των ακινήτων έχει και άλλες παραμέτρους. Για παράδειγμα, σε ποια περιοχή βρίσκονται, αν είναι διαμερίσματα ή μονοκατοικίες με αποθήκες ή γκαράζ, αν βρίσκονται σε φτηνές ή ακριβές γειτονιές, το εμβαδόν τους, η παλαιότητα τους κ.λπ. Οι πληροφορίες αυτές είναι κρίσιμες διότι καθώς οι πλειστηριασμοί θα διενεργούνται ηλεκτρονικά, θα μπορούν να συμμετέχουν και αλλοδαποί, οι οποίοι ενδεχομένως μπορεί να θέλουν να αποκτήσουν ακίνητα σε νησιά ή σε τουριστικές περιοχές. Σε ό,τι αφορά τώρα τις λίστες με τα ακίνητα που έχουν δρομολογηθεί για να βγουν στο σφυρί, τα τραπεζικά στελέχη λένε ότι βρίσκονται σε όλες τις ακριβές περιοχές της επικράτειας, με την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τα κοσμοπολίτικα νησιά να πρωταγωνιστούν. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι καταχωρισμένα στο Ε9 ως πρώτη κατοικία.