Τα ξημερώματα της Παρασκευής, στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε για να ανακοινώσει το ναυάγιο στο Κραν-Μοντανά, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στα μελλοντικά βήματα της Αγκυρας στο Κυπριακό. Σε λίγες ημέρες ακολουθούν σημαντικές συσκέψεις στην Αγκυρα, όπου θα συμμετάσχουν ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ. Στη συνέχεια, η τουρκική πλευρά θα συζητήσει τις τελευταίες εξελίξεις με την τουρκοκυπριακή πλευρά.
Οι πληροφορίες της «Κ» δείχνουν ότι εκεί η τουρκική πλευρά θα θέσει επί τάπητος τα εναλλακτικά σχέδια της για το Κυπριακό. Τα συγκεκριμένα σχέδια θα συνδυαστούν με αναλύσεις και εκτιμήσεις της τουρκικής πλευράς, οι οποίες αφορούν τις εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Η τουρκική πλευρά συνδυάζει τα δυο θέματα και ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει βήματα, τα οποία από τη μια θα στοχεύουν στη σταδιακή αναβάθμιση της «ΤΔΒΚ» σε διπλωματικό και πολιτικό πεδίο και από την άλλη στην κατοχύρωση των συμφερόντων της Αγκυρας και της τουρκοκυπριακής πλευράς στην ενεργειακή σκακιέρα της Αν. Μεσογείου.
Καλά ενημερωμένες πηγές, αναλύοντας τις προαναφερόμενες εξελίξεις, εστιάζουν σε δύο σημαντικά σημεία. Πρώτον, η κορύφωση της έντασης και της αντιπαράθεσης στα περίχωρα της Κύπρου δεν αποτελεί την προτεραιότητα της Αγκυρας. Δεύτερον, ο διάλογος με την ελληνοκυπριακή πλευρά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αποτελεί μονόδρομο για την τουρκική πλευρά σε ό,τι αφορά τη δημιουργία ενός νέου πλαισίου συνεννόησης και συνεργασίας στην Κύπρο.
Τι αποκλείει η Αγκυρα
Στο πλαίσιο της συζήτησης γύρω από τα εναλλακτικά σχέδια της τουρκικής πλευράς, η οποία διεξάγεται παρασκηνιακά στην άλλη πλευρά της Πράσινης Γραμμής και στην Αγκυρα, ο τουρκικός παράγοντας και η τουρκοκυπριακή ηγεσία αποκλείουν δύο σενάρια.
Υπό τις υφιστάμενες συνθήκες και λαμβάνοντας υπόψη της τις τελευταίες εξελίξεις και τους συσχετισμούς στην περιοχή και στο διεθνές σκηνικό, η τουρκική πλευρά αποκλείει την άμεση αναγνώριση της «ΤΔΒΚ». Ακόμη και σε περίπτωση που κάποια κράτη που διατηρούν φιλικές σχέσεις με την Αγκυρα, όπως λ.χ. το Πακιστάν, το Κόσοβο ή η Σομαλία, προχωρήσουν στην αναγνώριση της «ΤΔΒΚ», η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν πρόκειται να λύσει βραχυπρόθεσμα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σε πολλά πεδία η τουρκική πλευρά στο βόρειο κομμάτι της Κύπρου.
Το δεύτερο σενάριο που αποκλείει η τουρκική πλευρά είναι αυτό της προσάρτησης του βορείου τμήματος του νησιού στην Τουρκία, δηλαδή το μοντέλο της Αλεξανδρέττας. Οι πηγές της «Κ» επισημαίνουν ότι η Τουρκία δεν φέρει τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες της Ρωσίας, η οποία πριν από λίγο καιρό προχώρησε με σχετική ευκολία στην προσάρτηση της Κριμαίας. Ακόμη και σε περίπτωση που η Αγκυρα αποφασίσει να προχωρήσει μονομερώς με αυτό το σχέδιο, υπάρχει σειρά ανασταλτικών παραγόντων. Η πλειονότητα της τουρκοκυπριακής κοινότητας προσεγγίζει με εχθρικές διαθέσεις αυτό το σενάριο. Ακόμη, η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας είναι ένας παράγοντας που προβληματίζει την Αγκυρα.
Αποκλείοντας, λοιπόν, τα μοντέλα της Αλεξανδρέττας και της Κριμαίας, η Αγκυρα στρέφει την προσοχή της στο περίφημο «βελούδινο διαζύγιο». Στο συγκεκριμένο πεδίο, το σκεπτικό της τουρκικής πλευράς έχει ως εξής: Εφόσον στο Κραν-Μοντανά διαπιστώθηκε το τέλος της ομοσπονδιακής λύσης, οι δύο κοινότητες συναντούν η μια την άλλη εκ νέου στο τραπέζι του διαλόγου για να συζητήσουν τη συνύπαρξή τους στο νησί υπό την σκέπη ενός νέου μοντέλου.
Η τουρκική πλευρά θεωρεί αναγκαίο τον διάλογο με την ελληνοκυπριακή πλευρά για τη συζήτηση του εναλλακτικού μοντέλου, με βάση το σκεπτικό ότι στο τέλος της νέας διαδικασίας η νέα φόρμουλα για το Κυπριακό πρέπει να έχει την έγκριση της διεθνούς κοινότητας.
Εφόσον οι δύο πλευρές καταφέρουν να ξεκινήσουν συζήτηση για το εναλλακτικό μοντέλο λύσης, η Τουρκία θα στοχεύσει στη σταδιακή αναβάθμιση της θέσης της «ΤΔΒΚ» στην ευρύτερη περιοχή. Μέσα στο πλαίσιο της συγκεκριμένης αναζήτησης, στόχοι και σχέδια όπως λ.χ. το άνοιγμα του λιμένα της Τύμβου προς το εξωτερικό θα πέσουν στο τραπέζι των συνομιλιών. Πηγές της «Κ» δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο της κατάθεσης «εντυπωσιακών προτάσεων» εκ μέρους της τουρκικής πλευράς, όπως λ.χ. προτάσεις που θα αφορούν την κλειστή πόλη της Αμμοχώστου, με σκοπό να επιταχυνθεί η συγκεκριμένη διαδικασία.