Τριπλή ανατροπή στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, στα επιδόματα που συγκαταβάλλονται με τις συντάξεις και στις παροχές ασθένειας (σε είδος και χρήμα) φέρνει ο ενιαίος κανονισμός ασφάλισης και παροχών του ΕΦΚΑ που αρχίζουν να καταρτίζουν τρεις επιτροπές που συγκροτήθηκαν με χθεσινή απόφαση του υπουργείου Εργασίας, βάσει του νόμου Κατρούγκαλου.
Οι παροχές που ισχύουν σήμερα θα επανεξεταστούν σε όλα τα επίπεδα για το σύνολο των 3,5 εκατομμυρίων άμεσα (ενεργών) ασφαλισμένων και άλλων 2,6 εκατομμυρίων συνταξιούχων, με πιλότο αυτές που ισχύουν στο ΙΚΑ.
Ο κανονισμός παροχών του ΕΦΚΑ ισοδυναμεί με την εφαρμογή μιας δεύτερης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης με κρυφές αλλαγές και σε όρους συνταξιοδότησης και σε επιδόματα οι οποίες δεν έχουν προβλεφθεί στο νόμο Κατρούγκαλου!
Ο νόμος 4387/2016 προέβλεψε την ένταξη όλων των Ταμείων στον ΕΦΚΑ, πλην όμως όλα τα Ταμεία απονέμουν συντάξεις, επιδόματα και παροχές ασθένειας, το καθένα με τις δικές του διαφορετικές προϋποθέσεις.
Ολες οι διατάξεις που ισχύουν σήμερα σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΝΑΤ, Δημόσιο, καθώς και στα πρώην Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών, σχετικά με τα επιδόματα που συγκαταβάλλονται στις συντάξεις (π.χ. οικογενειακά, αναπηρικά) με τους όρους και τις προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αλλά και με τις παροχές ασθένειας (σε είδος και σε χρήμα), επανεξετάζονται και περνούν από κόσκινο, ώστε να καθοριστούν ίδιοι όροι λήψης παροχών για όλους, ανεξάρτητα από ποιο Ταμείο προέρχονται.
Με την απόφαση που υπέγραψε η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου και δημοσιεύτηκε χθες (16/8) συγκροτούνται οι εξής τρεις επιτροπές:
- Για την έκδοση πορίσματος σχετικά με τον ενιαίο κανονισμό παροχών ασθένειας του ΕΦΚΑ.
- Για την έκδοση πορίσματος σχετικά με τον ενιαίο κανονισμό παροχών και συντάξεων του ΕΦΚΑ.
- Για την έκδοση πορίσματος σχετικά με τον ενιαίο κανονισμό ασφάλισης του ΕΦΚΑ.
Προς επανεξέταση είναι και η κατ’ εξαίρεση ανανέωση βιβλιαρίου ασθένειας των άμεσα ασφαλισμένων όπως και των προστατευόμενων μελών της οικογενείας τους, με 50 ένσημα το χρόνο, αντί 100 που ορίζει ο νόμος 3655/2008, ο οποίος δεν εφαρμόζεται λόγω οικονομικής κρίσης, γι’ αυτό και κάθε χρόνο βγαίνει απόφαση που ορίζει κατ’ εξαίρεση τα 50 ένσημα. Ο νόμος ισχύει όμως και δεν έχει καταργηθεί. Με τον ενιαίο κανονισμό είναι πιθανό να αυστηροποιηθούν οι προϋποθέσεις για τις ιατροφαρμακευτικές καλύψεις.
Στο τραπέζι μπαίνουν και οι ευνοϊκές διατάξεις για τα όρια ηλικίας.
Στο ΙΚΑ, για παράδειγμα, η έξοδος για πλήρη σύνταξη πριν από τα 62 προϋποθέτει από τους ασφαλισμένους να έχουν 35 έτη ως το 2012.
Στο Δημόσιο ο κανόνας είναι τα 25 έτη ως το 2012, ώστε οι ασφαλισμένοι να κλειδώσουν τα ευνοϊκά όρια ηλικίας και να πάρουν σύνταξη πριν από τα 62.
Η διαφορά είναι ότι όσοι πιάνουν στο ΙΚΑ τα 35 έτη μετά την 1η/1/2013 βγαίνουν μόνον στα 62 και θα πρέπει να έχουν 40 χρόνια ασφάλισης, ενώ στο Δημόσιο η «25ετία» ως το 2012 λειτουργεί «θεμελιωτικά» και επιτρέπει την έξοδο στη σύνταξη πριν από τα 62 ακόμη και αν η 35ετία συμπληρωθεί μετά την 1η/1/2013.
