Απαγορευμένες από την ευρωπαϊκή νομοθεσία κρατικές ενισχύσεις μπορεί να αποτελούν οι φορολογικές απαλλαγές που απολαμβάνουν θρησκευτικές κοινότητες εφόσον αυτές παρέχονται για οικονομικές δραστηριότητες, όπως αποφάνθηκε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Αφορμή για την απόφαση αποτέλεσε υπόθεση θρησκευτικής αδελφότητας της ισπανικής Καθολικής Εκκλησίας η οποία, ως φορέας υπεύθυνος για ένα εκκλησιαστικό σχολείο κοντά στη Μαδρίτη, ζήτησε την επιστροφή δημοτικού φόρου, τον οποίο κατέβαλε για εργασίες οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε σχολικό κτήριο που στεγάζει τη σχολική αίθουσα εκδηλώσεων.
Σημειώνεται ότι συμφωνία που είχε συναφθεί μεταξύ της Ισπανίας και της Αγίας Έδρας πριν από την προσχώρηση της Ισπανίας στην Ε.Ε. προέβλεπε και εξακολουθεί να προβλέπει διάφορες φορολογικές απαλλαγές υπέρ της Καθολικής Εκκλησίας. Η ισπανική φορολογική αρχή που ασχολήθηκε με το ζήτημα απέρριψε την αίτηση επιστροφής του καταβληθέντος φόρου. Κατά την άποψη της αρχής, η απαλλαγή δεν τυγχάνει εφαρμογής, δεδομένου ότι ζητήθηκε για δραστηριότητα της Καθολικής Εκκλησίας «μη επιδιώκουσα αυστηρώς θρησκευτικό σκοπό».
Στη συνέχεια το περιφερειακό διοικητικό πρωτοδικείο της Μαδρίτης, ενώπιον του οποίου προσέφυγε η θρησκευτική αδελφότητα, ζήτησε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διευκρίνιση αν η επίμαχη φορολογική απαλλαγή, εφαρμοζόμενη εν προκειμένω στην περίπτωση σχολικού κτηρίου, πρέπει να θεωρηθεί ως απαγορευόμενη από το δίκαιο της Ε.Ε. κρατική ενίσχυση.
Με τον τρόπο αυτό ετέθη συγχρόνως το βασικό ζήτημα κατά πόσον μπορεί να αποτελεί απαγορευόμενη κρατική ενίσχυση το γεγονός ότι ένα κράτος μέλος χορηγεί σε θρησκευτική κοινότητα απαλλαγή από ορισμένους φόρους, και μάλιστα ακόμη και για δραστηριότητες οι οποίες δεν εξυπηρετούν αυστηρώς θρησκευτικό σκοπό.
Με την απόφαση που εξέδωσε σήμερα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η επίμαχη φορολογική απαλλαγή δύναται να συνιστά απαγορευόμενη κρατική ενίσχυση εάν και στο μέτρο που οι ασκούμενες στις επίμαχες εγκαταστάσεις δραστηριότητες είναι οικονομικές δραστηριότητες, πράγμα που εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εξακριβώσει.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κρίνει ότι, μολονότι η συμφωνία μεταξύ της Ισπανίας και της Αγίας Έδρας είναι προγενέστερη της προσχώρησης του εν λόγω κράτους μέλους στην Ε.Ε., η επίμαχη φορολογική απαλλαγή δεν θα πρέπει, εφόσον συντρέχει περίπτωση, να θεωρηθεί υφιστάμενη κρατική ενίσχυση, αλλά νέα ενίσχυση.
Συγκεκριμένα, ο ισπανικός φόρος επί κατασκευών, εγκαταστάσεων και έργων θεσπίστηκε μετά την εν λόγω προσχώρηση.
Κατά συνέπεια, εάν τυχόν το εθνικό δικαστήριο διαπιστώσει την ύπαρξη κρατικής ενισχύσεως, αυτή θα πρέπει να κοινοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δεν θα μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή χωρίς την έγκριση της Επιτροπής, καταλήγει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
