Εκθεση της Alvarez & Marsal αγνοήθηκε για να προχωρήσει το προαποφασισμένο σχέδιο που ουσιαστικά εξυπηρετούσε τη Eurobank!
Ας αρχίσουμε το σημερινό ρεπορτάζ με μία μικρή και εξόχως αποκαλυπτική ιστορία. Ας υποθέσουμε ότι δαπανήσατε 13,3 ευρώ και αγοράσατε μία εταιρία. Υστερα από λίγο καιρό καλείστε να βάλετε άλλα 2,86 ευρώ και να διατηρήσετε το 95% της εταιρίας ή να μη δώσετε τα 2,86 ευρώ και να τη χάσετε. Τι θα κάνατε;
Τώρα όπου αναφέρονται τα ποσά κάντε τα δισ. ευρώ, όπου εταιρία τοποθετήστε τη Eurobank και στη θέση σας το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δηλαδή το Ελληνικό Δημόσιο. Γιατί έτσι ακριβώς εξελίχθηκε η υπόθεση, η οποία συνιστά ένα τεράστιο σκάνδαλο. Σήμερα, η Eurobank βρίσκεται υπό τον έλεγχο ξένων funds, παρότι το Δημόσιο διέθεσε συνολικά 13,3 δισ. ευρώ για να τη σώσει, αφού στη συνέχεια η τρόικα απαγόρευσε να συμμετάσχει στην τελευταία ανακεφαλαιοποίηση διαθέτοντας 2,86 δισ. ευρώ και να διατηρήσει έτσι τον έλεγχο της τράπεζας.
Το ποσό αυτό διέθεσαν ξένα funds και απέκτησαν το 65% της τράπεζας, και επομένως τον έλεγχό της. Αυτό είναι το τελευταίο χρονικά σκάνδαλο στην περίπτωση της Eurobank και τη μεταβίβασή της σε ξένους. Προηγήθηκαν άλλες σκανδαλώδεις πράξεις, με κορυφαία την πώληση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (ακριβέστερα του Νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου) αντί 681.000.000 ευρώ, που καταβλήθηκαν με την έκδοση νέων μετοχών. Η ιστορία της… δωρεάς του Τ.Τ. στη Eurobank (γιατί περί δωρεάς πρόκειται) είναι ένα τεράστιο σκάνδαλο με όλη τη σημασία της λέξης.
Μόνο που αυτήν τη φορά δεν χρειάστηκε να στύψουν το μυαλό τους οι εγκέφαλοι για να βρουν λύση, ώστε να σώσουν τη Eurobank με σωσίβιο το Τ.Τ. Υπήρχε το προηγούμενο της Αγροτικής Τράπεζας, το οποίο αντέγραψαν επακριβώς και το εφάρμοσαν χωρίς να λάβουν υπόψη μετόχους, Δημόσιο και φορολογουμένους, τους οποίους ζημίωσαν. Η τύχη τόσο της Eurobank όσο και του Τ.Τ. είχε προδιαγραφεί από εκείνο το βράδυ που ελήφθη η απόφαση, χωρίς ποτέ να αιτιολογηθεί, του διαχωρισμού των τραπεζών στις τέσσερις συστημικές που επρόκειτο να σωθούν πάση θυσία και στις υπόλοιπες που θα έπαιζαν τον ρόλο της Ιφιγένειας – ακόμη και αν ήταν καλύτερες. Βλέπετε, είχαν το μειονέκτημα να είναι κρατικές και όχι ιδιωτικές. Μάλιστα, εκείνο το περιβόητο πόρισμα της Black Rock, στο οποίο υποτίθεται ότι στηρίχτηκαν όλες οι αποφάσεις που καθόρισαν την τύχη τραπεζών, μετόχων, τραπεζιτών και φορολογουμένων, δεν δόθηκε ποτέ στη δημοσιότητα, παρότι το έχουν ζητήσει βουλευτές και ενδιαφερόμενοι. Και για να μην έχετε καμία απορία ότι έτσι έχουν συμβεί τα πράγματα στην περίπτωση που εξετάζουμε, θα παραθέσουμε ορισμένα στοιχεία για να διαπιστώσετε ότι το Τ.Τ. ήταν σε καλύτερη κατάσταση από τη Eurobank.
Το Τ.Τ. ήταν η πρώτη τράπεζα σε κεφαλαιακή επάρκεια στην Ελλάδα και η τρίτη στην Ευρώπη, ενώ διέθετε και το υγιέστερο χαρτοφυλάκιο σε σχέση με τα υπόλοιπα τραπεζικά ιδρύματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης χορηγήσεων προς καταθέσεις βρισκόταν στο 65%, όταν σε όλες τις υπόλοιπες τράπεζες κυμαινόταν από 135% έως 156%, ενώ οι επισφάλειές του ανέρχονταν σε μόλις 10%, όταν ο μέσος τραπεζικός δείκτης των υπόλοιπων τραπεζών ξεπερνούσε το 20%. Στη Eurobank τα δάνεια προς καταθέσεις ήταν στο 140% (μετά τη συγχώνευση με το Τ.Τ. έπεσε στο 109%). Το 2012 είχε ζημιές 1.425.000.000 ευρώ, μείωση εσόδων από τόκους 25,7%, από αμοιβές και προμήθειες 21,2% και αύξηση επισφαλών απαιτήσεων 25%.
