Αποκάλυψη: Τι προβλέπει το νομοσχέδιο για το πολιτικό χρήμα. «Mπλόκο» στις χορηγήσεις με εγγύηση την κρατική επιδότηση των επόμενων ετών. Στο 20% το ακατάσχετο μόνο για τα δεδουλευμένα των υπαλλήλων
Μπλοκάρει τα θαλασσοδάνεια των κομμάτων, δηλαδή τις υπόγειες διαδρομές μεταξύ τραπεζών και πολιτικής εξουσίας, το νέο νομοσχέδιο της κυβέρνησης για το πολιτικό χρήμα και τη χρηματοδότηση των κομμάτων, το οποίο επεξεργάζονται στη Γενική Γραμματεία κατά της Διαφθοράς και στα συναρμόδια υπουργεία Δικαιοσύνης, Οικονομικών και Εσωτερικών. Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου, που παίρνει και την έγκριση των θεσμών, αποκαλύπτει η «κυριακάτικη δημοκρατία». Σύμφωνα με αυτά:
■ Καταργούνται οι εξόφθαλμα ευνοϊκές διατάξεις για τη δανειοδότηση των κομμάτων, που έπαιρναν εκατομμύρια εκχωρώντας ως εγγύηση την κρατική επιχορήγηση (πολλών) επόμενων ετών, η οποία δίωεται με βάση τα εκλογικά ποσοστά τους. Πλέον, η εγγύηση θα αφορά την (εγγυημένη) χρηματοδότηση του τρέχοντος έτους και όχι τη θεωρητική (και άγνωστη, αφού ουδείς γνωρίζει την εκλογική επίδοση ενός κόμματος σε επόμενες εκλογές) επόμενων χρόνων.
■ Επιβάλλεται έγγραφη ενημέρωση εντός δεκαημέρου της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής για κάθε νέο δάνειο, αλλά και για κάθε μεταβολή της υπάρχουσας δανειακής σύμβασης, όπως διαγραφή τμήματος του χρέους. Στην επιστολή θα πρέπει να αναγράφονται το πιστωτικό ίδρυμα, το κόμμα, αλλά και το ποσό του δανείου που διεγράφη, ενώ, προκειμένου οι πολίτες να έχουν πρόσβαση στα στοιχεία αυτά, θα πρέπει η Επιτροπή της Βουλής εντός 15 ημερών να διαβιβάσει την επιστολή στην ΤτΕ για έλεγχο και να την αναρτήσει στο Διαδίκτυο.
■ Αλλαγή φαίνεται ότι θα υπάρξει και στο ποσό της ιδιωτικής χρηματοδότησης, στο πλαίσιο των οικονομικών εξορμήσεων των κομμάτων. Μέχρι σήμερα, το ανώτατο όριο χρηματοδότησης είναι τα 150.000 ευρώ, ποσό που ενδέχεται να μειωθεί και να φτάσει περίπου τα 100.000 ευρώ.
■ Θεσμοθετείται η υποχρέωση των κομμάτων και των συνασπισμών να δημοσιεύουν στην επίσημη ιστοσελίδα τους τον ετήσιο ισολογισμό τους (το πρώτο δίμηνο κάθε έτους) και την ειδική έκθεση εκλογικών δαπανών και εσόδων.
■ Θεσπίζεται η υποχρέωση των κομμάτων να τηρούν τα λογιστικά και τα φορολογικά αρχεία τους για διάστημα δέκα ετών.
Με το νομοσχέδιο, σύμφωνα με πληροφορίες, μειώνεται στο μισό το ακατάσχετο και ανεκχώρητο της κρατικής χρηματοδότησης, που σήμερα βρίσκεται στο 40%. Μάλιστα, το ποσοστό θα αφορά μόνο την εξασφάλιση των εργαζομένων.
■ Στο νέο νομοθέτημα προβλέπεται, κατά πληροφορίες, η επιμήκυνση της περιόδου ελέγχου των προεκλογικών δαπανών και εσόδων. Ο ισχύων νόμος (του 2014) προβλέπει μια περίοδο έξι μηνών πριν από τις τακτικές εκλογές και ευρωεκλογές, ενώ πλέον αναμένεται ότι η περίοδος αυτή θα επεκταθεί δύο μήνες μετά τη διεξαγωγή των εκλογών. Μάλιστα, θα «πιάνει» και τις έκτακτες εκλογές, για τις οποίες μέχρι σήμερα δεν υπήρχε συγκεκριμένη υποχρέωση ελέγχου.
