Εξαιρετικά δυσμενείς είναι οι εξελίξεις στην μάχη των νησιωτών, ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας για την ακύρωση της από 29.9.2015 υπουργικής απόφασης με την οποίαν καταργήθηκαν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ.
Την Παρασκευή δημοσιεύθηκαν συγκεκριμένα οι υπ’ αρίθμ. 1231, 1232, 1233, 1234, 1235 και 1236/2017 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, που βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της καθαρογραφής, σύμφωνα με τις οποίες οι ισάριθμες προσφυγές που ασκήθηκαν θεωρούνται “καταργηθείσες”.
Το περιεχόμενο των αποφάσεων δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό, πλην όμως εικάζεται ότι η Ολομέλεια του ΣτΕ δεν μπήκε στην ουσία της υπόθεσης γιατί της Υπουργικής Απόφασης ακολούθησε η έκδοση Νόμου, ο οποίος δεν προσβλήθηκε με αποτέλεσμα να θεωρούνται οι δίκες καταργηθείσες.
Σε κάθε περίπτωση μένει να διαπιστωθεί εάν η μάχη ενώπιον του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου έχει χαθεί οριστικά ή αν συντρέχουν ακόμη οι προϋποθέσεις και εξακολουθούν να ισχύουν οι προθεσμίες για την υποβολή νέων προσφυγών.
Σε κάθε περίπτωση το τοπίο αναμένεται να ξεκαθαρίσει την προσεχή Δευτέρα (αύριο).
Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας είχε εξετάσει συγκεκριμένα την 16η Σεπτεμβρίου 2017 τις προσφυγές που άσκησαν επιχειρηματίας της Μυκόνου, Επιμελητήρια των νησιών, συμπεριλαμβανομένου κι αυτού της Δωδεκανήσου, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, ο Δήμος Μυκόνου και οι Δικηγορικοί Σύλλογοι Σύρου και Νάξου.
Στις προσφυγές που ασκήθηκαν έγινε επίκληση 7 λόγων ακυρώσεως της Κοινής Υπουργικής Απόφασης με την οποία καταργήθηκαν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ σε 6 μόνο νησιά από την 1η Οκτωβρίου 2015.
Παράγοντες του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου, που παρακολουθούσαν από κοντά την υπόθεση, εξέφραζαν τις επιφυλάξεις τους για την επιτυχή έκβαση της προσπάθειας που καταβάλλεται για την ακύρωση της καταστροφικής για τα νησιά διάταξης.
Όπως ανέφεραν, εξαιτίας των συνεχών αναβολών, λόγω της αποχής των δικηγόρων από την άσκηση των καθηκόντων τους, ένα από τα ισχυρά επιχειρήματα των προσφυγών περί αντισυνταγματικότητας του μέτρου, που εφαρμόστηκε σε συγκεκριμένα νησιά έχει πλέον εκλείψει αφού με τα νέα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ έχουν πλέον καταργηθεί για το σύνολο των νησιών.
Κάτω από αυτό το πρίσμα, δεν νοείται διαφορετική μεταχείριση, που αντίκειται στο Σύνταγμα και ως εκ τούτου είναι εξαιρετικά δύσκολο ο συγκεκριμένος λόγος προσφυγής να ευδοκιμήσει.
Θυμίζουμε ότι οι προσφυγές κατατέθηκαν αρχικά στο 7μελούς σύνθεσης Β΄ Τμήμα του ΣτΕ και εκείνο με την σειρά του, λόγω της εξαιρετικής σοβαρότητας του θέματος, το παρέπεμψε απευθείας στην Ολομέλεια.
Για την άσκηση της προσφυγής, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, επελέγη η δικηγορική εταιρεία «Λαζαράτος και Συνεργάτες» του κ. Παναγιώτη Λαζαράτου, καθηγητή του Διοικητικού Δικαίου. Ο κ. Λαζαράτος μαζί με τον δικηγόρο κ. Αλέξανδρο Λυκουρέζο, είχαν ασκήσει εξάλλου κατ’ εντολή και για λογαριασμό του πελάτη τους κ. Λ. Σικινιώτη, επιχειρηματία, κατοίκου Μυκόνου, την πρώτη προσφυγή για την ακύρωση της υπουργικής απόφασης.
Με τις προσφυγές ζητήθηκε να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική, παράνομη και αντίθετη στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, η σχετική υπουργική απόφαση σύμφωνα με την οποία από 1.10.2015 ισχύει αυξημένος συντελεστής ΦΠΑ σε Ρόδο, Σαντορίνη, Μύκονο, Νάξο, Πάρο και Σκιάθο.
