Τα ίδια υποστηρίζουν πως η “εμπλοκή” της Δικαιοσύνης για την επικύρωση της συμφωνίας αναδιάρθρωσης ενδέχεται να “μπλοκάρει” το σύστημα και να επαναληφθεί αυτό που έχει συμβεί με την περίπτωση του Νόμου Κατσέλη όπου οι αιτήσεις στοιβάζονται και οι διαδικασίες προχωρούν με πολύ αργούς ρυθμούς.
Και όλα αυτά τη στιγμή που η Κυβέρνηση φιλοδοξεί ότι 420.000 επιχειρήσεις θα μπορέσουν να κάνουν χρήση του εξωδικαστικού μηχανισμού προκειμένου να επανέλθουν στον ενάρετο κύκλο.
Τι προβλέπεται για τη ρύθμιση των οφειλών
Σε ότι αφορά τη διαδικασία και τους τρόπους ρύθμισης των οφειλών, και πριν η συμφωνία φθάσει στο δικαστήριο για επικύρωση, η επιχείρηση και οι πιστωτές της μπορούν να συμφωνήσουν, μεταξύ άλλων, τη μεταβολή του χρόνου εκπλήρωσης των απαιτήσεων και την εξόφλησή τους σε περισσότερες δόσεις, τη μείωση του επιτοκίου, την εξάρτηση καταβολής τόκων από το ύψος των κερδών της επιχείρησης, τη διαγραφή μέρους των απαιτήσεων, την κεφαλαιοποίηση των απαιτήσεων με έκδοση μετοχών ή εταιρικών μεριδίων, την απονομή χάριτος στον οφειλέτη ή την εκποίηση επί μέρους περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη σε πιστωτή ή τρίτο πρόσωπο.
Ωστόσο από τον κανόνα της ελεύθερης διαμόρφωσης του περιεχομένου της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών υπάρχουν και τέσσερις βασικές εξαιρέσεις όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση.
1. Η πρώτη εξαίρεση αφορά την αρχή της μη χειροτέρευσης της θέσης των πιστωτών από αυτήν στην οποία θα βρισκόταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης μετά από διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης. Για παράδειγμα ένας μη εξασφαλισμένος πιστωτής, όταν υπάρχουν εξασφαλισμένοι πιστωτές με ειδικά και γενικά προνόμια, θα ικανοποιηθεί από το 10% του πλειστηριάσματος που θα προκύψει από τη ρευστοποίηση ενός περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη. Εάν αυτό το 10% στο συγκεκριμένο παράδειγμα εκτιμάται ότι ισούται με 1.000 ευρώ, δεν επιτρέπεται να συμφωνηθεί με όρο της σύμβασης ότι ο συγκεκριμένος πιστωτής θα λάβει μικρότερο ποσό έναντι της απαίτησής του.
2. Εάν μια επιχείρηση είναι νομικό πρόσωπο και ένα από τα δάνειά της το έχει εγγυηθεί ο βασικός της μέτοχος ή εταίρος, ο οποίος έχει στην ιδιοκτησία του ένα ακίνητο ελεύθερο βαρών και δεν έχει προσωπικούς πιστωτές, το πιστωτικό ίδρυμα που χορήγησε το εν λόγω δάνειο πρέπει να λάβει με βάση τους όρους της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών τουλάχιστον την αξία ρευστοποίησης του ακινήτου του εγγυητή.
3. Η τρίτη περίπτωση αφορά την αρχή της σύμμετρης ικανοποίησης των πιστωτών από το ποσό που δύναται να αποπληρώσει ο οφειλέτης, στις περιπτώσεις που αυτό υπερβαίνει την αξία ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης, των συνοφειλετών και τρίτων προσώπων.
Εάν για παράδειγμα έχει συμφωνηθεί ότι ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα να αποπληρώσει σε βάθος δεκαετίας το ποσό του 1 εκατ. ευρώ και η αξία ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του έχει εκτιμηθεί στις 400.000 ευρώ, το τελευταίο αυτό ποσό διανέμεται μεταξύ των πιστωτών ενώ το υπερβάλλον ποσό των 600.000 ευρώ διανέμεται στους πιστωτές ανάλογα με το ποσοστό της απαίτησής τους και απομένει ανεξόφλητο στις συνολικές απαιτήσεις έναντι του οφειλέτη που επίσης απομένουν ανεξόφλητες μετά την ως άνω διανομή.
Έτσι εάν υποτεθεί ότι υπάρχουν τρεις πιστωτές με απαιτήσεις 500.000 ευρώ έκαστος, εκ των οποίων ο ένας είναι εξασφαλισμένος με υποθήκη στο μοναδικό ακίνητο της επιχείρησης, ο δεύτερος εξασφαλισμένος με γενικό προνόμιο (π.χ. φορέας κοινωνικής ασφάλισης), και ο τρίτος μη εξασφαλισμένος, θα λάμβαναν από την αξία ρευστοποίησης (400.000 ευρώ) του μοναδικού περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη, ποσοστό 65% δηλαδή 260.000 ευρώ ο πρώτος, 25% δηλαδή 100.000 ευρώ ο δεύτερος και 10% ο τρίτος δηλαδή 40.000 ευρώ.
Από το υπερβάλλον ποσό της συνολικής ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη, δηλαδή από τις 600.000 ευρώ, οι ανωτέρω πιστωτές δεν θα ικανοποιηθούν ισομερώς αλλά θα επανυπολογιστούν οι ανεξόφλητες απαιτήσεις τους και το ποσό τους στο συνολικό ανεξόφλητο χρέος του οφειλέτη. Με τον τρόπο αυτό, το ποσό των 600.000 ευρώ θα διανεμηθεί ως εξής:
Ο πρώτος πιστωτής έχει ανεξόφλητη απαίτηση 240.000 ευρώ, ο δεύτερος 400.000 ευρώ, και ο τρίτος 460.000 ευρώ. Δηλαδή οι συνολικές ανεξόφλητες απαιτήσεις ανέρχονται στο ποσό των 1,1 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό του πρώτου πιστωτή στις συνολικές ανεξόφλητες απαιτήσεις ανέρχεται σε 21,82% και θα λάβει επιπλέον 130.920 ευρώ άρα συνολικά 390.920 ευρώ, του δεύτερου σε 36,36% και θα λάβει επιπλέον ποσό 218.160 ευρώ δηλαδή συνολικά 318.160 ευρώ και του τρίτου σε 41,82% και θα λάβει επιπλέον 250.920 ευρώ και συνολικά 290.920 ευρώ.
4. Η τελευταία εξαίρεση στον κανόνα της ελεύθερης διαμόρφωσης του περιεχομένου της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφελών αφορά την προαφαίρεση μέρους των απαιτήσεων των πιστωτών τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα τα οποία δεν συνυπολογίζονται στη διανομή που γίνεται μεταξύ των πιστωτών παρά μόνο στην περίπτωση που δύναται να εξοφληθεί το σύνολο του υπόλοιπου των απαιτήσεων από τον οφειλέτη και απομένει και υπερβάλλον ποσό. Ωστόσο αν για παράδειγμα ένας ιδιώτης πιστωτής μπορούσε μέσω της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης να εισπράξει και το ποσό που αντιστοιχεί στους τόκους υπερημερίας, το τελευταίο αυτό ποσό δεν θα προαφαιρεθεί αλλά ο συγκεκριμένος πιστωτής θα συμμετέχει στη διανομή των ποσών που αντιστοιχούν την ικανότητα αποπληρωμής της επιχείρησης με το σύνολο της απαίτησής του.
