Σημαντικές αλλαγές αναμένονται στους ισολογισμούς των πιστωτικών ιδρυμάτων την αμέσως επόμενη χρονιά κατά την οποία θα διενεργηθούν και τα stress tests των τραπεζών. Πλην, όμως, οι αλλαγές αυτές που θα προκύψουν τόσο από τα αποτελέσματα των stress tests όσο και από τα νέα διεθνή λογιστικά πρότυπα που επιβάλλονται, δεν πρόκειται να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των ασκήσεων προσομοίωσης λένε έγκυροι τραπεζικοί παράγοντες. Η ημερομηνία που επελέγη δεν είναι τυχαία αφού ολόκληρη η νότια Ευρώπη, και συγκεκριμένα οι ελληνικές, ιταλικές, ισπανικές και πορτογαλικές τράπεζες έχουν να αντιμετωπίσουν την πολυμορφική λαίλαπα των κόκκινων δανείων.
Εάν λοιπόν IFRS λειτουργούσαν ένα χρόνο νωρίτερα και οι απαιτήσεις για κεφάλαια θα έπρεπε να αναπτυχθούν επίσης έναν χρόνο νωρίτερα.
Δύο νέα πρότυπα τίθενται σε εφαρμογή κατά τη χρήση του 2018. Το ένα είναι το πρότυπο 9 που αφορά τις τράπεζες και το άλλο είναι το πρότυπο 17 που αφορά τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Το πρότυπο 9 αλλάζει την απεικόνιση των λογιστικών πραγμάτων στους ισολογισμούς των τραπεζών και οδηγεί σε μία φιλοσοφία, η οποία προβλέπει την επαναφορά ενεργειών που πραγματοποιούνταν και κατά το παρελθόν σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις. Ετσι εκτός από τις ειδικές προβλέψεις που μετρούν την εισπραξιμότητα της κάθε απαίτησης χωριστά, επιβάλλεται η λήψη και γενικών προβλέψεων σε μία λογική πως ακόμη και δάνεια τα οποία είναι απολύτως ενήμερα σήμερα, μπορεί να πάψουν να είναι ενήμερα την επόμενη χρονιά στο πλαίσιο της αλλαγής μεταβλητών στην οικονομία της χώρας.
Στις περιπτώσεις των ελληνικών τραπεζών τα πρότυπα αυτά είναι εξαιρετικά κρίσιμα. Πρώτα απ’ όλα μπαίνουν στον στόχαστρο ρυθμισμένα δάνεια και στη συνέχεια κλάδοι οι οποίοι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο βάλλονται.
Ας σημειωθεί πάντως πως η κατάσταση αυτή θα οδηγήσει πολλές τράπεζες να ξεφορτωθούν όσα περισσότερα δάνεια γίνεται την επόμενη χρονιά μέσω πωλήσεων, ενώ καθόλου δεν αποκλείεται τα δάνεια να χορηγηθούν στο εξής με το σταγονόμετρο ακόμη και εάν υπάρχει ρευστότητα από την πλευρά των τραπεζών.
Πολλοί είναι αυτοί που ασκούν κριτική στα συγκεκριμένα πρότυπα τα οποία προβλέπονται μέσω κοινοτικής οδηγίας. Πλην όμως η μεταφορά τους στην εθνική νομοθεσία είναι απολύτως αυτόματη.
Με μηδενική αξία
Ας σημειωθεί πάντως πως σε πονοκέφαλο εξελίσσονται για τις τράπεζες τα δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου ουσιαστικά έχουν μηδενική αξία για τις τράπεζες ενώ οι διαδικασίες που απαιτούνται προκειμένου οι τράπεζες να κυνηγήσουν τα συγκεκριμένα δάνεια είναι εξαιρετικά χρονοβόρες. Συγχρόνως πολύ δύσκολα όσα τέτοια δάνεια καταλήγουν να είναι κόκκινα πολύ δύσκολα θα πουληθούν σε πλατφόρμες καθώς οι δανειολήπτες καλυπτόμενοι πίσω από το θεσμικό πλαίσιο και την εγγύηση του Δημοσίου δεν πιέζονται να αποπληρώσουν.
Οι τράπεζες έχουν λάβει προβλέψεις για τα δάνεια αυτά που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν το 50% ενώ συνεχίζουν σταδιακά να τις αυξάνουν καθώς δημόσιες επιχειρήσεις συνεχίζουν να καταφεύγουν στο δανεισμό. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους τα συγκεκριμένα δάνεια ανέρχονται σε 13 δισ. ευρώ.
