Με τα μάτια στραμμένα στην κρίση του Κατάρ βρίσκονται οι Έλληνεςεφοπλιστές που δραστηριοποιούνται στις θαλάσσιες μεταφορές φυσικού αερίου, με δεδομένο ότι πιθανή κλιμάκωση της κρίσης μπορεί να φέρει ανακατατάξεις αλλά και ανατροπές στον χάρτη της αγοράς του LNG. Ωστόσο, επί του παρόντος οι εξελίξεις δείχνουν ότι οι εξαγωγές αερίου του Κατάρ μένουν εκτός των κυρώσεων, ενώ εξαιρετικά περιορισμένες έως μηδενικές είναι και οι επιπτώσεις στην αγορά του πετρελαίου, που ενδιαφέρουν άμεσα τα ελληνικά διυλιστήρια. Ενδιαφέρον, πάντως, υπάρχει και για τον κλάδο των κατασκευών, καθώς πολλές ελληνικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην αραβική χώρα, την ίδια στιγμή που το Κατάρ διατηρεί σημαντικές επενδύσεις στην Ελλάδα.
Στον τομέα της ναυτιλίας, πάντως, ένας από τους βασικότερους συνεργάτες της ναυτιλιακής εταιρείας του Κατάρ Nakilat είναι η εταιρεία Maran Gas του Γιάννη Αγγελικούση, ήδη από το 2005, οπότε και δημιουργήθηκε η κοινή εταιρεία Maran Nakilat. Ωστόσο, είναι σαφές ότι προσώρας τα όποια μέτρα δεν ακουμπούν το διεθνές εμπόριο υγροποιημένου φυσικού αερίου του Κατάρ, που αποτελεί τον μεγαλύτερο εξαγωγέα LNG στον κόσμο. Πέρυσι το Κατάρ εξήγαγε 79,62 εκατ. τόνους LNG, με την Qatar Petroleum να αναδεικνύεται ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο.
Εκτός από τη Maran Gas του Γιάννη Αγγελικούση, σημαντικές συνεργασίες για τη μεταφορά καταριανού LNG έχει και η Dynagas του Γ. Προκοπίου. Για τους Έλληνες πλοιοκτήτες, η αναταραχή μπορεί ενδεχομένως να μεταφραστεί –υπό όρους– και σε αυξημένα έξοδα. Αυτό θα συμβεί εφόσον απαγορευτεί από την Αίγυπτο ο διάπλους σε πλοία καταριανών συμφερόντων από τη διώρυγα του Σουέζ. Πιθανή απαγόρευση θα οδηγήσει σε μεγαλύτερα ταξίδια από άλλες εμπορικές διαδρομές για τη μεταφορά των φορτίων LNG και, άρα, σε περισσότερα ναύλα.
Σημειώνεται ότι τα μεγαλύτερα φορτία καταριανού LNG εξάγονται προς την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, την Ινδία, τη Μέση Ανατολή, ενώ σημαντικός πελάτης είναι επίσης και η Μεγάλη Βρετανία.
Το αμερικανικό shale
Πάντως, εκτός από τη συνεργασία με το Κατάρ, οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν να προσβλέπουν και σε άλλες πηγές σε περίπτωση που τελικώς επηρεαστεί το διεθνές εμπόριο της Qatar Petroleum. Και αυτό, διότι ο βασικότερος νέος ανταγωνιστής στη διεθνή αγορά του φυσικού αερίου δεν είναι άλλος από το αμερικανικό shale gas, το οποίο φιλοδοξεί να κερδίσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερα μερίδια τα επόμενα χρόνια. Θυμίζεται ότι ο εφοπλιστής Π. Λιβανόςείναι εκ των βασικών συνεργατών αμερικανικών εταιρειών και ήδη έχει, μέσω της Gaslog, σημαντικά συμβόλαια για τη μεταφορά του αμερικανικού αερίου στους διεθνείς πελάτες σε Ευρώπη και Ασία. Το ίδιο ισχύει, βεβαίως, και για τους άλλους Έλληνες παίκτες της αγοράς LNG (Αγγελικούσης, Τσάκος, Προκοπίου).
