Ο Επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί είχε προειδοποιήσει την ελληνική κυβέρνηση να μην ποντάρει υπερβολικά στην ένταξη της Ελλάδας στο QE και είχε ξεκαθαρίσει ότι μια τέτοια απόφαση θα αργήσει, όπως αποκαλύπτει ο ίδιος σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Capital.gr.
Ο Επίτροπος ξεκαθαρίζει ότι δεν ήταν αυτός η πηγή των αυξημένων προσδοκιών και προειδοποιεί για την πρακτική εφαρμογή των συμφωνηθέντων κατά τον τελευταίο χρόνο του προγράμματος και παραθέτει τα σημαντικά στοιχεία της ατζέντας των ελέγχων για το τελευταίο έτος του προγράμματος διάσωσης.
Ο Επίτροπος απορρίπτει μιλώντας στο Capital.gr την… δραματουργία τύπου “Game of Thrones”, όπως λέει χαρακτηριστικά, για τις υποτιθέμενες κόντρες της Κομισιόν με τη Γερμανία και εξηγεί ότι αυτός είχε τον κεντρικό ρόλο στη διαπραγμάτευση, εκ μέρους της Επιτροπής, όπως ακριβώς είχε αποφασίσει ο ίδιος ο Ζ. Κ. Γιούνκερ. Σημειώνει δε ότι η χώρα έχει επιτέλους απομακρυνθεί αρκετά από το καταστροφικό καλοκαίρι του 2015. Τέλος επεξηγεί και τις πρόσφατες δηλώσεις του για την υποψηφιότητά του για την Προεδρία της Κομισιόν.
Κάποιοι από τις τάξεις της ελληνικής κυβέρνησης φαινόταν να έχουν προσδοκίες υψηλότερες από την πραγματική συμφωνία που επετεύχθη στις 15/06. Ποιος ήταν ο δικός σας ρόλος σ’ αυτό, ιδιαίτερα σε ότι αφορά στο χρέος;
“Ήμουν πάντα θετικός για το ότι θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία, όσο σκληρές και αν ήταν οι διαπραγματεύσεις και όσο χρειαζόταν να τραβήξουν. Ήταν απλά αδιανόητο ότι ενώ έχουμε φτάσει τόσο μακριά σε σχέση με το 2015, οι εταίροι του ελληνικού προγράμματος δεν θα έβρισκαν κοινό έδαφος και θα επέτρεπαν να χαθεί όλη η πρόοδος που σημειώθηκε. Έτσι ήμουν θετικός και αισιόδοξος από την αρχή μέχρι το τέλος. Εξάλλου, η αισιοδοξία της θέλησης είναι αυτό που μας οδηγεί προς τα εμπρός στην πολιτική.
Τούτου λεχθέντος, απορρίπτω απόλυτα τους ισχυρισμούς που έχω διαβάσει στον Τύπο τις τελευταίες ημέρες ότι κατά κάποιον τρόπο είμαι υπεύθυνος για τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Ήμουν πάντα σαφέστατος ότι μια συμφωνία χρέους θα έπρεπε να παραμείνει προσδεμένη στη δήλωση της Eurogroup του Μαΐου του 2016”.
Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα είχε δημιουργηθεί ισχυρή προσδοκία που καλλιεργήθηκε από την κυβέρνηση ότι θα συμμετείχε στο πρόγραμμα αγοράς των ομολόγων, την ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ. Εσείς είχατε εξηγήσει ότι αυτό εξαρτάται από την ΕΚΤ και όχι από την Ευρωομάδα;
“Φυσικά, πάντα έκανα πολύ σαφές ότι αυτό ήταν θέμα της ΕΚΤ. Και ότι η ΕΚΤ είναι ένα ανεξάρτητο όργανο που λαμβάνει τέτοιες αποφάσεις από μόνο του. Επιπλέον, ενημέρωσα την ελληνική κυβέρνηση ότι κατά την άποψή μου δεν πρέπει να περιμένουν άμεσες αποφάσεις”.
Επίτροπε υπήρξε μήπως σε κάποια στιγμή στο Eurogroup, μια κάποια δυναμική, να γίνει υπέρβαση της απόφασης του Μαΐου του 2016; Τελικά ήταν αυτή η καλύτερη δυνατή συμφωνία;
“Πολλοί υπουργοί κατέστησαν σαφές ότι το πλαίσιο του Μαΐου 2016 παρέμεινε δεσμευτικό. Η συμφωνία της 15ης Ιουνίου είναι μια θετική συμφωνία: μιλάμε για την αναβολή των πληρωμών τόκων και την παράταση των προθεσμιών διάρκειας έως και 15 ετών! Αυτό είναι πολύ σημαντικό και αυτό πρέπει να αναγνωριστεί”.
