Μπορεί το ισλαμικό δίκαιο να υπερισχύει του αστικού κώδικα στις κληρονομικές διαφορές των μελών της μουσουλμανικής μειονότητας;
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου θα κληθεί να κρίνει κατά πόσο είναι δυνατή η εφαρμογή του ισλαμικού δικαίου (Σαρία) σε υπόθεση κληρονομικής διαφοράς μεταξύ Ελλήνων μουσουλμάνων της Θράκης.
Η ενδιαφέρουσα υπόθεση, η οποία παραπέμφθηκε μάλιστα στη μείζονα σύνθεση του Δικαστηρίου, αφορά στην προσφυγή της κ. Χατιτζέ Μολλά Σαλί, κατοίκου Κομοτηνής, η οποία κληρονόμησε το σύνολο της περιουσίας του συζύγου της, με βάση διαθήκη την οποία συνέταξε ο ίδιος ενώπιον συμβολαιογράφου.
Ωστόσο, οι δύο αδερφές του εκλιπόντος αμφισβήτησαν τη διαθήκη, υποστηρίζοντας ότι οι κληρονομικές υποθέσεις των μελών της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, όπως του αδερφού τους, διέπονται από τους κανόνες της Σαρία και υπάγονται στην αρμοδιότητα του μουφτή και όχι στις διατάξεις του ελληνικού Αστικού Κώδικα.
Οι δύο αδερφές επικαλέστηκαν μάλιστα τις Συνθήκες των Σεβρών και της Λωζάνης, σύμφωνα με τις οποίες τα ισλαμικά έθιμα και το θρησκευτικό δίκαιο εφαρμόζονται στους Έλληνες υπηκόοους που είναι μουσουλμάνοι.
Οι ισχυρισμοί των δύο αδερφών απορρίφθηκαν από τα ελληνικά δικαστήρια, τόσο σε πρώτο βαθμό όσο και κατά την έφεση που υπέβαλαν.
Ειδικότερα, το Εφετείο Θράκης έκρινε ότι η απόφαση του εκλιπόντος να προβεί σε σύνταξη διαθήκης ενώπιον συμβολαιογράφου ορίζοντας συγκεκριμένο άτομο ως κληρονόμο του, αποτελεί έκφραση του νομίμου δικαιώματός του να διαθέσει την περιουσία του υπό τους ίδιους όρους με τους υπόλοιπους Έλληνες πολίτες.
Ο Άρειος Πάγος, ωστόσο, αναίρεσε την απόφαση του Εφετείου, υποστηρίζοντας ότι τα κληρονομικά ζητήματα της μουσουλμανικής μειονότητας θα πρέπει να ρυθμίζονται από τον μουφτή, με βάση τους κανόνες του ισλαμικού νόμου.
Το εφετείο εξέτασε εκ νέου την υπόθεση με διαφορετική σύνθεση, και το 2015 εξέδωσε απόφαση με την οποία έκρινε ότι οι κανόνες του ισλαμικού νόμου είναι εφαρμοστέοι και η διαθήκη του εκλιπόντος δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα.
Η σύζυγος του εκλιπόντος προσέφυγε στο ΕΔΔΑ, υποστηρίζοντας ότι η εφαρμογή της Σαρία στις κληρονομικές της υποθέσεις, παρά το γεγονός ότι ο σύζυγός της συνέταξε τη διαθήκη σύμφωνα με τον ελληνικό Αστικό Κώδικα αποτελεί παραβίαση των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (άρθρο 6 παρ. 1 και άρθρο 14).
Επιπρόσθετα, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι έτυχε διαφορετικής μεταχείρισης από τα ελληνικά δικαστήρια λόγω της θρησκείας της, και πως η απόφαση της ελληνικής δικαιοσύνης της στέρησε τα τρία τέταρτα της κληρονομίας.
Η απόφαση αναμένεται με ενδιαφέρον.