Στον τρόπο που θα λειτουργεί ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και στα βασικά χαρακτηριστικά του έχουν καταλήξει οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με την τρόικα.
Ωστόσο, οι εκπρόσωποι των δανειστών διαφωνούν με ορισμένες προβλέψεις του νομοσχεδίου που βρίσκεται υπό διαβούλευση, καθώς θέλουν να μην εξαιρούνται από το κούρεμα οι οφειλές από ΦΠΑ και παρακρατούμενους φόρους (φόρος μισθωτών υπηρεσιών), ενώ υποστηρίζουν ότι το ελάχιστο όριο οφειλής για υπαγωγή στη διαδικασία πρέπει να είναι οι 50.000 ευρώ και όχι οι 20.000 ευρώ που αναφέρει το νομοσχέδιο. Επίσης επιμένουν ότι πρέπει να είναι επιλέξιμες οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μέχρι 30 Ιουνίου 2016 (και όχι μέχρι τέλους 2016 που λέει το νομοσχέδιο) καθώς και ότι η ισχύς του νόμου θα πρέπει να λήξει έξι μήνες νωρίτερα.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της διαδικασίας είναι:
- Στη διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού μπορούν να ενταχθούν μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, ακόμα και ατομικές που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές οι οποίες δημιουργήθηκαν μέχρι τις 31-12-2016 και υπερβαίνουν τις 20.000 ευρώ (σ.σ. η τρόικα θέλει το όριο να γίνει 50.000 ευρώ). Δεν εντάσσονται ελεύθεροι επαγγελματίες και μισθωτοί, καθώς και επιχειρηματίες που έχουν προσφύγει στις διατάξεις του νόμου Κατσέλη.
Δείτε εδώ ολόκληρο το νομοσχέδιο για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό
- Περιλαμβάνονται οφειλές προς τράπεζες, την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
- Δεν εντάσσονται περιπτώσεις που σε έναν πιστωτή αντιστοιχεί πάνω από το 85% των συνολικών οφειλών. Το ελληνικό Δημόσιο (εφορία) και τα ασφαλιστικά ταμεία θεωρούνται δύο διαφορετικοί πιστωτές.
- Οι επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά στοιχεία για να ενταχθούν στη διαδικασία θα πρέπει να έχουν θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων σε μία από τις τελευταίες τρεις χρήσεις.
- Οι επιχειρήσεις που τηρούν διπλογραφικά στοιχεία θα πρέπει σε μία από τις τρεις τελευταίες χρήσεις να έχει θετικό αποτέλεσμα προ τόκων φόρων και αποσβέσεων (ebitda) ή να έχει θετική καθαρή θέση (equity).
- Παράγοντες από το χώρο των λογιστικών και νομικών γραφείων που ασχολούνται με το θέμα υποστηρίζουν ότι τα κριτήρια επιλεξιμότητας θα αφήσουν εκτός μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, ίσως την πλειονότητα, τα οποία δεν καλύπτουν τις προϋποθέσεις βιωσιμότητας, αλλά και τον αποκλεισμό όσων έχουν το 85% των οφειλών σε ένα πιστωτή (π.χ. σε μια τράπεζα).
- Οι αιτήσεις υποβάλλονται από τον οφειλέτη αλλά υποχρεωτικά και από κάθε συνοφειλέτη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 (σ.σ. η τρόικα θέλει το όριο να γίνει μέχρι 30 Ιουνίου 2018).. Δεύτερη αίτηση δεν μπορεί να υποβληθεί.
- Τη διαδικασία μπορούν να ξεκινήσουν με δική τους πρωτοβουλία και οι πιστωτές.
- Στην αίτησή τους οι επιχειρήσεις πρέπει να αναφέρουν όλες τις οφειλές τους, τα περιουσιακά τους στοιχεία και μία πρόταση για διακανονισμό, ανάλογα με τις δυνατότητές τους.
- Από τη στιγμή που ο οφειλέτης θα υποβάλει την αίτηση, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, αναθέτει την υπόθεση σε έναν από τους διαπιστευμένους μεσολαβητές, ο οποίος θα συντονίσει την διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
- Στο πλαίσιο της διαδικασίας εξετάζεται η πρόταση αναδιάρθρωσης που έχει υποβάλει ο οφειλέτης, καθώς και πιθανές αντιπροτάσεις των πιστωτών. Για να εγκριθεί το σχέδιο αναδιάρθρωσης θα πρέπει να γίνει δεκτό από τα ⅗ των πιστωτών.
- Το «κλειδί» είναι ότι η αναδιάρθρωση δεν θα πρέπει να φέρει τους πιστωτές σε χειρότερη θέση από εκείνη στην οποία θα βρίσκονταν εάν γινόταν ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη. Η αξία των περιουσιακών στοιχείων υπολογίζεται από εμπειρογνώμονα που διορίζεται από την πλειοψηφία των πιστωτών. Ο εμπειρογνώμονας συντάσσει υποχρεωτικά την έκθεση βιωσιμότητας και την πρόταση αναδιάρθρωσης των οφειλών όταν πρόκειται για μεγάλες επιχειρήσεις.
- Από εκεί και πέρα, η λύση είναι ανοιχτή, ανάλογα με τη συμφωνία που θα επέλθει μεταξύ των πιστωτών για τις μεγάλες επιχειρήσεις.
- ΄Για τις οφειλές προς το Δημόσιο ισχύει ο περιορισμός ότι δεν μπορούν να γίνουν διαγραφές σε οφειλές από Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, παρακρατούμενους φόρους και οφειλές από καταπτώσεις εγγυήσεων του Δημοσίου (σ.σ. η τρόικα θέλει να καταργηθεί η συγκεκριμένη εξαίρεση). Η διαγραφή των υπόλοιπων οφειλών γίνεται κατά χρονική σειρά, ξεκινώντας από τις παλαιότερες οφειλές.
- Επιπλέον, δεν μπορούν να γίνουν περισσότερες από 120 δόσεις στο διακανονισμό.
- Στις περιπτώσεις που η οφειλή προς το Δημόσιο είναι μέχρι 3.000 ευρώ, αυτή ρυθμίζεται σε 36 δόσεις, με ελάχιστη καταβολή μηνιαίως 50 ευρώ, ενώ για οφειλές από 3.000 ευρώ μέχρι 20.000 ευρώ, η ρύθμιση γίνεται σε μέχρι 120 δόσεις χωρίς δυνατότητα διαγραφής οφειλής.