ΚΥΠΡΟΣ : Ο περί Θεραπείας Κατηγορούμενων Χρηστών ή Ουσιοεξαρτημένων (Τροποποιητικός) Νόμος 102 (Ι) του 2017 τροποποιεί τον περί Θεραπείας Κατηγορούμενων και Καταδικασθέντων Χρηστών ή Ουσιοεξαρτημένων Νόμο του 2016 (βασικό νόμο) κατά τα εξής:
– Ο μακρύς τίτλος του βασικού νόμου τροποποιείται με τη διαγραφή από αυτόν των λέξεων «ΚΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΘΕΝΤΩΝ» (πρώτη γραμμή)
– Το άρθρο 1 του βασικού νόμου τροποποιείται με τη διαγραφή από το συνοπτικό τίτλο που περιλαμβάνεται σε αυτό των λέξεων «και Καταδικασθέντων» (πρώτη γραμμή).
– Ο βασικός νόμος τροποποιείται με την αντικατάσταση της φράσης «κατηγορούμενος ή καταδικασθείς χρήστης ή ουσιοεξαρτημένος», όπου αυτή απαντά, με τη φράση «κατηγορούμενος χρήστης ή ουσιοεξαρτημένος», στον κατάλληλο γραμματικό τύπο.
– Το άρθρο 2 του βασικού νόμου (ερμηνεία) τροποποιείται ως ακολούθως:
(α) Με τη διαγραφή από τον ορισμό του όρου «γνωμάτευση» των λέξεων «ή καταδικάστηκε» (τέταρτη γραμμή) [νέα διατύπωση: ‘’«γνωμάτευση» σημαίνει την αιτιολογημένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής στην οποία αναφέρονται το ψυχοκοινωνικό ιστορικό, η διαγνωστική εκτίμηση της ψυχικής υγείας, οι θεραπευτικές ανάγκες και το αδίκημα για το οποίο το πρόσωπο κατηγορείται.’’και
(β) με τη διαγραφή του όρου «επαγγελματίας υγείας» και του ορισμού του.
– Το άρθρο 4 του βασικού νόμου (Συμβουλευτική Επιτροπή) τροποποιείται ως ακολούθως:
(α) Με την αντικατάσταση του εδαφίου (2) αυτού με το ακόλουθο νέο εδάφιο: «(2) Η Συμβουλευτική Επιτροπή απαρτίζεται από- (α) Ένα (1) εκπρόσωπο του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ως πρόεδρο, (β) ένα (1) διοικητικό λειτουργό του Υπουργείου Υγείας, που ορίζεται από τον Υπουργό, και (γ) ένα (1) εκπρόσωπο του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου Κύπρου.»·και
(β) με τη διαγραφή από το εδάφιο (3) αυτού, της φράσης «, περιλαμβανομένων των μελών που μετέχουν σε αυτή στις περιπτώσεις που η υπόθεση αφορά ανήλικο,» (πρώτη και δεύτερη γραμμή). Νέα διατύπωση: «(3) Τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής διορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο κατόπιν Πρότασης του Υπουργού για περίοδο τριών (3) χρόνων η οποία υποβάλλεται πριν τη λήξη της θητείας της Συμβουλευτικής Επιτροπής».
– Το άρθρο 5 του βασικού νόμου (Αρμοδιότητες της Συμβουλευτικής Επιτροπής) τροποποιείται με την αντικατάσταση του εδαφίου (1) αυτού με το ακόλουθο νέο εδάφιο:
«(1) Η Συμβουλευτική Επιτροπή, προτού υποβάλει τη γνωμάτευσή της προς το αρμόδιο δικαστήριο- (α) Αξιολογεί, μετά από προσωπική συνέντευξη, τον κατηγορούμενο χρήστη ή ουσιοεξαρτημένο: Νοείται ότι, σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος είναι ανήλικος, η Συμβουλευτική Επιτροπή παρέχει επίσης το δικαίωμα στον εκπρόσωπό του να ακουστεί πριν από την ετοιμασία της γνωμάτευσής της· (β) λαμβάνει υπόψη την αιτιολογημένη έκθεση του Κέντρου Θεραπείας ως προς το κατά πόσο ο κατηγορούμενος μπορεί να γίνει αποδεκτός από το Κέντρο Θεραπείας· (γ) ζητά για σκοπούς συνδρομής στην άσκηση των αρμοδιοτήτων της- (i) έκθεση αξιολόγησης από ψυχίατρο των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, ή/και (ii) έκθεση αξιολόγησης από κυβερνητικό ιατρό άλλης ειδικότητας, ή/και (iii) την άποψη εμπειρογνωμόνων ή άλλων ειδικών σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο θέμα ή έκθεση αξιολόγησης από αυτούς.».