Παράγοντας ισορροπίας
Πάντως, με δεδομένο το υψηλό μερίδιο του καταριανού αερίου στην παγκόσμια αγορά (πέρυσι είχε το 30% της παγκόσμιας αγοράς), δύσκολα θα επεκταθούν οι κυρώσεις και στον τομέα της ενέργειας. Άλλωστε, πιθανή ανοδική κίνηση των τιμών θα σήμαινε σοβαρά προβλήματα για τις χώρες και τις οικονομίες που είναι καθαροί εισαγωγείς φυσικού αερίου, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ιαπωνία, η Κίνα και η Ινδία.
Εξάλλου, δεν θα πρέπει να υποτιμώνται και τα ισχυρά ενεργειακά συμφέροντα που υπάρχουν στο Κατάρ ακόμα και από αμερικανικές εταιρείες. Για παράδειγμα, η εμβληματική αμερικανική πετρελαϊκή ExxonMobil, της οποίας μάλιστα επικεφαλής ήταν πριν από τον διορισμό του ο νυν υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρεξ Τίλερσον, έχει σημαντικές συνεργασίες και μερίδια σε κοινές εταιρείες με την Qatar Petroleum. Το ίδιο ισχύει και για τη γαλλική Total, αλλά και για την τεξανή Occidental Petroleum, που έχουν μερίδιο στον αγωγό Dolphin, ο οποίος διέρχεται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εξάγοντας ημερησίως 2 δισ. κυβικά πόδια καταριανού φυσικού αερίου.
Διυλιστήρια
Πιθανή αναταραχή στην αγορά πετρελαίου θα επηρέαζε το εξαιρετικά ευνοϊκό περιβάλλον τιμών του “μαύρου χρυσού”, που έχει ενισχύσει την κερδοφορία των διυλιστηρίων. Ωστόσο, ΕΛΠΕ και Motor Oil επί του παρόντος δεν φαίνεται να έχουν λόγους ανησυχίας, καθώς το Κατάρ είναι ο μικρότερος παραγωγός του ΟΠΕΚ, με ημερήσια παραγωγή 618.000 βαρέλια ελαφρού αργού την ημέρα. Η μικρή επίπτωση της κρίσης στη διεθνή αγορά φάνηκε και από το γεγονός ότι η κερδοσκοπική άνοδος στις αρχές της εβδομάδας εξισορροπήθηκε στη συνέχεια, καθώς τα θεμελιώδη της αγοράς πετρελαίου παραμένουν αρνητικά και η προσφορά υπερισχύει της διεθνούς ζήτησης.
Οι κατασκευαστικές
Η μόνη “εστία” πονοκεφάλου, για τους ελληνικών συμφερόντων εργολήπτες, σχετίζεται με την ανεμπόδιστη αποστολή στην Ντόχα του αναγκαίου υλικοτεχνικού εξοπλισμού και των πρώτων υλών, δεδομένου ότι οι θαλάσσιες και εναέριες αεροπορικές οδοί μεταξύ του Κατάρ και των γειτόνων του παραμένουν κλειστοί. Όπως αναφέρουν στελέχη εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο Κατάρ, η χώρα εισάγει την πλειονότητα των ογκωδών οικοδομικών υλικών οδικώς, μέσω της Σαουδικής Αραβίας. Γι’ αυτό αναζητούνται εναλλακτικές οδοί, ενώ, σε περίπτωση που η κρίση δεν εκτονωθεί, ενδεχομένως να ανακύψει ζήτημα ενεργοποίησης ρητρών καθυστέρησης που δεν οφείλεται στον ανάδοχο.
Ο όμιλος Ελλάκτωρ έχει αναλάβει, ως επικεφαλής της κοινοπραξίας ALYSJ JV, τη μελέτη και κατασκευή της γραμμής “Gold Line Underground” του μετρό, έργο ύψους 3,2 δισ. ευρώ.
Σημαντική δραστηριότητα στην περιοχή διαθέτει και η J&P Άβαξ, που υλοποιεί ως επικεφαλής κοινοπραξίας την ανέγερση του Qatar Foundation Stadium, του οποίου η ολοκλήρωση τοποθετείται το 2019, ενώ κατασκευάζει σημαντικά έργα οδοποιίας.
Η ΓΕΚ Τέρνα υλοποιεί, κοινοπρακτικά με άλλες εταιρείες (Gulf Consolidated Contractors και Wade Adams Contracting WLL), οδικό έργο ύψους 300 εκατ. ευρώ. Ηχηρό “παρών” στο Κατάρ, όπως και στη Σαουδική Αραβία, δίνει και η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία συμβούλων τεχνικών έργων, SALFO & Associates.
