To φάντασμα της χρεοκοπίας ή τον εφιάλτη των κερδοσκόπων που καραδοκούν πάνω από την ελληνική αγορά, αντιμετωπίζει σχεδόν μία στις δύο ελληνικές επιχειρήσεις που έχει μεγάλα χρέη σε τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Το διπλό εφιαλτικό σενάριο για 200 χιλιάδες «κόκκινες» εταιρείες προκύπτει από τη δραματική καθυστέρηση στη διαδικασία ρύθμισης των οφειλών μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Οι τραπεζίτες, αλλά και πολλοί επιχειρηματίες, εκφράζουν φόβους ότι θα μπουν σε εφαρμογή τα πλέον δυσοίωνα σενάρια καθώς εκτιμούν ότι οι προβληματικές εταιρείες δεν θα αντέξουν μέχρι να εφαρμοστεί ο εξωδικαστικός μηχανισμό ρύθμισης οφειλών. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί στα τέλη του μήνα και θα χρειαστούν 3 μήνες προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή η ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα της Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Επομένως, οι «κόκκινες» επιχειρήσεις θα μπορούν να κάνουν τις πρώτες αιτήσεις στις αρχές Αυγούστου, κάτι που σημαίνει ότι, αν όλα πάνε καλά, από τον Σεπτέμβριο θα λειτουργήσει ο νέος θεσμός. Ωστόσο, η γραφειοκρατία που εμπεριέχει το όλο σύστημα που σχεδιάστηκε και το γεγονός ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός είναι τελικά… εσωδικαστικός, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις θα εμπλέκονται και τα δικαστήρια, δημιουργεί ένα ιδιαίτερα ασφυκτικό πλαίσιο για τους ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες.
Δεν θα αντέξουν…
Από τη μια χιλιάδες εταιρείες εκτιμούν ότι δεν θα αντέξουν χωρίς ρύθμιση των οφειλών τους και θα οδηγηθούν σε αναστολή των δραστηριοτήτων τους. Πρόκειται για επιχειρήσεις όλων των μεγεθών, από μικρές που χρωστούν 50 ή 100 χιλιάδες μέχρι μεγάλους ομίλους με χρέη εκατομμυρίων. Το γεγονός και μόνο ότι η ΓΣΕΒΕΕ προβλέπει ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους θα χαθούν 18.700 επιχειρήσεις, δείχνει την ανησυχία της αγοράς που πηγάζει από την κατάσταση των «κόκκινων» επιχειρηματιών.
Από την άλλη, σύμφωνα με πληροφορίες, ξένα funds, κερδοσκοπικά και μη, αναθάρρησαν και άρχισαν να κάνουν… κύκλους πάνω από την Ελλάδα. Συναντούν ξανά τραπεζίτες και στελέχη της αγοράς, αναλύουν τα στοιχεία των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων κι έχουν βάλει στο μικροσκόπιο καλές εταιρείες που κρίνουν ότι είναι βιώσιμες και μπορούν να τους αποφέρουν κέρδος. Οι τράπεζες δεν επιδιώκουν να πουλήσουν δάνεια στα ξένα funds καθώς οι τιμές που δίνουν είναι εξαιρετικά χαμηλές και ξεκινούν ακόμη και από 6 ? 10 λεπτά για κάθε ένα ευρώ. Πρόκειται για καταναλωτικά δάνεια χωρίς εγγυήσεις, όμως, ακόμη και για τα καλά «κόκκινα» ανοίγματα οι τιμές είναι κάτω από το 50% της αξίας του δανείου. Οι ξένοι κατά κύριο λόγο ενδιαφέρονται για ξενοδοχειακές – τουριστικές επιχειρήσεις αλλά και για όσες παραγωγικές – εταιρείες έχουν προβλήματα αλλά χαρακτηρίζονται βιώσιμες.
Οι τραπεζίτες θέλουν να προχωρήσουν οι ρυθμίσεις δανείων, με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, μείωση επιτοκίων ή ακόμη και «κούρεμα», πιστεύοντας ότι θα εισπράξουν περισσότερα απ’ ό,τι με το να πουλήσουν πακέτα δανείων σε χαμηλές τιμές. Ελπίζοντας, και κάνοντας τους υπολογισμούς τους με δεδομένο ότι η αξιολόγηση θα είχε ολοκληρωθεί από το τέλος του προηγούμενου έτους και ο εξωδικαστικός μηχανισμός θα είχε εφαρμοστεί, τώρα βλέπουν ότι όλα τα πλάνα τους έχουν πέσει έξω. Τα «κόκκινα» δάνεια αυξήθηκαν πάνω από 1,5 δισ. ευρώ από τις αρχές του έτους ενώ όλο και περισσότεροι επιχειρηματίες δείχνουν απρόθυμοι ή δεν βιάζονται να κάνουν ρυθμίσεις περιμένοντας τον εξωδικαστικό.
Στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν εκπονηθεί «plan B» προκειμένου να αντιμετωπίσουν τη δύσκολη κατάσταση και να μην «γράψουν» τεράστιες ζημιές στους ισολογισμούς τους. Από την τιτλοποίηση δανείων μέχρι και την εκχώρηση πακέτου δανείων σε θυγατρικές τους… bad bank. Οπως π.χ. η Eurobank Financial Planninng Services που σχεδιάζει την πώληση καταναλωτικών δανείων που είναι στο κόκκινο ή ακόμη και την Sepal, εταιρεία που συμμετέχει και η Alpha Bank.
Μείωση «ανοιγμάτων»
Παρά τους όποιους σχεδιασμούς, πάντως, εκφράζονται φόβοι ότι οι καθυστερήσεις στη ρύθμιση δανείων απειλούν να τινάξουν στον αέρα χιλιάδες επιχειρήσεις. Ο στόχος που έχει θέσει ο SSM και η Τράπεζα της Ελλάδος, για μείωση των «ανοιγμάτων» κατά 38% έως το 2019, δηλαδή από τα 106 δισ. ευρώ να πέσουν τα υπόλοιπα σε 66,7 δισ., ημέρα με την ημέρα απομακρύνεται. Αν, μάλιστα, χαθεί και το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς για τις «κόκκινες» επιχειρήσεις, τότε είναι σίγουρο ότι αυτές που βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού θα κλείσουν και άλλες θα υποκύψουν στις, πολλές φορές, απαξιωτικές προτάσεις που κάνουν τα ξένα funds.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις τράπεζες, βιώσιμο θεωρείται το 50% των επιχειρήσεων που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας, περί τις 400 χιλ. εταιρείες μπορούν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό ο οποίος είναι μεν μια αξιόλογη προσπάθεια που γίνεται από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, ωστόσο, αυτή την ώρα εμφανίζεται δύσκαμπτος και εκφράζονται φόβοι για μεγάλες καθυστερήσεις.
Αυτές οι καθυστερήσεις ξαναφέρνουν πιο κοντά τον εφιάλτη του λουκέτου αλλά και των «κορακιών» που μπορούν να αγοράσουν… μπιρ παρά ελληνικές επιχειρήσεις. Οι τράπεζες θα αναγκαστούν κάποια στιγμή να πάνε σε πωλήσεις δανείων σε funds αφού αυτή την ώρα οι διαπραγματεύσεις με τους «κόκκινους» επιχειρηματίες έχουν παγώσει. Από τη μια η έλλειψη νομικής προστασίας στα στελέχη που θα υπογράφουν αναδιαρθρώσεις. Η σχετική τροπολογία θα ενταχθεί σε νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, αλλά άγνωστο πότε.
Χωρίς αυτή τη ρύθμιση οι τραπεζίτες σηκώνουν τα χέρια ψηλά καθώς δεν μπορούν να προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις δανείων, ακόμη και σε «κουρέματα». Από την άλλη, υπάρχουν πολλοί επιχειρηματίες που «βολεύονται» με την καθυστέρηση, δεν πληρώνουν τίποτε, ούτε χρέη στο δημόσιο και τα Ταμεία, ούτε δάνεια και περιμένουν να τους… καλέσουν για συνολικές ρυθμίσεις.
