Οι χώρες της ΕΕ απώλεσαν εκτιμώμενο συνολικό ποσό 152 δισ. EUR σε έσοδα από τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) το 2015, σύμφωνα με νέα μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το «έλλειμμα ΦΠΑ», το οποίο είναι η συνολική διαφορά μεταξύ των προσδοκώμενων και των πραγματικών εσόδων από τον ΦΠΑ, καταδεικνύει και πάλι την ανάγκη σοβαρής μεταρρύθμισης, ούτως ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να κάνουν πλήρη χρήση των εσόδων από τον ΦΠΑ για τους προϋπολογισμούς τους. Ενώ η είσπραξη των εσόδων από τον ΦΠΑ παρουσιάζει κάποιες ενδείξεις βελτίωσης, τα διαφυγόντα έσοδα παραμένουν σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα. Η έκθεση δημοσιεύθηκε ενόψει των προτάσεων της Επιτροπής για ριζική αναμόρφωση του συστήματος ΦΠΑ.
Ο Pierre Moscovici, επίτροπος Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Φορολογίας και Τελωνείων, δήλωσε σχετικά: «Τα κράτη μέλη δεν θα έπρεπε να επιτρέπουν τέτοιες σοβαρές απώλειες εσόδων από τον ΦΠΑ. Ενώ η Επιτροπή υποστηρίζει τις προσπάθειες για τη βελτίωση της είσπραξης σε όλη την ΕΕ, οι ισχύοντες κανόνες περί ΦΠΑ χρονολογούνται από το 1993 και είναι πλέον παρωχημένοι. Σύντομα θα προτείνουμε την αναθεώρηση των κανόνων που διέπουν τον ΦΠΑ επί των διασυνοριακών πωλήσεων. Η μεταρρύθμισή μας θα συμβάλει στη μείωση της διασυνοριακής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ κατά 80 % και στην επιστροφή στα ταμεία των κρατών μελών των τόσο αναγκαίων χρημάτων.»
Ενώ ο μέσος όρος των αριθμητικών στοιχείων της ΕΕ βελτιώνεται, οι ατομικές επιδόσεις στην είσπραξη του ΦΠΑ διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών. Τα μεγαλύτερα ελλείμματα ΦΠΑ καταγράφηκαν στη Ρουμανία (37,2 %), τη Σλοβακία (29,4 %) και την Ελλάδα (28,3 %). Τα μικρότερα ελλείμματα παρατηρήθηκαν στην Ισπανία (3,5 %) και την Κροατία (3,9 %). Σε απόλυτους όρους, το υψηλότερο έλλειμμα ΦΠΑ, ύψους 35 δισ. EUR, σημειώθηκε στην Ιταλία. Το έλλειμμα ΦΠΑ μειώθηκε στα περισσότερα κράτη μέλη, με τη μεγαλύτερη βελτίωση στη Μάλτα, τη Ρουμανία και την Ισπανία. Επτά κράτη μέλη σημείωσαν μικρές αυξήσεις: το Βέλγιο, η Δανία, η Ιρλανδία, η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, η Φινλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Τον Οκτώβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για την πιο φιλόδοξη επικαιροποίηση των κανόνων ΦΠΑ της ΕΕ της τελευταίας 25ετίας. Η καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ θα πρέπει να καταστεί ευκολότερη και η είσπραξη του ΦΠΑ αποτελεσματικότερη. Πρόσφατα δημοσιεύματα των μέσων μαζικής ενημέρωσης συνέδεσαν επίσης τη μεγάλης κλίμακας απάτη στον τομέα του ΦΠΑ με το οργανωμένο έγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας. Λύσεις για το πρόβλημα αυτό μπορούν να βρουν μόνο τα κράτη μέλη που συνεργάζονται.
Ενώ τα κράτη μέλη κατέβαλαν ήδη προσπάθειες να μειώσουν το έλλειμμα ΦΠΑ, ο εκσυγχρονισμός του συστήματος ΦΠΑ και η προσαρμογή του στις προκλήσεις που θέτει η μαζική απάτη αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να διασφαλιστεί το μέλλον της ενιαίας αγοράς. Η μεταρρύθμιση του ισχύοντος συστήματος ΦΠΑ θα πρέπει επίσης να βοηθήσει την ανάπτυξη της ψηφιακής ενιαίας αγοράς και να συμπληρώσει την ατζέντα που όρισε η Επιτροπή για να επιτευχθεί ένα δικαιότερο και αποδοτικότερο φορολογικό σύστημα στην ΕΕ.
Ιστορικό
Η μελέτη για το έλλειμμα ΦΠΑ χρηματοδοτείται από την Επιτροπή. Το έλλειμμα ΦΠΑ που υπολογίζεται στην εν λόγω μελέτη περιλαμβάνει για πρώτη φορά τα έσοδα που προέκυψαν από τους νέους κανόνες ΦΠΑ για τις διασυνοριακές πωλήσεις ηλεκτρονικών υπηρεσιών, οι οποίοι τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2015, μετά από πρόταση της Επιτροπής.
Τον Απρίλιο του 2016, η Επιτροπή ενέκρινε το Σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ – Προς έναν ενιαίο χώρο ΦΠΑ. Το σχέδιο καθορίζει άμεσες και επείγουσες δράσεις για την αντιμετώπιση του ελλείμματος ΦΠΑ, καθώς και μακροπρόθεσμες λύσεις στρατηγικού χαρακτήρα για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και τη βελτίωση της είσπραξης του ΦΠΑ σε όλη την ΕΕ. Περιγράφει τα βήματα που πρέπει να γίνουν για τη δημιουργία ενιαίου χώρου ΦΠΑ στην ΕΕ και τον τρόπο προσαρμογής του συστήματος ΦΠΑ στην πραγματικότητα της εσωτερικής αγοράς, στην ψηφιακή οικονομία και στις ανάγκες των ΜΜΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει, αυτό το φθινόπωρο, νομοθετικές προτάσεις για να αποκατασταθεί η αρχή της επιβολής του ΦΠΑ στο διασυνοριακό εμπόριο εντός της ΕΕ. Κάθε χρόνο στην ΕΕ, η διασυνοριακή απάτη αποτελεί την αιτία ελλείμματος ΦΠΑ που φθάνει τα 50 δισ. EUR. Το νέο σύστημα αναμένεται να μειώσει τη διασυνοριακή απάτη κατά 80% (περίπου 40 δισ. EUR). Η Επιτροπή ελπίζει επίσης σε ταχεία συμφωνία των κρατών μελών σχετικά με τους νέους κανόνες για τη βελτίωση του ΦΠΑ στο ηλεκτρονικό εμπόριο, οι οποίοι προτάθηκαν το 2016. Όπως για όλες τις πρωτοβουλίες στον τομέα της φορολογίας, θα είναι αναγκαία η ομοφωνία μεταξύ των κρατών μελών προτού οι προτεινόμενες αλλαγές μπορέσουν να τεθούν σε ισχύ.
Χρήσιμοι σύνδεσμοι
Η πλήρης έκθεση είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση:https://ec.europa.eu/taxation_customs/business/tax-cooperation-control/vat-gap_en
