«Μάχη» για τα σήματα εταιριών δόθηκε ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών! Η επιχειρηματική διένεξη που απασχόλησε προ ολίγου καιρού την ελληνική Δικαιοσύνη αφορά αμερικανική εταιρεία που εμπορεύεται μηχανές diesel και φυσικού αερίου, καθώς και πολλά άλλα μηχανήματα με πωλήσεις που αγγίζουν, μόνο για το έτος 2011, σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποσό των 60,138 δισεκατομμυρίων δολαρίων και ελληνικών εταιρειών.
Ρεπορτάζ: Πωλίνα Βασιλοπούλου
Οι παραπάνω αριθμοί έχουν τη σημασία τους καθώς στην επίμαχη απόφαση του δικαστηρίου επισημαίνεται ότι κατά την κρίση τέτοιων υποθέσεων πρέπει να λαμβάνονται όλα τα στοιχεία που ασκούν επιρροή στοιχεία, δηλαδή, μεταξύ άλλων, το καλυπτόμενο από το σήμα μερίδιο αγοράς, η ένταση, η γεωγραφική έκταση και τη διάρκεια της χρησιμοποίησής του, καθώς και το μέγεθος των επενδύσεων, που έχει πραγματοποιήσει ο σηματούχος για την προβολή του, όχι, όμως, τον αυξημένο βαθμό καθιερώσεως του στις συναλλαγές, ήτοι την απόκτηση φήμης, που βαίνει πέραν των ορίων του κοινού, στο οποίο απευθύνονται τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες, για τα οποία έχει καταχωρισθεί.
Επιπλέον, το δικαστήριο τονίζει ότι ο μέσος καταναλωτής σπανίως έχει την δυνατότητα να προβαίνει σε άμεση σύγκριση των διαφόρων σημάτων, αλλά εμπιστεύεται την ατελή εικόνα αυτών, την οποία διατηρεί στη μνήμη του.
Έτσι, υπό ορισμένες συνθήκες, το λεκτικό στοιχείο ενός συνθέτου σήματος, δύναται να έχει εντονότερο διακριτικό χαρακτήρα από το εικαστικό, διότι ο μέσος καταναλωτής αναφέρεται πολύ ευκολότερα στο προϊόν, χρησιμοποιώντας την ονομασία του, παρά περιγράφοντας την απεικόνιση που αυτό φέρει, χωρίς όμως να αποκλείεται, στη συγκεκριμένη περίπτωση, κρίσιμο να είναι το εικαστικό μέρος, ιδιαίτερα όταν το καταναλωτικό κοινό συνδέει την σχηματική απεικόνιση με την επιχείρηση και η απεικόνιση έχει καθιερωθεί στις συναλλαγές ως διακριτικό γνώρισμα, ώστε στους καταναλωτές να υφίσταται ο κίνδυνος συνειρμικής συσχετίσεως.
Όσο δε μεγαλύτερος είναι ο βαθμός καθιερώσεως μίας ενδείξεως στις συναλλαγές, τόσο μεγαλύτερη διακριτική δύναμη διαθέτει και, επομένως, οι προϋποθέσεις για τον αποκλεισμό της παραποιήσεως ή απομιμήσεως πρέπει να είναι αυστηρότερες.
Ευθεία προσβολή του δικαιώματος επί των επιδίκων σημάτων φήμης
Στην προκειμένη περίπτωση, η ενάγουσα έχει αναθέσει από το έτος 1982 την αποκλειστική διανομή των προϊόντων της, στην Ελλάδα, στην ημεδαπή ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «ΕΛΤΡΑΚ ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και το διακριτικό τίτλο «ΕΛΤΡΑΚ Α.Ε.», η οποία διατηρεί 7 εξουσιοδοτημένα υποκαταστήματα στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στην Πτολεμαΐδα, στη Λάρισα, στην Πάτρα και στην Κρήτη, που διαθέτουν ειδικό σύστημα επισκευής και συντήρησης των προϊόντων της ενάγουσας, έχουν δε στελεχωθεί από εξειδικευμένο προσωπικό, καθώς και είκοσι ειδικά εξοπλισμένα συνεργεία, με δυνατότητα επιτόπιας επέμβασης, σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.
Η εν λόγω εταιρεία χρησιμοποιεί την ένδειξη «Διακριτικό Εξουσιοδοτημένου διανομέα της Caterpillar» και δη τα σήματα που περιγράφηκαν ανωτέρω, με την επωνυμία της «eltrak», τοποθετημένη στο μεγαλύτερο, κίτρινο ορθογώνιο παραλληλόγραμμο τμήμα, με μαύρη γραμματοσειρά και λατινικούς χαρακτήρες, ενώ στο ευρισκόμενο δεξιά αυτού μικρότερο μαύρο τετράγωνο τμήμα, υπάρχει η ένδειξη «CAT», που αναγράφεται με λευκή γραμματοσειρά και κεφαλαίους χαρακτήρες, καθώς και η απεικόνιση ενός κίτρινου τριγώνου, κάτω από το γράμμα «Α».
Σύγχυση στο συναλλακτικό κοινό
Το Δικαστήριο τελικά κατέληξε πως η χρήση ενδείξεων, που ομοιάζουν σημαντικά με τα κατοχυρωμένα σήματα της ενάγουσας, κατά τον παραπάνω τρόπο, χωρίς την άδεια ή τη συναίνεση της, αποτελεί ευθεία προσβολή του απολύτου και αποκλειστικού δικαιώματος αυτής επί των επιδίκων σημάτων φήμης της και περαιτέρω ότι η ως άνω χρήση αυτή προκαλεί σύγχυση στο οικείο συναλλακτικό κοινό για τις οργανωτικές και οικονομικές σχέσεις μεταξύ της ενάγουσας και της επιχειρήσεως των εναγομένων, γεγονός που σταθμίζεται από τον καταναλωτή κατά την επιλογή του προμηθευτή του, αφού δίδεται η εντύπωση ότι η επιχείρηση τους είναι ενταγμένη στο οργανωμένο αποκλειστικό δίκτυο διανομής της ενάγουσας, με αποτέλεσμα η δημιουργία της πεπλανημένης εντυπώσεως να προσπορίζει σε αυτούς αθέμιτα οφέλη, καθώς η ένταξη στο δίκτυο διανομής της προσδίδει πρόσθετη διαφημιστική αξία στα πωλούμενα από αυτές προϊόντα και τις παρεχόμενες υπηρεσίες, λόγω των πλεονεκτημάτων που εγγυώνται (εγγύηση προέλευσης τεχνική υποστήριξη από εξειδικευμένα συνεργεία, κ.λ.π. ).
Τονίζεται, τέλος, ότι με την υπ’ αριθμ. 6752/2009 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, η οποία έχει ήδη καταστεί αμετάκλητη, καταλογίστηκε εις βάρος της πρώτης των εναγομένων προσβολή της διαφημιστικής λειτουργίας των εκεί αναφερομένων σημάτων φήμης της ενάγουσας συνεπεία της χρήσης από αυτήν, εν είδει σήματος, σημείου πανομοιότυπου με τα σήματα της αντιδίκου της».