– Το άρθρο 6 του βασικού νόμου (Έκδοση διατάγματος θεραπείας) τροποποιείται ως ακολούθως:
(α) Με την αντικατάσταση του εδαφίου (1) αυτού, με το ακόλουθο νέο εδάφιο:
«(1) Κατηγορούμενος ο οποίος ισχυρίζεται ότι είναι χρήστης ή ουσιοεξαρτημένος και ο οποίος κατηγορείται ενώπιον Δικαστηρίου σε συνοπτική δίκη για οποιοδήποτε αδίκημα, εξαιρουμένων των αδικημάτων της κατοχής με σκοπό την προμήθεια ελεγχόμενου φαρμάκου, της εισαγωγής ελεγχόμενου φαρμάκου και της εμπορίας ελεγχόμενου φαρμάκου, όπως τα αδικήματα αυτά καθορίζονται στον περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμο, και οποιουδήποτε αδικήματος για το οποίο η προβλεπόμενη ανώτατη ποινή φυλάκισης υπερβαίνει τα δέκα (10) έτη, δύναται σε οποιοδήποτε στάδιο της δικαστικής διαδικασίας, πριν την επιβολή ποινής, να αιτηθεί στο Δικαστήριο την έκδοση διατάγματος θεραπείας και το Δικαστήριο δύναται να εκδώσει διάταγμα θεραπείας με το οποίο να εξουσιοδοτεί την παραπομπή του προσώπου αυτού σε Κέντρο Θεραπείας.»· και
(β) με την αντικατάσταση, στο εδάφιο (3) αυτού, των λέξεων «ο χρήστης ή ουσιοεξαρτημένος καταδικασθείς ή κατηγορούμενος» (πρώτη και δεύτερη γραμμή) με τις λέξεις «ο κατηγορούμενος χρήστης ή ο ουσιοεξαρτημένος».
– Το άρθρο 7 του βασικού νόμου (Διαδικασία μέχρι την έκδοση διατάγματος θεραπείας) τροποποιείται ως ακολούθως:
(α) Με την τροποποίηση του εδαφίου (1) αυτού ως ακολούθως:
(i) Με την αντικατάσταση της φράσης «να υποβληθεί αίτηση του κατηγορούμενου ή καταδικασθέντος χρήστη ή ουσιοεξαρτημένου» (πρώτη και δεύτερη γραμμή) με τη φράση «η υποβολή αιτήματος από τον κατηγορούμενο χρήστη ή τον ουσιοεξαρτημένο»· και (ii) με τη διαγραφή των λέξεων «ή το οποίο τον καταδίκασε» (τρίτη γραμμή)· Νέα Διατύπωση: «Για την έκδοση διατάγματος θεραπείας, απαιτείται η υποβολή αιτήματος από τον κατηγορούμενο χρήστη ή τον ουσιοεξαρτημένο ενώπιον του Δικαστηρίου στο οποίο κατηγορείται.»
(β) με την αντικατάσταση των παραγράφων (α) και (β) του εδαφίου (5) αυτού με τις ακόλουθες νέες παραγράφους: «(α) τηρήσει το θεραπευτικό συμβόλαιο, παρουσιάζεται ενώπιον του Δικαστηρίου, για να επιληφθεί της υπόθεσης· (β) παραβιάσει οποιοδήποτε όρο του θεραπευτικού συμβολαίου, παρουσιάζεται ενώπιον του Δικαστηρίου για την έναρξη ή τη συνέχιση της εκδίκασης της εναντίον του ποινικής υπόθεσης.». Νέα Διατύπωση: «(5) Σε περίπτωση έκδοσης διατάγματος θεραπείας σε χρήστη ή ουσιοεξαρτημένο που κατηγορείται ενώπιον Δικαστηρίου, αναβάλλεται η εκδίκαση της υπόθεσής του μέχρι την ολοκλήρωση της θεραπείας στο Κέντρο Θεραπείας και σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος- «(α) τηρήσει το θεραπευτικό συμβόλαιο, παρουσιάζεται ενώπιον του Δικαστηρίου, για να επιληφθεί της υπόθεσης· (β) παραβιάσει οποιοδήποτε όρο του θεραπευτικού συμβολαίου, παρουσιάζεται ενώπιον του Δικαστηρίου για την έναρξη ή τη συνέχιση της εκδίκασης της εναντίον του ποινικής υπόθεσης.»·και
(γ) με τη διαγραφή του εδαφίου (6) αυτού (το οποίο είχε ως εξής: «(6) Σε περίπτωση έκδοσης διατάγματος θεραπείας σε χρήστη ή ουσιοεξαρτημένο που καταδικάσθηκε από το Δικαστήριο, αναβάλλεται η επιβολή ποινής για να υποβληθεί σε θεραπεία στο Κέντρο Θεραπείας και σε περίπτωση που ο καταδικασθείς- (α) Τηρήσει το θεραπευτικό συμβόλαιο, παρουσιάζεται ενώπιον του δικαστηρίου για να τον απολύσει, (β) παραβιάσει οποιοδήποτε όρο του θεραπευτικού συμβολαίου, το Δικαστήριο τον καλεί για την επιβολή ποινής».
– Το άρθρο 11 του βασικού νόμου (Άσκηση Ποινικής δίωξης) διαγράφεται. (είχε ως εξής: «11. Κατηγορούμενος ή καταδικασθείς χρήστης ή ουσιοεξαρτημένος, ο οποίος τυγχάνει ή έτυχε εθελοντικής θεραπείας σε Κέντρο Θεραπείας δεν διώκεται για διάπραξη αδικημάτων που προβλέπονται στον περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμο και για τη διάπραξη αδικημάτων τα οποία αφορούν τη χρήση ναρκωτικών και τα οποία προβλέπονται στον περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμο, χωρίς τη συγκατάθεση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας».)(επιμέλεια: Γιώργος Καζολέας, Δικηγόρος)