Μόνο δεδομένη δεν θα πρέπει να θεωρείται η επαναφορά των κλαδικών συλλογικών διαπραγματεύσεων τον Αύγουστο του 2018, όπως εξακολουθεί να επιδιώκει η κυβέρνηση.
Και αυτό γιατί χθες εξαλείφθηκε η ακριβής ημερομηνία επαναφοράς της αρχής της επεκτασιμότητας και της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης.
Παράλληλα δεν έχει αποσαφηνιστεί τι σημαίνει “αντιπροσωπευτικότητα” των κλαδικών συμβάσεων . Αυτό θα πρέπει να γίνει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Εξάλλου μένει να επανακαθοριστεί η διαδικασία της μεσολάβησης και της διαιτησίας η οποία παίζει κρίσιμο ρόλο στις κλαδικές συλλογικές διαπραγματεύσεις, αν και αυτός έχει περιοριστεί λόγω της παλιότερης κατάργησης της μονομερούς προσφυγής στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας. Μέχρι το Μάρτιο του 2018, η κυβέρνηση πρέπει να θεσπίσει νέο πλαίσιο λειτουργίας του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας.
“Βόμβα” 1η : Εξαλείφθηκε η ημερομηνία επαναφοράς της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων
Πιο συγκεκριμένα, χθες η κυβερνητική πλειοψηφία ψήφισε τροπολογία με την οποία απαλείφθηκε η ακριβής ημερομηνία επαναφοράς της ισχύος της αρχής της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων και της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης.
Υπενθυμίζεται πως το πολυνομοσχέδιο το ο οποίο ψήφισε η κυβέρνηση μόλις στις 19/5, όριζε πως θα σταματούσε η αναστολή των παραπάνω αρχών στις 21 Αυγούστου 2018,δηλαδή αμέσως μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής.
Με την τροπολογία την οποία πέρασε χθες η κυβέρνηση, ορίζεται μόνο πως η αναστολή των αρχών της επεκτασιμότητας και της ευνοϊκότερης ρύθμισης θα ισχύσει έως το τέλος του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής , χωρίς αναφορά σε συγκεκριμένη ημερομηνία επαναφοράς. Αυτή είναι η πρώτη “βόμβα” στην επαναφορά των κλαδικών συλλογικών διαπραγματεύσεων και αφορά στο χρόνο επαναφοράς της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων.
“Βόμβα” 2η: Πρέπει να ελεγχθεί η “αντιπροσωπευτικότητα” των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων
Η δεύτερη “βόμβα” αφορά στην ίδια τη “βαρύτητα” των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων,οι οποίες μέλλεται να επανέλθουν.
Το συμπληρωματικό Μνημόνιο προβλέπει ρητά πως μέχρι το Σεπτέμβριο του 2017 (δηλαδή σε 4 μήνες από σήμερα), θα πρέπει να ελεγχθεί η “αντιπροσωπευτικότητα” των κλαδικών συμφωνιών.
Μ΄ άλλα λόγια θα ελεγχθεί σε ποιο βαθμό μπορούν να είναι υποχρεωτικές οι κλαδικές συλλογικές συμβάσεις στα μη μέλη των κλαδικών εργοδοτικών ενώσεων. Αν αυτό το στοιχείο δεν αποσαφηνιστεί, τότε η επικείμενη επαναφορά της αρχής της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων μετά το τέλος του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής είναι ασαφής από άποψη “περιεχομένου” και όχι μόνο από άποψη χρόνου.
“Βόμβα” τρίτη: Εκκρεμούν ανατροπές στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας, ο οποίος παίζει καθοριστικό ρόλο στις συλλογικές διαπραγματεύσεις
Η τρίτη “βόμβα” προέρχεται από την επικείμενη θέσπιση του νέου πλαισίου λειτουργίας του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας.
Το Μνημόνιο προβλέπει πως:
– Έως το Δεκέμβριο του 2017,η κυβέρνηση θα πρέπει να υποβάλλει μία έκθεση (με βάση μία ανεξάρτητη νομική άποψη) σχετικά με το ρόλο της Διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
– Έως το Φεβρουάριο του 2017, θα πρέπει η κυβέρνηση να επανεξετάσει –με συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους (σ.σ. ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ) το ισχύον θεσμικό πλαίσιο της Μεσολάβησης και Διαιτησίας.
– Μέχρι το Μάρτιο του 2017, θα πρέπει η κυβέρνηση, μετά από διαβούλευση με τους θεσμούς και λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, να λάβει τα απαραίτητα μέτρα.
Το ποιο θα είναι το νέο θεσμικό πλαίσιο για τη δράση και λειτουργία του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) είναι καθοριστικής σημασίας για την όποια επαναφορά των κλαδικών συλλογικών διαπραγματεύσεων, όποτε και αν αυτή πραγματοποιηθεί. Και αυτό γιατί ο ρόλος του ΟΜΕΔ, μεταξύ άλλων, είναι ακριβώς να ξεμπλοκάρει συλλογικές διαπραγματεύσεις , αλλά και να επικυρώνει συλλογικές συμβάσεις.
Υπενθυμίζεται πως με παλιότερη μνημονιακή διάταξη είχε καταργηθεί η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας. Έτσι δεν μπορούσε ένα κλαδικό εργατικό σωματείο να προσφύγει μονομερώς –δηλαδή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της κλαδικής εργοδοτικής ένωσης- σε περίπτωση εμπλοκής της μεταξύ τους διαπραγμάτευσης για την υπογραφή μίας κλαδικής συλλογικής σύμβασης. Τον Ιούνιο του 2014, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματική της εν λόγω διάταξη. Ωστόσο η κυβέρνηση δεν επανέφερε τη δυνατότητα της μονομερούς προσφυγής στον ΟΜΕΔ, μιας και οι θεσμοί διαφωνούσαν σε κάτι τέτοιο.