Περιβάλλον πλήρους ασυλίας στο λαθρεμπόριο καυσίμων τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2018 δημιουργεί η νέα παράταση της ολοκλήρωσης του συστήματος εισροών-εκροών από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Το επιχειρησιακό σχέδιο της αρμόδιας αρχής που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ προβλέπει ότι το σύστημα ανάλυσης και αξιοποίησης δεδομένων παρακολούθησης του συστήματος εισροών-εκροών στα καύσιμα θα ολοκληρωθεί μέχρι τις 31/12/2018. Αυτό σημαίνει ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων, το σύστημα εισροών-εκροών που έχουν εγκαταστήσει τα πρατήρια σε όλη τη χώρα από τα τέλη του 2014 και για το οποίο έχουν δαπανηθεί συνολικά (δημόσιοι και ιδιωτικοί πόροι) περί τα 150 εκατ. ευρώ, δεν πρόκειται να λειτουργήσει πριν από τις αρχές του 2019. Ο σχεδιασμός της Αρχής Δημοσίων Εσόδων έχει προκαλέσει απογοήτευση στο υγιές κομμάτι της αγοράς καυσίμων που πιέζεται από την πτώση της ζήτησης και τον αθέμιτο ανταγωνισμό των παραβατών.
Εκπρόσωποι της αγοράς με τους οποίους συνομίλησε η «Κ» εκτιμούν ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται θα ενισχύσει το λαθρεμπόριο και την παραβατικότητα, ενώ επισημαίνουν ότι το γεγονός πως οι έλεγχοι από τα αρμόδια κλιμάκια είναι σχεδόν ανύπαρκτοι μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Επισημαίνουν επίσης ότι οι αδυναμίες του συστήματος εισροών-εκροών είχαν επισημανθεί στους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς από τον Μάιο του 2016. Για παράδειγμα, αναφέρουν ότι δεν υπάρχει τρόπος επικοινωνίας των συστημάτων εισροών-εκροών στις φορολογικές αποθήκες των εταιρειών εμπορίας με το πληροφοριακό σύστημα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. Επίσης, οι πρατηριούχοι παραλαμβάνουν ποσότητες καυσίμων, αλλά πληκτρολογούν μόνοι τους στο σύστημα τα στοιχεία της παραλαβής (ποσότητα καυσίμου, είδος και εταιρεία προμήθειας).
Εκπρόσωποι της αγοράς δυσκολεύονται να εξηγήσουν τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή του νόμου για την πάταξη του λαθρεμπορίου που θεσπίστηκε από το 2012, ενώ εκφράζουν απορία για το γεγονός ότι η πρωτοβουλία του ΣΕΕΠΕ να αναδείξει προβλήματα παραβατικότητας του κλάδου με τη συνδρομή του ΕΜΠ, σε μια προσπάθεια να προστατέψει τους έντιμους επιχειρηματίες, στοχοποιήθηκε με απειλές ακόμη και για εισαγγελική έρευνα.
Την αγορά προβληματίζουν επίσης τα επίσημα στοιχεία για τη ζήτηση καυσίμων το πρώτο τρίμηνο του 2017, που δείχνουν υποχώρηση των καυσίμων κίνησης (βενζίνες και ντίζελ) κατά 2% και αύξηση της αδασμολόγητης αγοράς (εξαγωγές και ναυτιλιακά καύσιμα) κατά 26%, με κύριο χαρακτηριστικό, όπως επισημαίνουν τα ΕΛΠΕ στη συνοδευτική ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τριμήνου που ανακοίνωσαν προχθές, την αύξηση των πωλήσεων ναυτιλιακών καυσίμων.
Το πετρέλαιο που προορίζεται για τη ναυτιλία είναι αδασμολόγητο και μπορεί να διοχετευθεί παράνομα στην αγορά από εταιρείες εμπορίας ή τους μεταφορείς βυτιοφόρων ή πλωτών μέσων (σλέπια) και να πωλείται ως πετρέλαιο κίνησης. Στην περίπτωση των εξαγωγών πετρελαίου κίνησης ή βενζινών η δυνατότητα για λαθρεμπόριο αφορά καύσιμα που ενώ δηλώνονται με προορισμό εξωτερικές αγορές καταλήγουν στα πρατήρια εντός της χώρας.
Σε ό,τι αφορά τις εκκρεμότητες για την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου πάταξης του λαθρεμπορίου:
• Εκκρεμεί η έκδοση ΚΥΑ που αφορά το σύστημα εισροών-εκροών στις φορολογικές αποθήκες σχετικά με τον τρόπο, τον χρόνο, το είδος, τη συχνότητα αποστολής και τη γραμμογράφηση των δεδομένων που θα αποστέλλονται στη ΓΓΠΣ.
• Η έκδοση ΚΥΑ για τον καθορισμό των προδιαγραφών, της διαδικασίας και των λεπτομερειών για την ολοκλήρωση του συστήματος GPS σε βυτιοφόρα και πλωτά μέσα.
• Η ΚΥΑ για εφαρμογή συστήματος εισροών-εκροών σε όλους τους τομείς της εφοδιαστικής αλυσίδας καυσίμων.
