Η κατάργηση της 13ης και της 14ης σύνταξης ήταν η πρώτη πράξη στο «σίριαλ» των περικοπών στις συντάξεις, κύριες και επικουρικές. Οι ειδικές μειώσεις που έγιναν από το 2010 έως και σήμερα, κωδικοποιημένες από τον δικηγόρο Διονύση Ρίζο, στην imerisia.gr, έχουν ως εξής:
Οι επτά μειώσεις στις κύριες συντάξεις
Η κύρια σύνταξη υπόκειται στις ακόλουθες εισφορές – παρακρατήσεις και κατόπιν αφαιρούνται υπολογισμένες επί του μεικτού ποσού η εισφορά υγειονομικής περίθαλψης (6%) και ο φόρος.
- Εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων (πίνακας 1).
- Ειδική εισφορά συνταξιούχων που αφορά συνταξιούχους κάτω των 60 ετών που παίρνουν σύνταξη άνω των 1.700 ευρώ μετά την 1η παρακράτηση (πίνακας 2).
3α. Μείωση κατά 40% των συντάξεων που υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ μηνιαίως για τους κάτω των 55 μετά τις παρακρατήσεις (1) και (2).
3β. Μείωση κατά 20% των συντάξεων που υπερβαίνουν τα 1.200 ευρώ μηνιαίως, για τους άνω των 55 ετών. Η μείωση γίνεται στο ποσό που απομένει μετά τις παρακρατήσεις (1) και (2).
- Μείωση κατά 12% στο τμήμα της σύνταξης που υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ. Η μείωση γίνεται στο ποσό της σύνταξης που απομένει μετά τις παρακρατήσεις (1), (2) και (3).
- Σύμφωνα με το ν. 4093/2012 επιβλήθηκε μείωση από το 1ο ευρώ στο άθροισμα κύριας και επικουρικών ως ακολούθως (πίνακας 3):
- Αύξηση της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης από 4% σε 6%.
- Μείωση του πλαφόν στα 2.000 ευρώ μεικτά (από 2.773 ευρώ) για μία σύνταξη και στα 3.000 ευρώ καθαρά για τις πολλαπλά καταβαλλόμενες συντάξεις στο ίδιο πρόσωπο.
Οι 7 μειώσεις στις επικουρικές
– Πρώτη μείωση επικουρικών συντάξεων από 3% έως 10%
Με το άρθρο 44 του Ν. 3986/2011 θεσπίστηκε η Ειδική Εισφορά Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης η οποία υπολογίζεται στο συνολικό ποσό της επικουρικής σύνταξης, ήτοι στο μεικτό ποσό ως αυτό αναφέρεται στη συνταξιοδοτική απόφαση αφού αφαιρεθεί το 5,2% της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος (όχι στο καταβαλλόμενο) και αφαιρείται ως εξής:
α) Για συντάξεις 300 έως 350 ευρώ ποσοστό μείωσης 3%
β) Για συντάξεις 350 έως 400 ευρώ ποσοστό μείωσης 4%
γ) Για συντάξεις 400 έως 450 ευρώ ποσοστό μείωσης 5%
δ) Για συντάξεις 450 έως 500 ευρώ ποσοστό μείωσης 6%
ε) Για συντάξεις 500 έως 550 ευρώ ποσοστό μείωσης 7%
στ) Για συντάξεις 550 έως 600 ευρώ ποσοστό μείωσης 8%
ζ) Για συντάξεις 600 έως 650 ευρώ ποσοστό μείωσης 9%
η) Για συντάξεις 650 ευρώ και άνω, ποσοστό μείωσης 10%.
Από την εν λόγω μείωση εξαιρούνται οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν το εξωϊδρυματικό επίδομα καθώς και όσοι λαμβάνουν προσαύξηση της σύνταξής τους λόγω απόλυτης αναπηρίας από φορέα κύριας ασφάλισης ή το ΕΤΕΑΜ.
