Η θύελλα της θρησκευτικής βίας, που μαίνεται τα τελευταία χρόνια στη Μέση Ανατολή απειλώντας με αφανισμό το χριστιανικό στοιχείο, «πέρασε» τη διώρυγα του Σουέζ και εξαπλώνεται τώρα στην Αφρική, όπως έδειξαν και τα πρόσφατα πολυαίμακτα τρομοκρατικά χτυπήματα στην Αίγυπτο εναντίον των Κοπτών χριστιανών. Από τη Σομαλία έως τη Λιβύη και τις χώρες του Νίγηρα στην υποσαχάρια περιοχή έως την Αίγυπτο, οι χριστιανικοί πληθυσμοί δέχονται συνεχείς και άγριες επιθέσεις από τον ισλαμικό εξτρεμισμό, με στόχο την εκδίωξή τους και την ίδρυση αφρικανικού χαλιφάτου.
«Εμείς βιώνουμε το πρόβλημα πολλά χρόνια τώρα. Εδώ μια ζωή σκότωναν χριστιανούς. Παλαιότερα, τους έλουζαν στον δρόμο ή στα σπίτια τους με βενζίνη και τους έκαιγαν. Ολόκληρα χριστιανικά χωριά είχαν πυρπολήσει μέσα σε μια νύχτα στην Ανω Αίγυπτο. Σήμερα χρησιμοποιούν πιο εξελιγμένες και πιο καταστρεπτικές μεθόδους, βάζουν βόμβες ή ανατινάζονται οι ίδιοι μέσα σε εκκλησίες», λέει στην «Κ» ο μητροπολίτης Γουινέας και εκπρόσωπος του Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Γεώργιος.
Το φαινόμενο ασφαλώς και δεν είναι καινούργιο στην Αφρική. Αιμοσταγείς οργανώσεις, όπως η Μπόκο Χαράμ στη Νιγηρία και τα πέριξ αυτής κράτη, όπως επίσης και παρακλάδια της Αλ Κάιντα στο Κέρας της Αφρικής, δρουν από χρόνια. Τώρα, όμως, μετά τις συνεχείς ήττες του Ισλαμικού Κράτους στη Μέση Ανατολή και τη διαφαινόμενη συντριβή του, όλα δείχνουν πως η τρομοκρατία της τζιχάντ μεταφέρεται από τον ISIS στη Μαύρη Ηπειρο με εφαλτήριο την Αίγυπτο και πρώτο στόχο τους χριστιανικούς πληθυσμούς. Τζιχαντιστές εγκαταλείπουν το Ιράκ και τη Συρία και μέσω Ιορδανίας και Λιβάνου περνούν στην Αφρική, όπου διασπείρονται για να συνεχίσουν εκεί σε πρόσφορο έδαφος τη δράση τους.
«Θα σας εξαφανίσουμε…»
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα του Ισλαμικού Κράτους Al Nabaa, ο ηγέτης της συνεργαζόμενης με το ISIS Μπόκο Χαράμ στη Νιγηρία, Αϊ Μπαρναβί, απείλησε ότι θα εξαφανίσει τους χριστιανούς από τη χώρα και τα γύρω κράτη της Κεντρικής Αφρικής. «Προσπαθούν να εκχριστιανίσουν την κοινωνία μας, αλλά δεν θα τα καταφέρουν. Εμφανίζονται ως απεσταλμένοι του Θεού και δίνουν τροφή, νερό και ρούχα στα παιδιά μας. Μετά, τα βαφτίζουν χριστιανούς, καθώς αυτός είναι ο σκοπός τους εξαρχής. Θα κάνουμε επιδρομές σε όλα τα μέρη και όσοι είναι χριστιανοί θα εκτελούνται», είπε.
