Δικαιώματα του ανθρώπου
Σύνοψη διαμεσολάβησης
Παρέμβαση του Συνηγόρου για τη χορήγηση, κατ’ εξαίρεση άδειας ξενάγησης.
Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Γιώργος Νικολόπουλος
Ειδική επιστήμονας: Ισαβέλλα Μονιούδη – Πικρού
Απρίλιος 2017
Πολίτης, ζήτησε τη συνδρομή του Συνηγόρου του Πολίτη, προκειμένου το υπουργείο Τουρισμού να ανταποκριθεί στο αίτημα που υπέβαλε αρχικά το έτος 2015 και, εκ νέου, το έτος 2016, ζητώντας τη χορήγηση κατ’ εξαίρεση άδειας ξενάγησης, επ’ αμοιβή, στην τουρκική γλώσσα, στη Χίο.
Η νομοθεσία (άρ.11, ν. 710/1977) ορίζει ότι, μετά από άδεια του γενικού γραμματέα Τουρισμού, δικαίωμα ξενάγησης παρέχεται και σε άτομα που δεν πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλματος του ξεναγού, τα οποία αποδεδειγμένα έχουν άριστη γνώση της γλώσσας ξενάγησης, εφόσον υπάρχει έλλειψη, η οποία προκύπτει με βεβαίωση του σωματείου διπλωματούχων ξεναγών.
Ο Συνήγορος του Πολίτη διαπίστωσε ότι η καθυστέρηση στην απάντηση, οφειλόταν στο ότι το σωματείο διπλωματούχων ξεναγών είτε αποφεύγει να χορηγήσει συγκεκριμένη απάντηση ως προς την έλλειψη ξεναγών στις αποκαλούμενες «σπάνιες γλώσσες», δηλαδή στην τουρκική, αλβανική, τσεχική, αραβική, κινέζικη και ρωσική είτε περιορίζεται στη διατύπωση διαφωνίας για τις σχετικές διατάξεις του νόμου.
Μετά από σχετικό αίτημα του Συνηγόρου προς το υπουργείο Τουρισμού για να μεριμνήσει, το σωματείο απάντησε ότι δεν υπάρχει έλλειψη ξεναγών στις παραπάνω γλώσσες, ότι ενδεχόμενη έλλειψη ξεναγών κρίνεται πανελλαδικά και όχι τοπικά, και ότι η κατ’ εξαίρεση άδεια πρέπει να αφορά άπαξ ξενάγηση και να μην έχει ετήσια διάρκεια, προϋποθέσεις που, όμως, δεν προβλέπονται από τον νόμο.
Μετά από αίτημα του υπουργείου, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους κατέληξε στη γνώμη (259/13.10.2016), ότι η βεβαίωση του σωματείου αποτελεί προϋπόθεση και ουσιώδη τύπο της διαδικασίας και, σε περίπτωση που βεβαιώνεται ότι δεν υφίσταται έλλειψη ξεναγών, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου δεν έχει το δικαίωμα να χορηγήσει κατ’ εξαίρεση άδεια. Το υπουργείο απέρριψε τα αιτήματα όλων των ενδιαφερομένων για χορήγηση κατ’ εξαίρεση άδειας ξενάγησης.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, λαμβάνοντας υπόψη ότι:
α) Η βεβαίωση αποτελεί ιδιωτικό έγγραφο, που ωστόσο δεσμεύει τη διοίκηση,
β) το σωματείο αντιτίθεται στη χορήγηση των κατ’ εξαίρεση αδειών ξενάγησης,
γ) οι διατάξεις που θέτουν κανόνες εξαίρεσης δεν ορίζουν τα κριτήρια βάσει των οποίων δικαιολογείται η εξαίρεση, πρότεινε στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού:
(α) Να τροποποιηθεί η νομοθεσία, ώστε να προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις χορήγησης κατ’ εξαίρεση αδειών ξενάγησης, όπως, ενδεικτικά, ο απαιτούμενος αριθμός των δικαιουμένων να ξεναγήσουν σε συγκεκριμένη γλώσσα, το διάστημα ισχύος και η εδαφική ισχύς των κατ’ εξαίρεση αδειών, και τα ελάχιστα απαιτούμενα προσόντα των υποψηφίων για την κατ’ εξαίρεση χορήγηση άδειας,. (β) Οι κατ’ εξαίρεση άδειες να χορηγούνται βάσει των στοιχείων του μητρώου ξεναγών, χωρίς να απαιτείται βεβαίωση από το σωματείο διπλωματούχων ξεναγών, (γ) Σε περίπτωση που κριθεί σκόπιμη η διατήρηση του καθεστώτος της βεβαίωσης από το σωματείο, να εξετασθεί το ενδεχόμενο να μετατραπεί το σωματείο σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, ώστε να εποπτεύεται από τη Διοίκηση και τα έγγραφά του να ελέγχονται ως προς τη νομιμότητά τους από τις αρμόδιες προς τούτο αρχές. (δ) Να θεσπιστούν ταχύρρυθμα προγράμματα κατάρτισης, ώστε να πιστοποιούνται οι απαιτούμενες γνώσεις των ενδιαφερομένων πριν τη χορήγηση των αδειών.
Έως σήμερα, δεν έχει υπάρξει εξέλιξη στο συγκεκριμένο ζήτημα.