Ανάλογες διαφορές υπάρχουν και στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των μητέρων. Οι ασφαλισμένες πριν από το 1992 στο ΙΚΑ θα πρέπει να έχουν 5.500 ημέρες (18,3 χρόνια) με ανήλικο ως το 2012 για να αποφύγουν τα 67 και να συνταξιοδοτηθούν από τα 55 ή τα 58,5 με μειωμένη και από τα 56,5 ή 59,5 με πλήρη.
Στο Δημόσιο οι μητέρες θα πρέπει να έχουν μεν 25ετία ως το 2012, αλλά παίρνουν πλήρη σύνταξη στις ηλικίες που το ΙΚΑ δίνει μειωμένη! Στις ίδιες ηλικίες με το Δημόσιο παίρνουν πλήρη σύνταξη και οι μητέρες στα Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών με 25ετία ως το 2012.
Θεωρείται δεδομένο, σύμφωνα με στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, ότι ο ενιαίος κανονισμός ασφάλισης και συντάξεων του ΕΦΚΑ θα φέρει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης πιο κοντά στις διατάξεις του ΙΚΑ.
Εκεί που θα πρέπει να αναμένεται μεγάλος «κόφτης» είναι στις παροχές ασθένειας. Σήμερα το κάθε Ταμείο καταβάλλει σειρά επιδομάτων για τον ίδιο λόγο αλλά με διαφορετικές προϋποθέσεις και με διαφορετικά ποσά!
Το ΙΚΑ σε περίπτωση ασθένειας εργαζόμενου καταβάλλει επίδομα ίσο με το 50% του τεκμαρτού ημερομισθίου στην ασφαλιστική κλάση που υπάγεται. Το επίδομα δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από την 8η κλάση, δηλαδή δεν μπορεί να ξεπερνά τα 750 ευρώ το μήνα. Η διάρκεια χορήγησης είναι 182 μέρες εφόσον ο ασφαλισμένος έχει 120 ένσημα τον προηγούμενο χρόνο ή στο 15μηνο. Αν έχει 300 ένσημα στα δύο προηγούμενα χρόνια, τότε το επίδομα μπορεί να χορηγείται μέχρι και 360 ημέρες.
Ο ΟΑΕΕ χορηγεί επίδομα λόγω εργατικού ατυχήματος ίσο με το τριπλάσιο της ασφαλιστικής κατηγορίας-εισφοράς του ασφαλισμένου. Το επίδομα δεν καταβάλλεται πέραν των 4 μηνών.
Αλαλούμ με τα έξοδα κηδείας και τα επιδόματα μητρότητας
– Ο ΟΓΑ καταβάλλει 800 ευρώ είτε πρόκειται για θάνατο ασφαλισμένου είτε συνταξιούχου.
– Ο ΟΑΕΕ καταβάλλει 1.200 ευρώ έξοδα κηδείας αν πρόκειται για ασφαλισμένο και 762 ευρώ αν πρόκειται για συνταξιούχο.
– Στο ΙΚΑ τα έξοδα κηδείας είναι 760 ευρώ.
– Στο Δημόσιο-ΟΠΑΔ υπάρχουν διαφορετικά ποσά (πέριξ των 800 ευρώ) ανάλογα με το αν ο ασφαλισμένος είναι από το Δημόσιο ή τα Σώματα Ασφαλείας.
Διαφορετικές παροχές ισχύουν και στα επιδόματα μητρότητας.
– Το ΙΚΑ συμπληρώνει το μισθό της εγκυμονούσας για 119 ημέρες (56 πριν και 63 μετά τον τοκετό), ενώ παρέχεται πρόσθετη άδεια 6 μηνών με μισθό 586 ευρώ από τον ΟΑΕΔ.
– Ο ΟΑΕΕ δίνει επίδομα μητρότητας 150 ευρώ και το ΕΤΑΑ 200 ευρώ αλλά μόνον για τέσσερις μήνες μετά τον τοκετό. Οι μητέρες έχουν όμως μείωση 50% στις εισφορές τους για ένα έτος.
Ο νέος κανονισμός ασφάλισης και παροχών ΕΦΚΑ θα καταργήσει δεκάδες διατάξεις που είναι στα «ψιλά γράμματα» των Ταμείων, οι οποίες δημιουργούν ένα απέραντο χάος. Μόνο που η κυβέρνηση -όπως έχει αποδείξει- θα το «λύσει» κόβοντας ή περιορίζοντας παροχές προς τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους.