Προ των πυλών μεγάλες επιχειρηματικές συμφωνίες – Ραντεβού, διερευνητικές συζητήσεις και έντονο παρασκήνιο – Η «φθηνή» Ελλάδα πόλος έλξης για τους ξένους επενδυτές
«Πρώτη φορά βλέπω τόσο μεγάλο ενδιαφέρον ξένων κεφαλαίων για την αγορά ελληνικών assets. Ραντεβού και διερευνητικές συζητήσεις υπήρχαν πάντα, αλλά αυτή τη φορά τα λεφτά είναι πάνω στο τραπέζι».
Με αυτή τη χαρακτηριστική φράση έμπειρος τραπεζίτης περιγράφει την κινητικότητα που υπάρχει αυτή την περίοδο για επενδύσεις στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, ο ίδιος παράγοντας επισημαίνει τη δυναμική που βγάζουν μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι οι οποίοι έχουν επιβιώσει ή και ενισχυθεί από την κρίση, και πλέον σχεδιάζουν επεκτατικές κινήσεις εκτιμώντας πως η θεωρία του «πιεσμένου ελατηρίου» θα επαληθευτεί για την ελληνική οικονομία.Τρία είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τη συγκεκριμένη περίοδο με άλλες στο παρελθόν και ενισχύουν τις πρωτοβουλίες για επενδυτικά deals.
Πρώτον, είναι το γεγονός ότι η κρίση έχει επιφέρει δραστικές μεταβολές στις εργασιακές σχέσεις και έχει καταστήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις ανταγωνιστικές αφού το κόστος – για όσες ειδικά είναι εντάσεως εργασίας – έχει περιοριστεί σημαντικά. Πλέον η σχέση τιμής/απόδοσης που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για να προχωρήσει μια επιχειρηματική συμφωνία στην Ελλάδα αξιολογείται από τους εν δυνάμει αγοραστές ότι βρίσκεται σε πολύ ελκυστικά επίπεδα.
Δεύτερον, είναι η άπλετη ρευστότητα που υπάρχει στο παγκόσμιο σύστημα η οποία αναζητεί επενδυτικές ευκαιρίες αφού τα επιτόκια στα ομόλογα είναι πολύ χαμηλά έως αρνητικά.
Τρίτον, είναι ότι οι ξένοι επενδυτές, είτε πρόκειται για private equity funds είτε για επενδυτικές τράπεζες και pension funds δεν περνούν πλέον από το Μαξίμου. «Προτιμούν να δρουν αυτόνομα» αναφέρει στο «Βήμα της Κυριακής» γνωστός χρηματιστής. Μάλιστα, περιγράφει και την εμπειρία του όταν έφερε σε επαφή φαρμακευτική εταιρεία του εξωτερικού με πρωτοκλασάτο υπουργό της κυβέρνησης. Ο τελευταίος, χωρίς να περιμένει να ακούσει για τον λόγο της παρουσίας της ξένης εταιρείας στην Ελλάδα, ρώτησε τον επενδυτή:«Μήπως ενδιαφέρεστε και για κανένα κανάλι;»
Απογαλακτισμός
Αυτή την αυτόνομη πορεία και τον απογαλακτισμό από το πολιτικό παρασκήνιο ακολουθούν πλέον και οι εγχώριες επιχειρήσεις. Υπάρχει μόνο ένα παρασκήνιο και αυτό θα παραμείνει μυστικό, όπως επιβάλλει να είναι ένα σωστό και πετυχημένο επιχειρηματικό deal προτού επισημοποιηθεί.
Ολα τα παραπάνω σε συνδυασμό με το κλείσιμο της αξιολόγησης, την επικείμενη έξοδο στις αγορές και την κομβική γεωγραφική θέση της Ελλάδας δημιουργούν τις συνθήκες εκείνες που προδιαθέτουν έναν επενδυτή να αναζητήσει επενδυτικές ευκαιρίες. Αν μάλιστα πραγματοποιηθεί η ένταξη των ελληνικών ομολόγων και στο QE, οι τράπεζες θα βρουν φθηνό δανεισμό και με τη σειρά τους θα ρίξουν κεφάλαια στην οικονομία που μέχρι σήμερα είναι το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα των ελληνικών επιχειρήσεων. Εν ολίγοις, τραπεζίτες, χρηματιστές και market movers θεωρούν πως το επιχειρηματικό τοπίο θα αλλάξει και θα βρεθούμε μπροστά σε μια μεγάλη συγκέντρωση κλάδων. Λιανεμπόριο, τρόφιμα, υγεία, ενέργεια, real estate θα πρωταγωνιστήσουν.
Μετά την εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής από τον όμιλο EXIN – Kalamos και την απόκτηση της πλειοψηφίας των μετοχών της Grivalia από τη Fairfax ακούγεται ότι το επόμενο μεγάλο deal στην Ελλάδα θα έχει τη σφραγίδα της Goldman Sachs.