«Η Αφρική γενικά είναι ήπειρος χριστιανική, με εξαίρεση το δυτικό τμήμα της και κάποιες χώρες στα ανατολικά που είναι μουσουλμανικές. Ορθόδοξοι υπάρχουν παντού, με πολυπληθέστερες κοινότητες αυτές στο Κονγκό, στην Κένυα, την Ουγκάντα, την Τανζανία», εξηγεί ο μητροπολίτης Γουινέας, και στην ερώτηση σε ποιες χώρες αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα από την ισλαμιστική τρομοκρατία, απαντάει πως αυτές είναι κυρίως η Νιγηρία, το Νότιο Σουδάν, η Σομαλία, η Λιβύη και η Αίγυπτος. Ο ίδιος, ο οποίος ζει 20 χρόνια στην Αφρική, κάνει μια ενδιαφέρουσα επισήμανση ως προς τη δράση των ισλαμιστικών τρομοκρατικών οργανώσεων.
«Οι τρομοκρατικές οργανώσεις των μουσουλμάνων στην Αφρική δρουν σε περιοχές όπου υπάρχει πετρέλαιο: Αίγυπτος, Λιβύη, Νιγηρία, Σουδάν. Εκεί όπου δεν υπάρχουν συμφέροντα δεν ασχολείται κανένας ούτε με την Μπόκο Χαράμ ούτε με το ISIS. Στη Δυτική Αφρική για παράδειγμα, που δεν έχει πετρέλαιο, δεν ξέρουν καν τι είναι η Μπόκο Χαράμ. Στη Γουινέα, όχι μόνο δεν υπάρχει τρομοκρατία, αλλά θυμώνουν και όταν τα βλέπουν στην τηλεόραση. Ο πρόεδρος της χώρας, όπου πηγαίνει, έχει πάντα μαζί του έναν μουφτή και έναν χριστιανό επίσκοπο. Και είναι ο ίδιος μουσουλμάνος».
Φόνοι, απαγωγές
Από περιοχές της υποσαχάριας Αφρικής, όπου οι φόνοι και οι μαζικές απαγωγές της Μπόκο Χαράμ σπέρνουν τον τρόμο, κατά χιλιάδες φεύγουν οι χριστιανοί για να γλιτώσουν αναζητώντας καταφύγιο σε άλλες γειτονικές χώρες, όπου δεν φτάνει η δράση των τρομοκρατών, αλλά και στην Ευρώπη. Στη Λιβύη, από τις 60.000 που ζούσαν επί εποχής Καντάφι, σήμερα έχει απομείνει μόνο… ένας. «Εμεινε στην Τρίπολη για να φυλάει τον ορθόδοξο χριστιανικό ναό, οι άλλοι αναγκάστηκαν να φύγουν. Οι τζιχαντιστές έχουν εγκατασταθεί ήδη στη Λιβύη, δεν πάει πολύς καιρός που έσφαξαν 23 νέους Αιγυπτίους που εργάζονταν στη Βεγγάζη γιατί ήταν χριστιανοί Κόπτες», λέει ο μητροπολίτης Τρίπολης Λιβύης, Θεοφύλακτος, ο οποίος δηλώνει «εγκλωβισμένος» στην Ελλάδα.
Οι ανησυχίες για την αυξανόμενη δράση των ισλαμιστικών τρομοκρατικών οργανώσεων φτάνουν έως τα υψηλότερα επίπεδα. Μιλώντας στη σύνοδο των χωρών της Αφρικανικής Ενωσης στο Μαλαμπό, παρουσία του τότε γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Σίσι κάλεσε τους ηγέτες που συμμετείχαν σε κινητοποίηση, για να αντιμετωπιστεί η άνοδος των οργανώσεων τζιχαντιστών. «Η Αφρική απειλείται από τη διασυνοριακή τρομοκρατία των εξτρεμιστών και πρέπει να αντιμετωπίσει με σθένος αυτή τη μάστιγα», τόνισε.
Πίσω στη χώρα του, την πολυπληθέστερη της Αφρικής και με παράδοση στην ισλαμιστική τρομοκρατία, το ΙSIS εντείνει τη δραστηριότητά του με χτυπήματα εναντίον των χριστιανών Κοπτών, που αποτελούν το 10% του πληθυσμού των 92.000.000 κατοίκων και διατηρούν άριστες σχέσεις με τις μερικές χιλιάδες ελληνορθοδόξους.