Καταγγέλλεται η επίμαχη υπουργική απόφαση ως παράνομη και υποστηρίζεται ότι αντίκειται στο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ισότητας των πολιτών καθώς «ο φόρος δεν μπορεί να βαρύνει ορισμένο μόνο κύκλο προσώπων και να πλήττει ορισμένη μόνο κατηγορία φορολογουμένων», ενώ υπογραμμίζεται ότι «η επιβολή αυξημένου ΦΠΑ σε ορισμένα μόνο νησιά, χωρίς να υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια, ισοδυναμεί με επιβολή νέου φόρου στα νησιά αυτά».
Υποστηρίζεται ακόμη ότι παραβιάζεται και η συνταγματική αρχή της αναλογικότητας αφού οι κάτοικοι των 6 αυτών νησιών βαρύνονται με αυξημένο ΦΠΑ σε σχέση με τους κατοίκους των άλλων νησιών του Αιγαίου και της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Τέλος, υποστηρίζεται ότι παραβιάζεται η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/112/ΕΚ που καθορίζει κοινό σύστημα ΦΠΑ μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με το άρθρο 120 αυτής της Ευρωπαϊκής Οδηγίας –όπως υπογραμμίζεται στις προσφυγές- καθιερώνεται μικρότερος συντελεστής ΦΠΑ στους νομούς Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και στα νησιά Θάσος, Βόρειες Σποράδες, Σαμοθράκη και Σκύρος.
Είχαν επισημάνει επίσης ότι παραβιάζονται και τα άρθρα 43 και 78 του Συντάγματος καθώς ο συντελεστής του ΦΠΑ στα επίμαχα νησιά καθορίστηκε με υπουργική απόφαση και όχι με νόμο ή με Προεδρικό Διάταγμα όπως προβλέπουν οι συνταγματικές επιταγές.
Η διαδικασία ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας είχε εξελιχθεί σε «σφυροκόπημα» συνταγματικού επιπέδου.
Οι νομικοί εκπρόσωποι διαφόρων παραγωγικών και επαγγελματικών φορέων αλλά και μεμονωμένων κατοίκων (επιχειρηματιών) της πρώτης ομάδας νησιών, όπου εφαρμόστηκε από 1-10-15 ο αυξημένος ΦΠΑ (23%), «διασταύρωσαν τα ξίφη τους» με τον νομικό εκπρόσωπο του Δημοσίου, που ζήτησε από το ΣτΕ να απορριφθούν ως αβάσιμοι οι ισχυρισμοί των αιτούντων ότι η αύξηση αυτή παραβιάζει σωρεία διατάξεων του Συντάγματος και του ενωσιακού δικαίου.
Στη «μάχη» που δόθηκε ενώπιον 22 ανώτατων δικαστών στην Ολομέλεια ΣτΕ υπό τον πρόεδρό του Ν. Σακελλαρίου, οι νομικοί εκπρόσωποι νησιωτικών ομάδων της αρχικής εφαρμογής (Θήρας, Μυκόνου, Πάρου, Νάξου, Ρόδου, Σκιάθου) υποστήριξαν ότι τα σχετικά νομοθετικά μέτρα είναι επαχθέστατα, επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό τους νησιώτες και παραβιάζουν κατάφωρα τις συνταγματικές επιταγές και την ενωσιακή κατευθυντήρια γραμμή για λήψη ενισχυτικών μέτρων ανάπτυξης στα νησιά.
Στις σχετικές προσφυγές, ακολούθησαν κι άλλες παρόμοιες για τη μεταγενέστερη αύξηση του ΦΠΑ σε άλλα 11 νησιά (Σύρο, Θάσο, Ανδρο, Σκύρο, Τήνο, Μήλο, Κάρπαθο, Αλόννησο, Σίφνο, Τζια, Αντίπαρο)
Ο εκπρόσωπος του Δημοσίου υποστήριξε ότι οι νόμοι 4336/15 και 4389/16 δεν παραβιάζουν τις διατάξεις του Συντάγματος (και διεθνών συμβάσεων) για τη φορολογική ισότητα και αναλογικότητα, χαρακτηρίζοντας αβάσιμες τις αιτιάσεις που πρόβαλαν οι αιτούντες, που ζήτησαν να γίνει και προδικαστικό ερώτημα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η εισηγήτρια της υπόθεσης, Σύμβουλος Επικρατείας Ευ. Νίκα, σημείωσε ότι τίθεται και ζήτημα συνταγματικότητας του ν. 4389/16 (για αναδρομική κατάργηση φορολογικών ελαφρύνσεων), ενώ ο εκπρόσωπος του Δημοσίου υποστήριξε ότι δεν μπορεί να ελεγχθεί σε αυτήν τη δίκη τέτοιο θέμα, προσθέτοντας ότι η αρχική απόφαση για τον ΦΠΑ αναβαθμίστηκε και ανυψώθηκε σε επίπεδο νόμου και ότι δεν προκύπτει πως η Σύρος και η Πάρος μπορεί να έχουν μειωμένους συντελεστές, έναντι π.χ. της Γαύδου.