Στον χώρο της υγείας το fund της CVC Capital Partners μετά την εξαγορά της πλειοψηφίας της κλινικής Metropolitan είναι έτοιμη να διεκδικήσει και το «Ερρίκος Ντυνάν» όταν αυτό βγει προς πώληση από την Τράπεζα Πειραιώς. Εως το τέλος του έτους θα έχουν αλλάξει χέρια και οι δύο μεγαλύτερες μονάδες στον χώρο των ιχθυοκαλλιεργειών, ο Νηρέας και η Σελόντα, που σήμερα βρίσκονται υπό τον έλεγχο των τραπεζών. Οι δύο εταιρείες αντιπροσωπεύουν περίπου το 55% της εγχώριας παραγωγής και ήδη μεγάλα funds αλλά και στρατηγικοί επενδυτές του χώρου έχουν δείξει ενδιαφέρον για την εξαγορά τους.
Ψηλά ο πήχης
Οι τράπεζες έχουν βάλει ψηλά τον πήχη σχετικά με το τίμημα αλλά οι εταιρείες δεν έχουν ακόμη εξυγιανθεί, δεν εξυπηρετούν τα δάνειά τους και χρειάζονται άμεσα κεφάλαια. Παράλληλα, έχουν προκύψει προβλήματα με τις άδειες στον κλάδο και τις χωροθετήσεις που ενδεχομένως αν δεν επιλυθούν θα αποτρέψουν επενδυτές από το εξωτερικό. Η αμερικανική AMERRA που εξαγόρασε την Ανδρομέδα και ο τουρκικός όμιλος Kilic θα είναι δύο από τους ενδιαφερομένους. Σημειώνεται πως ο διαγωνισμός προβλέπει οι προσφορές να αφορούν είτε και τις δύο εταιρείες, είτε την κάθε μία χωριστά.
Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, ένα μεγάλο deal «κυοφορείται» στον χώρο του real estate. Η εταιρεία διαχείρισης επενδύσεων Fortress ενδιαφέρεται για την εξαγορά του ομίλου Χαραγκιώνη και έχει έρθει σε συμφωνία με τις πιστώτριες τράπεζες.
Ενδιαφέρον από ξένους ομίλους θα εκδηλωθεί και για την Attica Συμμετοχών όταν αυτή βγει προς πώληση από τη MIG και την Τράπεζα Πειραιώς. Η Fortress έχει καλύψει ομολογιακό της Attica αλλά δεν θα είναι μέσα στους ενδιαφερομένους. Η Attica Συμμετοχών (Blue Star, Super fast) έχει αναπτύξει μια πολλά υποσχόμενη γραμμή μεταξύ Ισπανίας – Μαρόκου συστήνοντας κοινή εταιρεία με κρατικό fund που ελέγχεται άμεσα από τη βασιλική οικογένεια του Μαρόκου.
Τι κάνουν οι Ελληνες
Εντονη κινητικότητα καταγράφεται και από ελληνικούς ομίλους. Ο όμιλος Μυτιληναίου προχωρεί στη δημιουργία δεύτερης μονάδας αλουμίνας δυναμικότητας 1 εκατ. τόνων στα Ασπρα Σπίτια. Η επένδυση ύψους 400 εκατ. δολαρίων θα δημιουργήσει 300 νέες θέσεις και θα προσδώσει ετήσιο τζίρο στο Αλουμίνιον της Ελλάδος 1 δισ. ευρώ ετησίως. Παράλληλα, ο όμιλος θα επενδύσει 100 εκατ. δολάρια στην αναβάθμιση της μονάδας του αλουμινίου αυξάνοντας τη δυναμικότητα από 190.000 σε 250.000 τόνους.
Ακούγεται ότι ο όμιλος προτού προχωρήσει στις κινήσεις αυτές έχει ανανεώσει τις συμφωνίες που είχε με μεγάλους πελάτες του εξωτερικού για πολλά χρόνια ώστε να διασφαλίσει την απορρόφηση της παραγωγής. Ο όμιλος Μυτιληναίου θεωρείται πως θα είναι από τους τρεις εγχώριους παίκτες – μαζί με τον όμιλο Κοπελούζο και τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – που θα διεκδικήσει λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ όταν αυτές βγουν προς πώληση στο τέλος του έτους. Ιδιαίτερα δραστήριος εμφανίζεται τον τελευταίο καιρό και ο επιχειρηματίας κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος της Chipita.
Μετά την απόκτηση του ΝΙΚΑ επιχειρεί συγκέντρωση στον κλάδο αλλαντικών ευρισκόμενος σε συζητήσεις με την ηπειρωτική βιομηχανία αλλαντικών ΒΙΚΗ και ταυτόχρονα εξετάζει την εξαγορά ιστορικής εταιρείας τροφίμων από τη Θεσσαλονίκη.
