Επιτρέπεται η μεταρρύθμιση οριστικής απόφασης για ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων δανειοληπτών, όταν προκύψουν νέα πραγματικά περιστατικά ή μεταβληθούν οι συνθήκες. Με αυτό το σκεπτικό το Ειρηνοδικείο της Αθήνας έκανε δεκτή την αίτηση υπερχρεωμένου δανειολήπτη και μεταρρύθμισε τις μηνιαίες του καταβολές σε πιστωτικό ίδρυμα, απορρίπτοντας τις περί του αντιθέτου αιτιάσεις της τράπεζας.
Πωλίνα Βασιλοπούλου
Συγκεκριμένα, το Ειρηνοδικείο Κρωπίας επισημαίνει στην απόφασή του (υπ’ αριθμ. 24/2017) ότι η ένδικη αίτηση ασκείται καταχρηστικά, επειδή ο αιτών, αφού πέτυχε την έκδοση ευνοϊκής απόφασης για τη ρύθμιση των οφειλών του, επιδιώκει την ακόμα ευνοϊκότερη απόφαση με δόση δυσανάλογα μικρή προς το ύψος των οφειλών του, τυγχάνει απορριπτέα, καθώς τα πραγματικά περιστατικά και αληθή υποτιθέμενα, δεν υπερβαίνουν τα ακραία αξιολογικά όρια που θέτει ο κανόνας του αρ. 281 ΑΚ.
Παράλληλα, το δικαστήριο τονίζει ότι με τον Ν. 3869/2010 δόθηκε η δυνατότητα σε υπερχρεωμένους πολίτες που έχουν αποδεδειγμένη και μόνιμη αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, να ρυθμίσουν την εξόφλησή τους με ευνοϊκότερους όρους και να απαλλαγούν από αυτά, εφόσον εξυπηρετήσουν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα με βάση το εισόδημά τους ένα μέρος των χρεών τους.
Η δυνατότητα ρύθμισης για το φυσικό πρόσωπο των χρεών του, με απαλλαγή από αυτά βρίσκει τη νομιμοποίησή της ευθέως στο ίδιο το κοινωνικό κράτος δικαίου, που επιτάσσει να μην εγκαταλειφθεί ο πολίτης σε μία χωρίς διέξοδο και προοπτική κατάσταση, από την οποία άλλωστε και οι πιστωτές δεν μπορούν να αντλήσουν κανένα κέρδος. Μία τέτοια απαλλαγή χρεών δεν παύει, όμως, να εξυπηρετεί ευρύτερα και το γενικότερο συμφέρον, καθώς οι πολίτες επανακτούν ουσιαστικά μέσω των εν λόγω διαδικασιών την αγοραστική τους δύναμη προάγοντας την οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα (βλ. αιτιολογική έκθεση Ν. 3869/2010).
Ό,τι δικαιολογούν κάθε φορά τα νέα περιστατικά
Ειδικότερα, το Ειρηνοδικείο επισημαίνει στην απόφασή του: «Σύμφωνα με τη διάταξη του αρθ. 8 παρ. 4 ν.3869/10, που αποτελεί ειδικότερη μορφή της ρύθμισης του αρθ. 758 ΚΠολΔ, μπορεί να τροποποιείται η ρύθμιση της απόφασης ως προς το ύψος των μηνιαίων καταβολών της παρ. 2 του άρθρου αυτού, εφόσον συμβούν μεταγενέστερα γεγονότα ή μεταβολές της περιουσιακής κατάστασης ή των εισοδημάτων του οφειλέτη τέτοιας σημασίας που να δικαιολογούν τη ζητούμενη τροποποίηση.
»Τα νέα αυτά πραγματικά περιστατικά ενδέχεται να δικαιολογούν την αύξηση του ποσού των μηνιαίων καταβολών και τέτοια είναι η αύξηση του εισοδήματος του λόγω εξεύρεσης εργασίας, εκμίσθωσης ακινήτου κ.λπ. Ενδέχεται όμως τα νέα αυτά περιστατικά να δικαιολογούν τη μείωση του ποσού των μηνιαίων καταβολών.
»Τέτοια γεγονότα αποτελούν η απόλυση του οφειλέτη και η αδυναμία εξεύρεσης άλλης εργασίας, η μείωση των αποδοχών του, η αύξηση των βιοτικών του αναγκών και οικονομικών του υποχρεώσεων (διεύρυνση της οικογένειας, παιδιά που σπουδάζουν, υποχρέωση διατροφής, προβλήματα υγείας του ίδιου ή μελών της οικογενείας του).
»Τα μεταγενέστερα γεγονότα που επέφεραν μεταβολές (αρνητικές) της περιουσιακής κατάστασης ή και των εισοδημάτων του οφειλέτη, μπορεί να είναι και απ’ αυτά που δικαιολογούν την εξαιρετική ρύθμιση της παρ. 5 του αρθ. 8 του νόμου. Και στην περίπτωση αυτή μπορεί το δικαστήριο να επανέλθει με τροποιητική ρύθμιση και να ορίσει μηνιαίες καταβολές μικρού ή μικρότερου ύψους ή και μηδενικές (συνδυασμός διατάξεων αρθ. 8 παρ. 4 και 5 ν. 3869/10)».
Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο κατέληξε στην απόφαση του πως η μεταγενέστερη της απόφασης αυτής μεταβολή της οικονομικής κατάστασης του αιτούντος κρίνεται σημαντική και ουσιώδης και οπωσδήποτε ασκεί επιρροή στη γενόμενη με την 978/2014 απόφαση ρύθμισης των οφειλών του, καθόσον οι μηνιαίες αποδοχές από την εργασία του συνεισέφεραν στο οικογενειακό εισόδημα, το δε εισόδημα της συζύγου του από την εργασία της ως αστυνομικού ύψους €1.278,97, αποτελεί πλέον το μοναδικό οικογενειακό εισόδημα.
Το εισόδημα αυτό δεν επαρκεί για την κάλυψη των βασικών ατομικών τους αναγκών, καθώς και αυτών των τριών ανηλίκων τέκνων τους, έναντι των οποίων υποχρεούνται σε διατροφή, στις οποίες, με βάση τις συνθήκες ζωής τους και την ηλικία τους, περιλαμβάνονται τα στοιχειώδη έξοδα για τροφή, ένδυση, ηλεκτροφωτισμό, ύδρευση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εκπαίδευσης των παιδιών κ.λπ., και ταυτόχρονα να είναι συνεπείς στην ορισθείσα ρύθμιση.
«Επομένως δικαιολογείται η τροποποίηση της ρύθμισης της 978/2014 απόφασης του αρθ. 8 παρ. 2 του νόμου για καταβολές επί πενταετία, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου αυτού, ώστε να προσαρμοστεί στα νέα οικονομικά δεδομένα του αιτούντος», καταλήγει το δικαστήριο.
