Τον κίνδυνο της δημιουργίας ρήγματος στην ελευθερία του λόγου, εάν ο αντιρατσιστικός νόμος γίνει αντικείμενο κατάχρησης, διαβλέπει η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Σε ανακοίνωση-τοποθέτηση στο θέμα της ποινικής δίωξης εις βάρος της κ. Σώτης Τριανταφύλλου με τις διατάξεις του αντιρατιστικού νόμου, η ΕΕΔΑ επισημαίνει ότι το δικαίωμα του ατόμου να εκφράζει απόψεις που μπορεί να σοκάρουν, να προσβάλλουν ή να ενοχλούν αποτελεί κατάκτηση του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, γεγονός που έχει επικυρώσει με πάγια νομολογία του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Για το διά ταύτα, η ΕΕΔΑ θεωρεί ότι το επίμαχο κείμενο «αποτελεί τυπικό και προβλέψιμο δείγμα λόγου που στρέφεται συλλήβδην κατά μιας ομάδας προσώπων, την οποία θεωρεί –εντελώς αυθαίρετα και σχεδόν μεταφυσικά– απόλυτα ομοιογενή». Συνιστά, όμως, κάθε ρατσιστικός λόγος ποινικό αδίκημα ή εμπίπτει στο προστατευτικό πεδίο της ελευθερίας της έκφρασης; «Το άρ. 1 Ν. 927/1979 (αντιρατσιστικός νόμος), όπως σήμερα ισχύει, τιμωρεί τον ρατσιστικό λόγο, όχι απλώς όταν αυτός μπορεί να προκαλέσει μίσος, διακρίσεις ή βία, αλλά μόνον εφόσον θέτει ταυτόχρονα σε κίνδυνο με τρόπο απτό είτε τη δημόσια τάξη είτε τη ζωή, τη σωματική ακεραιότητα ή την ελευθερία των προσβαλλόμενων προσώπων. Το κείμενο της κ. Τριανταφύλλου μπορεί να προκαλεί μίσος ή διακρίσεις, αλλά δύσκολα μπορεί να υποστηριχθεί πως θέτει σε διακινδύνευση τη δημόσια τάξη ή τα επιμέρους έννομα αγαθά των μουσουλμάνων», αναφέρει η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. «Οπως και σε άλλες περιπτώσεις ρατσιστικού λόγου που έχουν ανακύψει, θα πρέπει κάθε φορά να σταθμίζουμε με προσοχή και να ερμηνεύουμε τον ποινικό νόμο συσταλτικά. Διαφορετικά, κινδυνεύουμε να ποινικοποιούμε γνώμες και όχι πράξεις. Η ελληνική Πολιτεία δεν απαγορεύει σε κάποιον να είναι ρατσιστής, ανιστόρητος ή ισλαμοφοβικός και να το εκφράζει. Δεν του επιτρέπει, όμως, να το κάνει με τρόπο που θέτει (και ενδεχομένως αποβλέπει) στη διακινδύνευση ζωτικών αγαθών προσώπων».
«Αυτοσυγκράτηση»
Καταλήγοντας, η ΕΕΔΑ σημειώνει: «Θα πρέπει συνεπώς η χρήση του αντιρατσιστικού νόμου να γίνεται με αυτοσυγκράτηση. Σε αντίθετη περίπτωση, κινδυνεύουμε να δημιουργήσουμε ρήγματα στην ελευθερία του λόγου και να αποδυναμωθεί η προστασία που (πρέπει) να παρέχει ο αντιρατσιστικός νόμος όταν πραγματικά τίθεται σε κίνδυνο από ρητορική του μίσους η δημοκρατική μας συμβίωση ή θεμελιώδη δικαιώματα επιμέρους προσώπων».
Θυμίζεται ότι η κ. Σώτη Τριανταφύλλου θα βρεθεί ενώπιον της δικαιοσύνης, καθώς ο Παναγιώτης Δημητράς από το Ελληνικό Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Ελσίνκι περιέλαβε άρθρο της που είχε δημοσιευθεί την επομένη των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι (14/11/15) στην ευρύτερη μήνυση για «ρατσιστικά εγκλήματα» που είχε καταθέσει στις 14 Απριλίου 2016.