– Δεύτερη μείωση επικουρικών συντάξεων έως 30%
Με το άρθρο 2 του Ν. 4024 επιβλήθηκε περικοπή στις επικουρικές συντάξεις και ειδικότερα η προβλεπόμενη μείωση είναι της τάξης του 30% ενώ πραγματοποιείται στο τμήμα της μηνιαίας σύνταξης που υπερβαίνει το ποσό των 150 ευρώ. Σε περίπτωση καταβολής στο ίδιο πρόσωπο δύο συντάξεων από το ΕΤΕΑΜ (π.χ. μιας εξ ιδίου δικαιώματος και μία από μεταβίβαση λόγω θανάτου) οι εν λόγω μειώσεις υπολογίζονται σε κάθε σύνταξη χωριστά. Η εν λόγω μείωση επέρχεται αφού αφαιρεθεί η περικοπή του ν. 3986 (ανωτέρω) στο μεικτό ποσό ως αυτό αναφέρεται στη συνταξιοδοτική απόφαση (όχι στο καταβαλλόμενο).
– Τρίτη μείωση επικουρικών συντάξεων έως 20%
Με το άρθρο 6 του ν. 4051/2012 τα ποσά των μηνιαίων επικουρικών συντάξεων περικόπηκαν ως εξής:
α) Για συντάξεις έως 250 ευρώ ποσοστό μείωσης 10%
β) Για συντάξεις από 250 έως 300 ευρώ ποσοστό μείωσης 15%
γ) Για συντάξεις από 300 ευρώ και άνω ποσοστό μείωσης 20%
Τα ποσοστά της μείωσης υπολογίζονται στο συνολικό ποσό της σύνταξης ως αυτό αναφέρεται στη συνταξιοδοτική απόφαση (όχι στο καταβαλλόμενο). Σε περίπτωση καταβολής περισσότερων της μίας επικουρικής σύνταξης, οι μειώσεις υπολογίζονται σε κάθε σύνταξη χωριστά. Από την εν λόγω μείωση εξαιρούνται οι συνταξιούχοι οι οποίοι λαμβάνουν το εξωϊδρυματικό επίδομα ή το επίδομα απολύτου αναπηρίας αιμορροφιλικοί, μεταμοσχευμένοι, οι πάσχοντες από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, μεσογειακή αναιμία κλπ.
– Τέταρτη μείωση επικουρικών συντάξεων έως 20%
Με τις διατάξεις του Ν.4093/2012 οι επικουρικές συντάξεις (ως άθροισμα μαζί με τις κύριες) περικόπηκαν ως εξής:
α. Για ποσά κύριας και επικουρικής σύνταξης άνω των 1.000,01 ευρώ και έως 1.500,00 ευρώ μείωση κατά 5% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.000,01 ευρώ.
β. Για ποσά κύριας και επικουρικής σύνταξης από 1.500,01 ευρώ και έως 2.000,00 ευρώ, μείωση κατά 10% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.425,01 ευρώ.
γ. Για ποσά κύριας και επικουρικής σύνταξης από 2.000,01 ευρώ και έως 3.000,00 ευρώ, μείωση κατά 15% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.800,01 ευρώ.
δ. Για ποσά κύριας και επικουρικής σύνταξης από 3.000,01 ευρώ και άνω, μείωση κατά 20% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 2.550,01 ευρώ.
Οι παρακρατήσεις των εν λόγω ποσών γίνονται αφού αφαιρεθούν οι παραπάνω περικοπές και υπολογίζονται στο συνολικό ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης.
Εξαιρούνται από την μείωση, μόνο οι συνταξιούχοι οι οποίοι λαμβάνουν οι ίδιοι το εξωϊδρυματικό επίδομα.
– Πέμπτη μείωση επικουρικών συντάξεων 5,2%
Με την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος όλες οι καταβαλλόμενες από το ΕΤΕΑ συντάξεις μειώθηκαν κατά 5,2%. Η εν λόγω περικοπή εφαρμόζεται στο αρχικό μεικτό ποσό της σύνταξης που καταβάλλει το ΕΤΕΑ πριν την αφαίρεση κάθε άλλου ποσού.
