Μπορεί στις τράπεζες τα τελευταία χρόνια να έχει συντελεστεί Αρμαγεδδών, καθώς εξαιτίας της κρίσης χάθηκαν χιλιάδες θέσεις εργασίας και περισσότερες από δέκα τράπεζες διέκοψαν την λειτουργία τους, ωστόσο ο κύκλος της συρρίκνωσης δεν έχει ολοκληρωθεί.
Σωστότερα, μετά τη βίαιη αναδιάρθρωση που επέβαλε η κρίση, έναν νέο κύκλο αναδιάρθρωσης προκαλούν οι θεαματικές τεχνολογικές εξελίξεις και η ψηφιακή επανάσταση. Σύμφωνα με στελέχη εγχώριων τραπεζών, οι τεχνολογικές εξελίξεις και η ανάπτυξη των εναλλακτικών δικτύων –ήδη μέσω του κινητού καθένας μπορεί να πραγματοποιεί πλήθος τραπεζικών εργασιών– θα οδηγήσει την επόμενη 5ετία σε περαιτέρω μείωση προσωπικού – καταστημάτων κατά 25%. Αυτό σημαίνει ότι οι θέσεις εργασία θα μειωθούν επιπλέον κατά 11.000, ενώ το δίκτυο καταστημάτων κατά περίπου 600 σημεία.
Το fintech, η χρηματοοικονομική καινοτομία (financial technology) σαρώνει τα πάντα, και για πρώτη φορά μη τραπεζικές εταιρείες εισβάλλουν παντού και από παντού, προσφέροντας παραδοσιακές τραπεζικές εργασίες: ηλεκτρονικές πληρωμές, ασφάλεια συναλλαγών, εναλλακτικά νομίσματα, χρηματοδότηση επιχειρήσεων κ.ά. Πρόκειται για την 4η βιομηχανική επανάσταση, καθώς η εξάπλωση των ψηφιακών εφαρμογών, της αυτοματοποίησης, της ρομποτικής και της τεχνικής νοημοσύνης μετασχηματίζουν ριζικά τις κοινωνίες, την επιχειρηματικότητα και τις οικονομίες.
Στελέχη εγχώριων τραπεζών αναγνωρίζουν ότι το fintech περιέχει στοιχεία απειλής για τις παραδοσιακές τράπεζες αλλά ταυτόχρονα και μεγάλων ευκαιριών. Ενα είναι βέβαιο, ότι οδηγεί με επιταχυνόμενο ρυθμό σε σαρωτικές αλλαγές το τραπεζικό σύστημα.
Η Bank of America στις ΗΠΑ έχει περιορίσει το δίκτυο καταστημάτων της από 6.000 σημεία το 2011 σε 4.800 το 2016, συρρίκνωση που οφείλεται στην προσαρμογή του ομίλου στις τεχνολογικές εξελίξεις. Την ίδια περίοδο ο αριθμός πελατών της τράπεζας που πραγματοποιεί συναλλαγές μέσω κινητού τηλεφώνου, από 6 εκατομμύρια το 2011 έχει φτάσει τα 18 εκατομμύρια σήμερα. Σύμφωνα με μελέτες, 4 στους 10 καταναλωτές έχουν χρησιμοποιήσει μη τραπεζικά δίκτυα για τραπεζικές υπηρεσίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται διεθνώς σε εταιρείες finetch, από το επίπεδο των 800 εκατ. δολαρίων το 2010, έχουν εκτοξευτεί στα 13,6 δισ. δολάρια (2016).
Οι εγχώριες τράπεζες προετοιμάζονται εντατικά για τη νέα εποχή και πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις για τον τεχνολογικό τους μετασχηματισμό. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν και οι κεφαλαιακοί περιορισμοί που επιβάλλουν τη βίαια εξοικείωση των πολιτών με τα εναλλακτικά ηλεκτρονικά δίκτυα. Από την άλλη πλευρά, οι τεχνολογικές εξελίξεις καθιστούν αναπόδραστη την περαιτέρω συρρίκνωση των παραδοσιακών δικτύων: όταν ο καθένας μπορεί να κάνεις τις συναλλαγές του από το κινητό, δεν έχει νόημα οι συστημικές τράπεζες να διατηρούν δέκα καταστήματα π.χ. στο κέντρο της Αθήνας.
Το πού θα οδηγήσει η ψηφιακή αλλαγή είναι άγνωστο, δεδομένου ότι εντάσσονται στην οικονομική ζωή γενιές που δεν μπορούν να φανταστούν τη ζωή χωρίς το Google και τα κοινωνικά δίκτυα και που είναι κομμάτι του τεχνολογικού μετασχηματισμού που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Γ. Προβόπουλος: Δόση χωρίς το ΔΝΤ
Την εκτίμηση ότι η χώρα μας θα λάβει τη δόση των 7 δισ. ευρώ, μέσω μιας πολιτικής φόρμας χωρίς συμφωνία με το ΔΝΤ, διατύπωσε ο πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος, μιλώντας στον Real fm. Ο κ. Προβόπουλος σημείωσε ότι πιθανότατα η συμφωνία με τους δανειστές θα κλείσει, ίσως με κάποιες επιφυλάξεις, και ότι το τοπίο θα ξεκαθαρίσει μετά τις γερμανικές εκλογές. «Θα πάρουμε τα χρήματα για τον απλό λόγο διότι έχουμε να πληρώσουμε τη δόση. Ναι μεν, ενδεχομένως, η χώρα να έχει καταφέρει να συγκεντρώσει το ποσόν αυτό, αλλά δεν νομίζω ότι επιθυμία μας είναι με ίδια μέσα να αποπληρώσουμε τη δόση, και αυτό, υποθέτω, δεν θα το ήθελαν και οι ίδιοι οι δανειστές, διότι θα στερούσε πολύτιμους πόρους από την ελληνική οικονομία, απολύτως απαραίτητους για να προχωρήσει πιο κάτω. Θα ήταν επί ζημία όλων αν αυτό συνέβαινε. Πιστεύω ότι θα βρεθεί μια πολιτική φόρμουλα».