Οι Κόπτες και οι άλλοι
«Γιατί το μίσος των τζιχαντιστών στην Αίγυπτο εκδηλώνεται εναντίον των Κοπτών χριστιανών και όχι των ορθοδόξων και τον καθολικών;», ρωτάμε τον εκπρόσωπο του Πατριαρχείου Αλεξάνδρειας και πάσης Αφρικής. «Γιατί υπάρχουν οι φανατικοί που λένε ότι, ως Αραβες, δεν επιτρέπεται να είναι κάποιοι χριστιανοί παρά μόνο μουσουλμάνοι, και τους σκοτώνουν. Εμάς τους ελληνορθόδοξους μας θεωρούν και λίγο ξένους, αλλά ποτέ δεν ξέρεις πώς μπορεί να εξελιχθεί η κατάσταση», απαντάει, και διαψεύδει ως παντελώς αβάσιμους τους ισχυρισμούς ότι οι Κόπτες έγιναν στόχος γιατί δήθεν στηρίζουν το καθεστώς Σίσι. «Δεν πειράζουν τους ινδουιστές, ούτε τους βουδιστές, κυνηγούν τους χριστιανούς γιατί τους έχουν ταυτισμένους με τη Δύση», προσθέτει.
Στο Κάιρο ο Πάπας Φραγκίσκος
Διαβλέποντας τον κίνδυνο επέλασης του ισλαμιστικού εξτρεμισμού στην Αίγυπτο και τρέμοντας στην ιδέα μιας πιθανής αποσταθεροποίησής της –στο βόρειο Σινά που το ISIS χρησιμοποιεί ως έναν από τους βασικούς διαδρόμους για την Αίγυπτο, οι συγκρούσεις στρατού και αστυνομίας με ένοπλους εξτρεμιστές είναι ήδη καθημερινό φαινόμενο–, η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με έκδηλη ανησυχία τη διασπορά τζιχαντιστών, που εκδιώκονται από το Ιράκ και τη Συρία, στη Χώρα του Νείλου αλλά και στη γειτονική Λιβύη. Στο Κάιρο σπεύδει στο τέλος του μήνα ο Πάπας Φραγκίσκος για να συναντηθεί με τον μέγα μουφτή του Καΐρου και «γκουρού» των μουσουλμάνων, και να εκπέμψουν μήνυμα ειρήνης και συμφιλίωσης, ενώ στη Λιβύη η Ρωσία αποκατέστησε ήδη σχέσεις με τον αρχηγό μιας ισχυρής φυλής για την αντιμετώπιση της δράσης του ISIS στη Β. Αφρική.
Στην καθημαγμένη Συρία και στο Ιράκ, οι εναπομείναντες χριστιανοί θα γιορτάσουν το φετινό Πάσχα στα χαλάσματα των εκκλησιών και των μοναστηριών που άφησαν πίσω οι τρομοκράτες τζιχαντιστές. Στις περιοχές απ’ όπου εκδιώκεται το ISIS, οι πιστοί επιστρέφουν, αλλά πάντα με τον φόβο ότι μπορεί η κατάσταση να ανατραπεί εκ νέου και να επανεμφανιστούν οι τρομοκράτες, ενώ εξακολουθούν να αγνοούνται οι δύο μητροπολίτες, ένας ελληνορθόδοξος και ένας συρορθόδοξος, που είχαν απαχθεί στη βόρεια Συρία. Την περασμένη εβδομάδα συναντήθηκαν στον Λίβανο ο Πατριάρχης Αντιοχείας Ιωάννης και ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης και συζήτησαν την κατάσταση των χριστιανών της περιοχής. «Είναι δύσκολη για όσους παραμένουν στις εμπόλεμες χώρες. Στις ελεύθερες περιοχές ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα έστω και με δυσκολία. Χιλιάδες όμως άλλοι έχουν καταφύγει στον Λίβανο, στις βόρειες περιοχές και στη Bηρυτό, και εκεί η ορθόδοξη μητρόπολη και το Πατριαρχείο τούς παρέχουν σημαντική βοήθεια, όπως άλλωστε και στους άλλους μη χριστιανούς πρόσφυγες», είπε στην «Κ» ο κ. Αμανατίδης.
