«Αναγκαία η εξασφάλιση μίνιμουμ συνθηκών αξιοπρεπούς εργασίας στην Ελλάδα»

Αδεια και στον πατέρα όταν γεννιέται το παιδί του, τετράμηνη γονική άδεια για κάθε γονιό, αλλά και ευέλικτο ωράριο για τους εργαζομένους που έχουν συγγενείς να φροντίσουν είναι μερικές από τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εξισορρόπηση της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής των πολιτών της ΕΕ. Είναι οι προτάσεις της επιτρόπου Βέρα Γιουρόβα, υπεύθυνης για θέματα Δικαιοσύνης, καταναλωτών και ισότητας των φύλων ως «απάντηση» στην πρόκληση του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ για μια πιο «κοινωνική Ευρώπη».

«Θαύματα δεν μπορούμε να κάνουμε, ούτε μαγικά, με μία σειρά τροπολογιών και νομοθετημάτων να λυθούν όλα τα εργασιακά προβλήματα που υπάρχουν στην Ευρώπη», δήλωσε στο «Εθνος της Κυριακής» η Βέρα Γιουρόβα. «Οι προτάσεις μας στοχεύουν στην πρακτική βελτίωση της καθημερινότητας των Ευρωπαίων πολιτών. Σε όποιο κράτος-μέλος κι αν πήγαινα στην Ευρώπη, όλοι μου λέγανε ότι θέλουν καλύτερες συνθήκες και προϋποθέσεις εργασίας. Αυτό επιχειρούμε με αυτές τις προτάσεις. Σε αυτό χρειαζόμαστε βοηθούς τους κοινωνικούς εταίρους – δεν ήθελαν να κάνουν προτάσεις, περίμεναν εμάς. Εμείς τώρα τις κάναμε και περιμένουμε να είναι ενεργητικοί στην προστασία τους», εξηγεί.

Ερωτηθείσα για τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που απαιτούν οι δανειστές στο πλαίσιο του ελληνικού οικονομικού προγράμματος, η Βέρα Γιουρόβα μίλησε για την «ανάγκη εξασφάλισης των μίνιμουμ συνθηκών αξιοπρεπούς εργασίας στην Ελλάδα, με το βλέμμα στις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές δυνατότητες», στέλνοντας ένα έμμεσο μήνυμα για τις απαιτήσεις των δανειστών – και κυρίως του ΔΝΤ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, η Ελλάδα έχει τον χαμηλότερο δείκτη απασχόλησης στην Ευρώπη των 28, με μόλις 56,5% σε ηλικίες 20-64. Είναι δε ανάμεσα στις τρεις πρώτες χώρες της ΕΕ στην απασχόληση ανδρών και γυναικών.

Οι παγίδες των λαϊκιστών

Σχολιάζοντας την επικαιρότητα, η επίτροπος της Τσεχίας αναφέρθηκε στις παγίδες των απανταχού λαϊκιστών, στη «μη ευχάριστη περίπτωση Ορμπάν της Ουγγαρίας», αλλά και στο ότι απαντάει στους ευρωσκεπτικιστές συμπατριώτες της που πλέον δεν την αντιμετωπίζουν θετικά όταν την συναντούν στον δρόμο. «Παλιότερα, ήμουν υπουργός στην Τσεχία και όλες οι αντιδράσεις που λάμβανα όταν κυκλοφορούσα στα μέσα μαζικής μεταφοράς ή στον δρόμο ήταν θετικές. Τώρα τελευταία, όμως, υπάρχει έντονος σκεπτικισμός για τις “Βρυξέλλες”. Προσπαθώ να εξηγήσω στους συμπατριώτες μου ότι όταν δουλεύω για το καλό μέλλον της Ευρώπης, αυτό σημαίνει ότι και το μέλλον των Τσέχων θα είναι καλύτερο…», σημειώνει. Η πρόταση για την εξισορρόπηση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής περιλαμβάνει το νέο δικαίωμα, για τους πατέρες, να λαμβάνουν τουλάχιστον 10 εργάσιμες ημέρες άδεια κατά την περίοδο γέννησης του παιδιού τους. Η γονική άδεια γίνεται επίσης ατομικό δικαίωμα της μητέρας και του πατέρα, χωρίς δυνατότητα μεταβίβασης των τεσσάρων μηνών στον άλλο γονέα, ώστε να δοθεί ισχυρό κίνητρο στους άντρες να κάνουν χρήση αυτής της δυνατότητας. Για πρώτη φορά εισάγεται πενθήμερη άδεια φροντίδας, για ασθένεια άμεσου συγγενή. Η πρόταση δίνει επίσης το δικαίωμα, σε γονείς παιδιών ηλικίας έως 12 ετών και σε παρόχους φροντίδας σε μέλη της οικογένειας, να ζητούν ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, όπως μειωμένο ή ελαστικό ωράριο εργασίας ή ελαστικότητα ως προς τον τόπο εργασίας.