Σε τι επίπεδο βρίσκεται η συνεργασία σας με την ελληνική Κυβέρνηση; Ειδικά για τον τελευταίο χρόνο του προγράμματος;
Έχω άριστη σχέση συνεργασίας με την ελληνική κυβέρνηση, τόσο με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο όσο και με άλλα μέλη. Κατά τις σημαντικές περιόδους των συζητήσεων για το πρόγραμμα, μιλάω πολύ συχνά μαζί τους. Η Ελλάδα έχει απομακρυνθεί πια πολύ από το δραματικό καλοκαίρι του 2015. Πολλά πολύ δύσκολα μέτρα έχουν περάσει και γνωρίζω καλά τις θυσίες που έκανε ο ελληνικός λαός προκειμένου να σταθεροποιήσει την οικονομία του και να διασφαλίσει τη θέση του στην ευρωζώνη. Το τέλος αυτής της μακράς σήραγγας λιτότητας είναι πλέον μπροστά μας.
Το προσεχές έτος θα αφορά πρωτίστως τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των μεγάλων μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια. Χωρίς την αποτελεσματική εφαρμογή, οι προσπάθειες που έγιναν για να περάσουν όλη αυτή η νομοθεσία θα πήγαιναν χαμένες! Αυτό αφορά, για παράδειγμα, τα μέτρα που ελήφθησαν για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα και τη μεταρρύθμιση του τομέα της ενέργειας, καθώς και για την προώθηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων.
Η ανάπτυξη του καθεστώτος εγγυημένου ελάχιστου εισοδήματος είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική καθώς αυτό είναι το κλειδί για την οικοδόμηση ενός σύγχρονου συστήματος κοινωνικής πρόνοιας για τους Έλληνες πολίτες”.
Αναμένουμε μια τρίτη και μια τέταρτη αξιολόγηση κριτική ή μια συνολική τελευταία; Ποιο είναι το πιο δύσκολο θέμα που απομένει;
“Η τρίτη αξιολόγηση θα ξεκινήσει το φθινόπωρο. Ας περάσουμε κάθε…γέφυρα καθώς φτάνουμε σε αυτήν”.
Η συσσώρευση ενός οικονομικού μαξιλαριού σαν εγγύηση για τη διευκόλυνση της αυτόνομης πρόσβασης στην αγορά απαιτεί εκταμιεύσεις και εμπιστοσύνη. Ανησυχείτε γι’ αυτό το τελευταίο, το θέμα της εμπιστοσύνης από το ενδεχόμενο μονομερών ενεργειών όπως π.χ. με τις συντάξεις του 2016;
“Κατανοώ τους λόγους για τις ενέργειες της κυβέρνησης τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά είναι αλήθεια ότι η κίνηση δεν βοήθησε στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των εταίρων. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι τα μαθήματα έχουν εμπεδωθεί. Πρέπει όλοι να εργαστούμε για να αποφύγουμε τις εκπλήξεις.
Η απόφαση του Eurogroup προβλέπει μια συζήτηση σχετικά με την αποκατάσταση της πρόσβασης στην αγορά. Πότε βλέπετε να συμβαίνει αυτό; Πότε η συζήτηση και πότε η έξοδος; Θεωρείτε ότι είναι σωστή κίνηση η συνομολόγηση ενός προληπτικού προγράμματος;
“Στόχος μας είναι να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα στον επόμενο Αύγουστο, ώστε να τερματιστεί με επιτυχία. Θα συζητήσουμε τις λεπτομέρειες πλησιέστερα σε εκείνη τη χρονική στιγμή. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η Ελλάδα θα πρέπει να μπορεί να σταθεί και πάλι στα πόδια της.
Αυτός ήταν ο πρωταρχικός στόχος όλης δουλειάς που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια. Και θα φτάσουμε εκεί”.
Η ανεξάρτητη ελεγκτής του ESM ζήτησε την επανεισαγωγή κοινών Συνεντεύξεων Τύπου της κυβέρνησης της τρόικας (το είπε η ίδια σε συνέντευξη Τύπου στις 15/06). Βλέπετε ότι αυτό μπορεί να γίνει; Μήπως το συζητήσατε ήδη με την ελληνική κυβέρνηση;
Όχι, δεν συζητήσαμε αυτή τη συγκεκριμένη ιδέα”.
Υπάρχει διάχυτη η άποψη σε μεγάλο μέρος των ΜΜΕ ότι η Κομισιόν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έρχεται σε σύγκρουση με τη Γερμανία ή άλλα κράτη-μέλη σχετικά με τον τρόπο χειρισμού της ελληνικής υπόθεσης. Είναι αυτή η εικόνα ακριβής;
“Ο Τύπος αρέσκεται να απεικονίζει την πολιτική στην Ευρώπη ως το τελευταίο επεισόδιο του “game of throne”, αλλά μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι όλες μας αυτές οι συζητήσεις παρέμειναν ήρεμες και ομαλές. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ήταν και ταυτόχρονα πολύ δύσκολες. Εξάλλου το διακύβευμα ήταν μεγάλο και υπήρχαν σταθερές θέσεις που δύσκολα συμβιβάζονταν. Αλλά φτάσαμε εκεί που έπρεπε. Αυτό είναι σημαντικό”.
