Το έδαφος για τις πωλήσεις ακινήτων μετά τους πλειστηριασμούς διερευνούν και προετοιμάζουν, μετά τα funds, και οι τράπεζες. Στο επίκεντρο των τελευταίων βρίσκεται η ευθύνη για αυθαιρεσίες που έχουν γίνει στο ακίνητο μετά τη χορήγηση του δανείου και οι οποίες αποτελούν “αγκάθι” στις μεταβιβάσεις ακινήτων.
Το έδαφος για τις πωλήσεις ακινήτων προετοιμάζεται ήδη για τα funds, στο πλαίσιο των τροποποιήσεων στο νόμο 4354/2015 που έχουν ζητήσει οι “θεσμοί”. Μεταξύ των τροποποιήσεων αυτών είναι η παροχή στις εταιρίες διαχείρισης πρόσθετων δυνατοτήτων διαχείρισης των ακινήτων που θα συνοδεύουν τα προς μεταβίβαση δάνεια. Στην πράξη, οι πρόσθετες δυνατότητες διαχείρισης ερμηνεύονται ως δυνατότητα εκμετάλλευσης των ακινήτων των δανείων και μετά τον πλειστηριασμό ή την για οποιονδήποτε λόγο παύση της ύπαρξης του δανείου, αλλά και δυνατότητα οι εταιρίες διαχείρισης να διαχειρίζονται και άλλα ακίνητα.
Το θέμα της διαχείρισης των ακινήτων “καίει” και τις τράπεζες, καθώς πρόκειται να βρεθούν με ακόμη περισσότερα ακίνητα το προσεχές διάστημα, όταν ξεκινήσουν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τραπεζιτών, ποσοστό 80% – 90% των πλειστηριασμών αναμένεται να κλείσει με αγοραστές των ακινήτων τις ίδιες τις τράπεζες. Κατόπιν αυτού, οι τράπεζες ενδιαφέρονται για ευνοϊκό πλαίσιο πωλήσεων των ακινήτων που θα σωρεύσουν και στο πλαίσιο αυτό βρίσκονται ήδη σε συζητήσεις με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το “αγκάθι” για τις τράπεζες εντοπίζεται στην ευθύνη που φέρει ο πωλητής έναντι του αγοραστή για αυθαιρεσίες που υπάρχουν στο ακίνητο κατά την πώληση.
Όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών στο Capital.gr, ενώ οι αυθαιρεσίες αυτές δεν εμποδίζουν το ακίνητο να πάει σε πλειστηριασμό, εμποδίζουν κατόπιν την πώλησή του, επιβαρύνοντας με τεράστιο κόστος τις τράπεζες, τόσο για τους τεχνικούς ελέγχους στο ακίνητο, όσο και για την αποκατάσταση αυθαιρεσιών για λογαριασμό του αγοραστή. Ωστόσο, για τις αυθαιρεσίες αυτές, οι οποίες μπορεί να ξεκινούν από πολεοδομικές παραβάσεις, θέματα αιγιαλού κ.λπ. και να φτάνουν μέχρι εικονικές μισθώσεις, δεν ευθύνονται οι τράπεζες, αφού στη συντριπτική τους πλειοψηφία πρόκειται για αυθαιρεσίες που έχουν γίνει μετά τη χορήγηση του δανείου. Κατόπιν αυτού, οι τράπεζες ζητούν να απαλλαχθούν από το βάρος της “τακτοποίησης” ακινήτων κατά την πώλησή τους και αυτή να βαρύνει τον αγοραστή.
Σημειώνεται ότι ο νόμος 4178/2013 για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης λήγει στις 8 Ιουνίου 2017, με την πάροδο συνολικά 46 μηνών από τη δημοσίευσή του. Ο νόμος σήμερα απαγορεύει εμπράγματες δικαιοπραξίες σε ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης. Συγκεκριμένα, προβλέπει ότι απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο στο οποίο έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη αλλαγή χρήσης. Στην παραπάνω απαγόρευση εμπίπτει και η εισφορά ακινήτου σε εταιρία.
Επίσης προβλέπεται ότι σε κάθε δικαιοπραξία που συντάσσεται και έχει ως αντικείμενο τη μεταβίβαση ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων χωρίς κτίσμα, επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και βεβαίωση μηχανικού με την οποία δηλώνεται και βεβαιώνεται αντίστοιχα ότι α) στο ακίνητο δεν υπάρχει κτίσμα ή β) στο ακίνητο ή στη διακεκριμένη αυτοτελή οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία (δεν συμπεριλαμβάνονται οι κοινόχρηστοι χώροι) δεν έχουν εκτελεσθεί αυθαίρετες κατασκευές καθ΄ υπέρβαση της δόμησης, της κάλυψης και του ύψους της ιδιοκτησίας και δεν έχουν εγκατασταθεί χρήσεις χωρίς άδεια.
Βάσει στοιχείων που είχε δημοσιεύσει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος στις αρχές του 2017, από τη στατιστική επεξεργασία των δηλώσεων που καταθέτουν οι μηχανικοί για τα αυθαίρετα κτίσματα και τα κτίσματα με αυθαιρεσίες, περισσότερα από 938.000 ακίνητα με αυθαιρεσίες έχουν δηλωθεί και για περισσότερα από 678.000 έχει ξεκινήσει η διαδικασία, ενώ έχουν εκδοθεί βεβαιώσεις μεταβίβασης για περίπου 1,1 εκατομμύρια ακίνητα. Το ύψος των καταχωρημένων προστίμων για τα 938.000 αυθαίρετα κτίσματα σε όλη τη χώρα ανερχόταν στο ποσό των 3,3 δισ. ευρώ.