«Στόχος μας είναι να πολλαπλασιάσουμε τις δυνατότητες των αντρών να αναλαμβάνουν γονικές υποχρεώσεις και υποχρεώσεις παροχής φροντίδας. Ετσι, θα επωφεληθούν τα παιδιά και θα αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και, ως συνέπεια, θα μειωθεί η διαφορά μεταξύ αντρών και γυναικών στην απασχόληση, διαφορά η οποία παρέμενε, το 2015, στο 11,6% και ανέβαινε ακόμη και ως το 30 % σε οικογένειες με μικρά παιδιά, κάτω των 6 ετών. Αυτό είναι ένα από τα στοιχεία που οδηγούν στο μισθολογικό χάσμα (16,3 %) και στο συνταξιοδοτικό χάσμα (40 %) μεταξύ ανδρών και γυναικών», εξήγησε το σκεπτικό η Επίτροπος.

Πιέσεις εργοδοτών
Πέρα από τη νομοθετική πρόταση, η Κομισιόν δρομολογεί επίσης δύο διαβουλεύσεις κοινωνικών εταίρων: η πρώτη αφορά τον εκσυγχρονισμό των κανόνων για τις συμβάσεις εργασίας και η δεύτερη την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία, ώστε να οριστούν νέοι κανόνες στον τομέα αυτόν. «Είναι δύσκολο να προτείνουμε συγκεκριμένα πράγματα, γιατί στο εσωτερικό των κρατών-μελών υπάρχουν διαφορές πολιτικές, οικονομικές, αλλά και παραδόσεις ή νοοτροπίες. Υπήρξαν ήδη διαφορετικές αντιδράσεις, ακόμη και μέσα στο Κολέγιο των Επιτρόπων. Καμία χώρα, ωστόσο, δεν είχε αντίρρηση. Μεγαλύτερη είναι η πίεση από την πλευρά των εργοδοτών», παραδέχεται.

«Την ώρα που σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και δανειστών για τις μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά, δεν είναι λίγο ουτοπικό να μιλάμε για βελτιώσεις των συνθηκών εργασίας;» ρωτήσαμε την επίτροπο. «Γνωρίζω ότι το βασικό πρόβλημα είναι η ανεργία. Και σ’ αυτό το μέτωπο δίνονται μάχες. Χρειαζόμαστε στο πλευρό μας τις ενώσεις εργασίας, τα συνδικάτα και τους κοινωνικούς εταίρους. Χωρίς αυτούς και την εντατικοποίηση των ελέγχων για τήρηση των νόμων εργασίας, τίποτα δεν μπορεί να γίνει», λέει η Βέρα Γιουρόβα. «Οι Τσέχοι είναι πολύ αλληλέγγυοι με τον ελληνικό λαό, κυρίως όσον αφορά στη λιτότητα, που την γνωρίζουν καλά. Παρόλο που η Τσεχία δεν είναι στην Ευρωζώνη και άρα μαθαίνει από… απόσταση τα νέα για το πρόγραμμα, υπάρχει έντονη η κατανόηση και η διάθεση για βοήθεια».

Με τις εκλογές στη Γαλλία προ των πυλών, την έναρξη των διαπραγματεύσεων για το Brexit και την εκλογή Τραμπ, η συζήτηση οδηγείται αναπόφευκτα στον λαϊκισμό. «Οι δικές μας προτάσεις βασίζονται σε γεγονότα και αριθμούς. Ετσι μόνο μπορούμε να απαντήσουμε με πράξεις στους λαϊκιστές», εξηγεί. «Οσο για το μέλλον της Ευρώπης, εγώ πάντα ήμουν και είμαι αισιόδοξη. Οι επίτροποι πρέπει να ξεχνάμε από πού ερχόμαστε, αφού ορκιστήκαμε στην Συνθήκη της Λισαβόνας. Οταν προσπαθούμε για το καλό της ΕΕ, το κάνουμε για τους λαούς όλων των κρατών-μελών», καταλήγει η Βέρα Γιουρόβα.