Σε πολλά δημοσιεύματα ο Πρόεδρος Γιούνκερ εμφανίζεται να είναι αυτός που διαδραμάτισε πρωταρχικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις; Η μήπως ο Πρόεδρος του Eurogroup;
“Ο Πρόεδρος της Ευρω-ομάδας ήταν υπεύθυνος για τη διαχείριση των συζητήσεων στην Ευρωομάδα, δηλαδή για τη συγκέντρωση όλων των διαφόρων θεμάτων – του προγράμματος πολιτικής, των δεσμεύσεων για το χρέος και της συμμετοχής του ΔΝΤ. Και ειλικρινά, το έκανε πολύ επιδέξια.
Ο ρόλος της Επιτροπής σχετίζεται κυρίως με τη διαπραγμάτευση και την εποπτεία της συμμόρφωσης με τους όρους της πολιτικής, μαζί με τα άλλα θεσμικά όργανα. Και στο εσωτερικό της Επιτροπής, ο καταμερισμός της εργασίας είναι σαφής: ο Πρόεδρος Γιούνκερ έχει μια σαφή στρατηγική, που μοιραζόμαστε από την αρχή: ανέθεσε σε εμένα να είμαι ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Επιτροπής για την Ελλάδα, κάτι που κάνω σε στενή συνεργασία με τον ίδιο”.
Έχετε αναφερθεί δημοσίως στην έννοια των “αποφάσεων πίσω από κλειστές πόρτες”. Αυτή ήταν μία παρέμβαση που έχει δημιουργήσει ερωτηματικά. Τι πραγματικά εννοούσατε με αυτό;
“Η Ευρωομάδα (Eurogroup) παραμένει ένα ανεπίσημο όργανο, το οποίο δεν λαμβάνει επίσημες αποφάσεις, αλλά είναι το σκηνικό σημαντικών πολιτικών συζητήσεων που επηρεάζουν τη ζωή εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Και αυτά συμβαίνουν πίσω από κλειστές πόρτες, με σχετικά λίγο δημόσιο, δημοκρατικό έλεγχο. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Η οικονομική πολιτική για την ευρωζώνη πρέπει να κατευθύνεται από ένα επίσημο όργανο με εξουσίες λήψης αποφάσεων, υπό την προεδρία ενός υπουργού Οικονομικών της ευρωζώνης, ο οποίος πιστεύω, όπως είναι γνωστό, θα πρέπει να είναι και το αρμόδιο μέλος της Επιτροπής. Και αυτό το σχήμα θα πρέπει να λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ή πιο συγκεκριμένα σε έναν συγκεκριμένο σχηματισμό στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που αποτελείται από βουλευτές του ΕΚ από τις χώρες της ευρωζώνης. Έχει να κάνει με την αποτελεσματικότητα, τη λογοδοσία και τη δημοκρατία”.
Έχετε πρόσφατα αναφέρει σε συνέντευξή σας ότι ίσως να ενδιαφέρεστε να είστε ο spitzenkandidat των Σοσιαλιστών για τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Υπό ποιες πολιτικές συνθήκες θα μπορούσε να αυτό να πραγματοποιηθεί; Σε ποια κατεύθυνση θα οδηγούσατε την πολιτική της ΕΕ, αν εκλεγείτε;
“Το 2019, θα είναι δεκαπέντε χρόνια από την τελευταία φορά που ένας κεντροαριστερός πολιτικός – ο Ρομάνο Πρόντι – ηγείται της Επιτροπής.
Ναι, ως σοσιαλδημοκράτης και ως έμπειρος και πεπεισμένος ευρωπαίος, αυτό θα μπορούσε να με ενδιαφέρει, όταν έρθει η ώρα. Αλλά δεν είναι θέμα για σήμερα.
Η ευρωπαϊκή σοσιαλιστική οικογένεια πρέπει πρώτα να εργαστεί για την ανανέωση των ιδεών της – κυρίως για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων – και για την αποκατάσταση της σχέσης της με τους ψηφοφόρους. Αυτό θα πάρει χρόνο. Εν τω μεταξύ, έχουμε ακόμη πολλά να κάνουμε στην Επιτροπή κατά τα επόμενα δύο χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της υπόθεσης της Ελλάδας.
Πάντα ήμουν αντίθετος στο Grexit και αγωνίστηκα για μια λύση που μπορεί να δώσει ελπίδα στον ελληνικό λαό: είμαι περήφανος για αυτό”.