– Έκτη μείωση επικουρικών συντάξεων 6%
Μετά την αφαίρεση των ανωτέρω περικοπών οι οποίες και υπολογίζονται επί του αρχικού μεικτού ποσού επικουρικής σύνταξης και αφαιρούνται με τη σειρά, επιβάλλεται από την 1η Ιουλίου η ειδική παρακράτηση – εισφορά υγειονομικής περίθαλψης της τάξης του 6% υπέρ του ΕΟΠΥΥ. Μάλιστα η εν λόγω εισφορά θα παρακρατηθεί για πρώτη φορά από τη σύνταξη του Σεπτεμβρίου που θα καταβληθεί τέλος Αυγούστου, ενώ τα αναδρομικά των συντάξεων Ιουλίου – Αυγούστου θα παρακρατηθούν από τις συντάξεις Οκτωβρίου, Νοεμβρίου, Δεκεμβρίου σε 3 ισόποσες δόσεις. Πρόκειται για την έκτη επιβολή περικοπής στις επικουρικές συντάξεις η οποία και συρρικνώνει ακόμη περισσότερο το εισόδημα των συνταξιούχων και εκμηδενίζει την επικουρική σύνταξη ως παροχή.
– Εβδομη μείωση επικουρικών συντάξεων
Για τις περιπτώσεις που το άθροισμα κύριας και της επικουρικής είναι πάνω από 1.300 ευρώ
Ερχεται νέο «ψαλίδι» ακόμη και κάτω από τα 700 ευρώ
Μεγάλο μέρος ή και το σύνολο της «προσωπικής διαφοράς» θα χάσουν πάνω από 900.000 συνταξιούχοι, σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Η οποία υπόσχεται να βάλει «ταβάνι» στις μειώσεις (ανώτατο όριο σε ποσοστό που θα πρέπει να συμφωνηθεί με τους δανειστές έτσι ώστε να «βγαίνουν» οι περικοπές του 1,8 δισ. ευρώ) και να νομοθετήσει, εφόσον «πιαστούν» οι στόχοι για τα πλεονάσματα, ως ένα μικρό «αντίβαρο» τη μηδενική συμμετοχή στην αγορά φαρμάκων για όσους θα έχουν, μετά τις μειώσεις, άθροισμα από κύριες και επικουρικές συντάξεις έως 700 ευρώ και εκπτώσεις 50% και 25% για εισοδήματα 701-1.200 ευρώ και πάνω από 1.201 ευρώ, αντίστοιχα.
Κύκλοι της ηγεσίας του υπουργείου αφήνουν, ωστόσο, «ανοικτό» στην τεχνική διαπραγμάτευση που θα γίνει με τους δανειστές οι περικοπές στις προσωπικές διαφορές να γίνουν από το πρώτο ευρώ, χωρίς δηλαδή ένα ελάχιστο πάτωμα ασφαλείας ενώ θεωρούν ότι δεν θα χρειαστεί να εμπλακούν στις μειώσεις οι επικουρικές συντάξεις, όπως προέβλεπε ένα από τα σενάρια που είχαν επεξεργαστεί τα συναρμόδια υπουργεία.
Οι περικοπές θα νομοθετηθούν μαζί με τα θετικά μέτρα του κοινωνικού «πακέτου» (επίδομα ενοικίου 80 ευρώ με εισοδηματικά κριτήρια, αύξηση του οικογενειακού επιδόματος στα 60 ευρώ από 40 ευρώ για το πρώτο παιδί και στα 90 ευρώ για το δεύτερο, πρόγραμμα δημιουργίας 30.000 θέσεων εργασίας για 1 χρόνο κατά το 1/2 στο Δημόσιο και κατά το υπόλοιπο 1/2 στον ιδιωτικό τομέα, κάλυψη του 1/3 των αναγκών για βρεφονηπιακούς σταθμούς και επέκταση των σχολικών γευμάτων για 300.000 παιδιά του Δημοτικού και 150.000 του Γυμνασίου).