Τα δάνεια σε καθυστέρηση πάνω από 90 μέρες ήταν στο 22,8% του συνόλου των δανείων, από 15,7% έναν χρόνο νωρίτερα. Οπως διαπιστώνετε, επρόκειτο για μία τράπεζα η οποία βρισκόταν σε πορεία ραγδαίας επιδείνωσης και, αν σκεφτείτε ότι και ο βασικός μέτοχος είχε αποχωρήσει, δεν υπήρχε τρόπος σωτηρίας της αν δεν έβαζε κάποιος άλλος βαθιά το χέρι στην τσέπη. Και αυτός ο άλλος ήταν το Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο, εκτός από κεφάλαια, έδωσε ως σωσίβιο και το Τ.Τ., την πιο υγιή τότε ελληνική τράπεζα.
Αν ρωτήσετε αν το Τ.Τ. δεν μπορούσε να έχει αυτόνομη πορεία και ήταν καταδικασμένο να χαθεί, την απάντηση δίνει η εταιρία Alvarez & Marsal, η οποία σε έκθεση που είχε εκπονήσει για τις ελληνικές τράπεζες χαρακτήριζε το Τ.Τ. βιώσιμο υπό προϋποθέσεις, χωρίς εκκαθάριση ή διαχωρισμό σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, όπως όμως τελικά έκαναν το υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος. Την απάντηση δίνουν και οι 72.000 μέτοχοι του Τ.Τ. με ποσοστό πάνω από 50% του μετοχικού κεφαλαίου πριν από την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση.
Με τις υπογραφές πάνω από το 5% των μετόχων, ζητούν να συγκληθεί έκτακτη γενική συνέλευση με σκοπό να αποφασίσουν οι ίδιοι οι μέτοχοι αν θα συμμετάσχουν στην ανακεφαλαιοποίηση του Τ.Τ., όπως έγινε και με τους μετόχους των υπόλοιπων τραπεζών. Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε ποτέ, γεγονός που εγείρει πολλά ερωτήματα για τη στάση της τότε διοίκησης του Τ.Τ. ή, αν θέλετε, αποκαλύπτει ότι ήδη είχε τεθεί σε κίνηση το σχέδιο να χρησιμοποιηθεί το Τ.Τ. ως σωσίβιο σε μία από τις τρεις συστημικές τράπεζες (η Πειραιώς είχε προικιστεί με την ΑΤΕ).
Για να γίνει πιο καθαρή η απόφαση να θυσιαστεί το Τ.Τ., ώστε να σωθεί η Eurobank, θα αναφέρουμε και την απόπειρα που προηγήθηκε να συγχωνευθεί η εν λόγω τράπεζα με την Εθνική, κάτι που είχε αρχίσει να τίθεται σε εφαρμογή, αλλά τελικά σταμάτησε ύστερα από βέτο της τρόικας. Αφού απέτυχε και αυτή η απόπειρα, η λύση έπρεπε να βρεθεί με άλλη… Ιφιγένεια.
Η «προίκα» των 4,6 δισ. € και η παραχώρηση με 681.000.000 € σε μετοχές
Για να συμπληρωθεί το παζλ για τον ρόλο των δανειστών θα αναφέρουμε ότι και στο Μνημόνιο που συμφωνήθηκε το φθινόπωρο του 2012 αναγράφεται ότι θα πρέπει να γίνει εκκαθάριση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και να χωριστεί σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, παρότι η εταιρία Alvarez & Marsal δεν θεωρούσε αυτή την εξέλιξη αναγκαία.
Επειτα από αυτό δεν υπήρχε η δυνατότητα άλλης πορείας. Και με την αρχή του νέου χρόνου μπαίνει σε κίνηση το σχέδιο της θυσίας του Τ.Τ. Η πρώτη πράξη γράφεται στις 18 Ιανουαρίου με την ανάκληση της άδειας του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου , την εκκαθάριση, την τοποθέτηση εκκαθαριστή και τον διαχωρισμό σε «καλή» και «κακή» τράπεζα. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δηλαδή οι Ελληνες φορολογούμενοι, προικοδοτούν το Νέο Τ.Τ., όπως μετονομάζεται, με 4,6 δισ. ευρώ και οι 72.000 μέτοχοι χάνουν τις περιουσίες τους.
Εξι μήνες αργότερα, στις 12 Ιουλίου 2013, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο βρίσκεται στην αγκαλιά της Eurobank (είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον η Εθνική και η Alpha, καθότι το Τ.Τ. χαρακτηριζόταν τότε πολύφερνη νύφη), η οποία καταβάλλει 681.000.000 σε ευρώ σε μετοχές που θα εξέδιδε για τον σκοπό αυτόν.
Δηλαδή το ΤΧΣ έδωσε το υγιές Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, στο οποίο είχε δαπανήσει 4,6 δισ. ευρώ για να το ανακεφαλαιοποιήσει, στην τιμή των 681.000.000 ευρώ. Το χειρότερο, πάντως, όλων είναι ότι ύστερα από λίγους μήνες το Δημόσιο έχασε, όπως προαναφέρθηκε, τον έλεγχο της Eurobank και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου από τα ξένα funds, τα οποία επένδυσαν μόλις 2,86 δισ. ευρώ, και μαζί έχασε και την όποια, έστω πολύ μικρή, ελπίδα είχε να πάρει πίσω τα κεφάλαια όταν θα ανέκαμπτε η ελληνική οικονομία και οι μετοχές των τραπεζών μαζί με αυτή.
