Τουλάχιστον ένα στα δύο Ελληνόπουλα ηλικίας 11 έως 16 ετών έχει πέσει θύμα σωματικής βίας από την οικογένειά του ή τον φροντιστή του. Στη συντριπτική πλειονότητα (90%) τα περιστατικά κακοποίησης παιδιών δεν αναφέρονται. Ομως η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να είναι σωτήρια. Ιδιαίτερα για τα παιδιά κάτω των τεσσάρων ετών, που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από κακοποίηση. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι ειδικοί γιατροί, «ένα παιδί που σήμερα προσέρχεται στο νοσοκομείο με ένα κάταγμα ή ένα έγκαυμα λόγω κακοποίησης και δεν αναγνωριστεί και αντιμετωπιστεί ως κακοποιημένο, είναι πολύ πιθανόν την επόμενη φορά να έρθει με πολύ σοβαρότερη ή και θανατηφόρο κάκωση». Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι τα τραυματικά γεγονότα της παιδικής ηλικίας έχουν σωρευτική επίδραση και σχετίζονται με χρόνια προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, ενώ είναι πολύ πιθανόν το κακοποιημένο παιδί να εξελιχθεί σε ενήλικα που κακοποιεί παιδιά.
Στην κακοποίηση παιδιών ως ένα «υπόγειο κοινωνικό φαινόμενο», λόγω της υποδιάγνωσής του και το οποίο φαίνεται να εντείνεται εν μέσω κρίσης, αναφέρθηκαν χθες οι επικεφαλής του 1ου Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Σωματικής Κακοποίησης με αφετηρία το νοσοκομείο, που υλοποιείται με πρωτοβουλία της Εταιρείας Κατά της Κακοποίησης του Παιδιού «Ελίζα», και της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού». Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα η καθηγήτρια Παιδιατρικής -Λοιμωξιολογίας, διευθύντρια της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ Μαρίζα Τσολιά, η επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής ΕΚΠΑ Αλεξάνδρα Σολδάτου, η πρόεδρος της «Ελίζα» Μαρίνα Καρέλλα και η διοικητική διευθύντριά της Αφροδίτη Στάθη, το 50% ηλικίας 11 έως 16 ετών έχει πέσει θύμα τουλάχιστον μιας εμπειρίας σωματικής βίας, ενώ υπάρχουν και έρευνες που ανεβάζουν αυτό το ποσοστό στο 76%. Ενα στα πέντε παιδιά έχει πέσει θύμα σεξουαλικής βίας και σχεδόν τρία στα δέκα παιδιά δηλώνουν παραμελημένα.
Τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», στο πλαίσιο της οποίας μελετήθηκαν 161 φάκελοι παιδιών, κατέδειξαν ότι η μέση ηλικία των παιδιών με πιθανή σωματική κακοποίηση είναι τα 7,7 έτη, και ο μέσος όρος παραμονής των παιδιών στο νοσοκομείο είναι οι 26 ημέρες. Από τα 161 περιστατικά τα 67 αφορούσαν εγκαύματα και στο 20% αυτών, το ιστορικό που δόθηκε από τους γονείς δεν ήταν συμβατό με τα ιατρικά ευρήματα ή το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού. Το ίδιο ίσχυε στο 35% των παιδιών με κάταγμα (μελετήθηκαν 55 σχετικοί φάκελοι).
Τα τελευταία χρόνια καταγράφεται μία αυξητική τάση του φαινομένου, όπως καταδεικνύουν και οι κλήσεις στη γραμμή 1056 του «Χαμόγελου του Παιδιού» για σωματική κακοποίηση: το 2015 η γραμμή δέχθηκε 919 σχετικές κλήσεις έναντι 527 το 2009. Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, κ. Αθανάσιος Δημόπουλος, χαρακτήρισε την παιδική κακοποίηση ως ένα φλέγον και ακανθώδες θέμα, τονίζοντας ότι τα σχετικά φαινόμενα σε αυτή την περίοδο της οικονομικής κρίσης φαίνεται να εντείνονται. Οπως ανέφεραν και οι επικεφαλής του προγράμματος, αν και το φαινόμενο «ακουμπάει» όλες τις κοινωνικές τάξεις, η ανεργία και η οικονομική δυσπραγία είναι παράγοντες κινδύνου.