Η απλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου αδειοδότησης εταιρειών διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), με στόχο την άρση των εμποδίων και την αποτελεσματική λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων, αποτελεί το σημαντικότερο προαπαιτούμενο για τον τραπεζικό τομέα στο πλαίσιο της συμφωνίας.
Η απαίτηση των θεσμών για την αλλαγή του σχετικού νόμου, ο οποίος είχε ψηφιστεί στο τέλος του 2015 ύστερα από παρατεταμένες διαπραγματεύσεις κυβέρνησης – δανειστών, προκάλεσε την αντίδραση της κυβέρνησης και για την επίλυση της διαφοράς πραγματοποιήθηκε συνάντηση το περασμένο Σάββατο μεταξύ της ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης, επιτελείου της Τράπεζας της Ελλάδος με τη συμμετοχή και του διοικητή κ. Γιάννη Στουρνάρα και των εκπροσώπων των θεσμών.
Το θεσμικό πλαίσιο των εταιρειών διαχείρισης NPLs εκ του αποτελέσματος έχει κριθεί αναποτελεσματικό και είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι τώρα έχουν εγκριθεί μόνον τρεις άδειες για τη λειτουργία σχετικών εταιρειών. Λόγω των προβλημάτων, η ΤτΕ είχε αναθέσει στις αρχές του έτους σε ανεξάρτητο σύμβουλο, την Octane, να αξιολογήσει το θεσμικό πλαίσιο και να εισηγηθεί προτάσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, το υπάρχον πλαίσιο είναι εξαιρετικά αυστηρό και χρονοβόρο, καθώς αντιμετωπίζει τις εταιρείες διαχείρισης NPLs τόσο σε ό,τι αφορά την παροχή άδειας όσο και τη λειτουργία τους σαν τραπεζικά ιδρύματα, δημιουργώντας δυσανάλογα υψηλό κόστος. Υπογραμμίζουν ότι σε καμία χώρα της Ε.Ε. δεν υπάρχουν τόσο αυστηρές προϋποθέσεις, με τελικό αποτέλεσμα να μην υπάρχει ουσιαστικό ενδιαφέρον για τη δημιουργία σχετικών εταιρειών. Και οι τρεις άδειες που έχουν εγκριθεί από την ΤτΕ αφορούν θυγατρικές εγχώριων τραπεζών, ενώ οι σχετικές εξειδικευμένες διεθνείς εταιρείες επιλέγουν να δραστηριοποιηθούν σε χώρες όπως η Ιταλία ή η Ισπανία.
Με το επικαιροποιημένο μνημόνιο, η κυβέρνηση υποχρεώνεται να προχωρήσει στις απαιτούμενες ενέργειες για την άρση των σχετικών εμποδίων για την ταχύτερη αδειοδότηση των εν λόγω εταιρειών αλλά και τη διευκόλυνση των διαδικασιών πώλησης μη εξυπηρετούμενων δανείων σε τρίτους. Στην κατεύθυνση αυτή θα ληφθούν νομοθετικές πρωτοβουλίες για την αποσύνδεση της αδειοδότησης διαχείρισης NPLs με την πράξη 2577 της ΤτΕ (πλαίσιο αρχών λειτουργίας και κριτηρίων αξιολόγησης της οργάνωσης και των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου των τραπεζών), τον περιορισμό των απαιτήσεων για το business plan, την απλοποίηση των διαδικασιών και προϋποθέσεων αδειοδότησης και γενικότερα την απλοποίηση των απαιτήσεων για τη λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης NPLs.
Η απλοποίηση του πλαισίου και η δημιουργία μιας λειτουργικής και αποτελεσματικής δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων κρίνονται απαραίτητες, προκειμένου οι τράπεζες να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν το μεγάλο αυτό πρόβλημα. Σημειώνεται ότι οι τράπεζες έχουν αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις στις εποπτικές αρχές (SSM) για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων μέχρι το τέλος του 2019. Αν οι τράπεζες δεν επιτύχουν τους στόχους, τότε είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις, καθώς θα απαιτηθεί νέα κεφαλαιακή ενίσχυση που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε «κούρεμα» καταθέσεων.
Επίσης το επικαιροποιημένο μνημόνιο θέτει ως προαπαιτούμενο την κατάρτιση ενός οδικού χάρτη για τη χαλάρωση των capital controls, ενώ επιβάλλει και τη συστηματική καταγραφή της επίπτωσής τους στην οικονομία. Προβλέπει ακόμη την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των μη συστημικών τραπεζών –κυρίως της Attica Bank– το αργότερο μέχρι το τέλος Μαΐου, καθώς και τη θεσμοθέτηση του εξωδικαστικού μηχανισμού.