■ Αφορολόγητη θα παραμείνει η κρατική χρηματοδότηση, αλλά μειώνεται η έκπτωση φόρου στις ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις. Ειδικότερα, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στη μείωση του ποσού έκπτωσης της δωρεάς από το φορολογητέο εισόδημα του χρηματοδότη κατά το ήμισυ, δηλαδή στο 50%, προκειμένου να εναρμονιστεί με την ισχύουσα νομοθεσία αναφορικά με την έκπτωση φόρου επί δωρεών οι οποίες πραγματοποιούνται για κοινωφελείς ή δημόσιους σκοπούς, αλλά και με σκοπό να αποτελέσει κίνητρο για τους ιδιώτες και να τηρηθούν οι κανόνες διαφάνειας.
■ Στη διασφάλιση της διαφάνειας, τουλάχιστον ως προς την προέλευση του πολιτικού χρήματος, θα συντείνει και η μείωση του ποσού των 1.500 ευρώ, όπου ο σημερινός νόμος τοποθετεί το όριο για υποχρεωτική καταβολή τους μέσω τραπεζικού συστήματος. Πλέον, για ποσά που υπερβαίνουν τα 500 ευρώ η χρηματοδότηση θα γίνεται υποχρεωτικά μέσω των τραπεζικών λογαριασμών που διατηρούν τα κόμματα. Ταυτόχρονα, επεκτείνεται η μέχρι σήμερα απαγόρευση χρηματοδότησης προς τα κόμματα από ιδιοκτήτες, εκδότες ημερήσιων ή περιοδικών εντύπων πανελλήνιας ή τοπικής κυκλοφορίας και από ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών και… στους συζύγους και τους συγγενείς τους.
■ Ανοιχτό παραμένει το θέμα της ανωνυμίας στα περιβόητα «κουπόνια». Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, πάντως, έχει γνωμοδοτήσει θετικά για την υποχρεωτική αναγραφή των στοιχείων του χρηματοδότη, εφόσον το ποσό της δωρεάς υπερβαίνει τα 50 ευρώ. Βάσει του προηγούμενου νόμου, η ανώνυμη χρηματοδότηση μπορούσε να φτάσει συνολικά κατ’ έτος τα 150.000 ευρώ για κάθε κόμμα, χωρίς έλεγχο από την Επιτροπή Ελέγχου.
Στην Επιτροπή Ελέγχου και ανώτατοι δικαστές!
Στην ενίσχυση της Επιτροπής Ελέγχου «ποντάρει» το νέο νομοθέτημα. Πλέον, θα είναι εννεαμελής και θα απαρτίζεται κατά πλειοψηφία όχι από βουλευτές, αλλά από ανεξάρτητα μέλη (μεταξύ των οποίων τέσσερις ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί, η Τράπεζα της Ελλάδος, η Αρχή για το Ξέπλυμα Βρόμικου Χρήματος, ο Συνήγορος του Πολίτη κ.ά.).
Στο νομοσχέδιο θα ρυθμίζονται και η χρονική στιγμή υποβολής των στοιχείων των ελεγχόμενων προσώπων προς την αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου, αλλά και ο χρόνος δημοσίευσης των εν λόγω στοιχείων από την αρμόδια επιτροπή, προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Συγκεκριμένα, για την έκθεση εκλογικών εσόδων και δαπανών της προεκλογικής περιόδου δίνεται προθεσμία δύο μηνών από τη διενέργεια των εκλογών.
Αντίστοιχα, εντός 30 ημερών θα πρέπει να κατατίθενται στην Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής οι αναλυτικές καταστάσεις, τα παραστατικά και οι αποδείξεις εσόδων και εξόδων, καθώς και κάθε άλλο έγγραφο, αποδεικτικό της χρηματοδότησης για την περίοδο ελέγχου των προεκλογικών δαπανών, ενώ η ίδια προθεσμία ισχύει και για διαφημιστικές εταιρίες, εταιρίες δημοσκοπήσεων και εταιρίες μέσων μαζικής ενημέρωσης, που θα πρέπει να καταθέσουν την οικονομική αποτίμηση των εκατέρωθεν συναλλαγών τις οποίες έχουν πραγματοποιήσει με κόμματα ή υποψηφίους κατά την προεκλογική περίοδο.