Το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο παρατηρήθηκετα δύο τελευταία χρόνια – Ποιες χώρες απαντούν πιο γρήγορα στις αιτήσεις χορήγησης ασύλου;
Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες, για την ακρίβεια 1.100.000 άνθρωποι, που κατέθεσαν αίτηση ασύλου σε ευρωπαϊκές χώρες το έτος 2015 -2016, συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου, δεν γνωρίζουν ακόμα, αν θα πρέπει να αποκαλούν «σπίτι» τους την Ευρώπη.
Όπως αποκαλύπτει νέα έρευνα του Pew Research Center, μιας think tank με έδρα την πρωτεύουσα των ΗΠΑ, μέχρι το τέλος του περασμένου έτους οι μισές αιτήσεις προσφύγων για άσυλο σε σύνολο 2.200.000 αιτήσεων, ήταν σε εκκρεμότητα.
Το 2015 κατατέθηκαν από πρόσφυγες 1.300.000 αιτήσεις χορήγησης ασύλου σε ευρωπαϊκά κράτη, μεταξύ των οποίων βρίσκονται η Νορβηγία και η Ελβετία και μέσα στο 2016 κατατέθηκαν επιπλέον 1.200.000 αιτήσεις για άσυλο. Αυτά τα δύο έτη έχει κατατεθεί συνολικά το 20% των αιτήσεων χορήγησης ασύλου στην Ευρώπη από την δεκαετία του ’80, δημιουργώντας έτσι το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων στην Γηραιά Ήπειρο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την έρευνα, το 53% των προσφύγων που έχουν καταθέσει αιτήσεις χορήγησης ασύλου μέσα στα έτη 2015 και 2016 προέρχονται από τις χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση, όπως είναι η Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ.
Η πλειοψηφία των προσφύγων αυτών έχει προσπαθήσει να περάσει στην Ευρώπη επιλέγοντας «τον δρόμο της Ανατολικής Μεσογείου», δηλαδή την Ελλάδα και την Ιταλία μέσω της Τουρκίας. Μια οδός όμως, που ανακόπηκε, μετά την συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία τον Μάρτιο του 2016.
Παρά τα εμπόδια, η ελπίδα για αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης δεν σταμάτησε χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους που ανακάλυψαν νέα δίοδο για την «Γη της Επαγγελίας», την Ευρώπη, μέσω της Κεντρικής Μεσογείου και κατόρθωσαν να φθάσουν στην Ιταλία
από τη Βόρειο Αφρική.
Αρκετοί από αυτούς δεν παρέμειναν στις χώρες της Μεσογείου, όπου αρχικά έφθασαν, αλλά δοκίμασαν την τύχη τους σε κράτη της Βορείου Ευρώπης, όπως είναι η Γερμανία, η Ουγγαρία και η Σουηδία. Το ξαφνικό μεταναστευτικό κύμα ήταν φυσικό να μεταβάλει τα δημογραφικά δεδομένα σε κάποιες από τις χώρες υποδοχής. Χαρακτηριστικό είναι πως σε Σουηδία, Ουγγαρία
και Αυστρία τα έτη 2015 και 2016 ο πληθυσμός αυξήθηκε περισσότερο από 1%.
Ανάμεσα σε αυτούς τους πρόσφυγες κάποιοι στάθηκαν τυχεροί. Υπολογίζεται πως 885.000 αιτούντες άσυλο είδαν τις αιτήσεις τους να εγκρίνονται μέχρι το τέλος του 2016, πράγμα που σημαίνει ότι έχουν την δυνατότητα να παραμείνουν στην Ευρώπη, έστω και προσωρινά.
Την ίδια περίοδο, 75.000 πρόσφυγες αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους ή να αναζητήσουν μια νέα ζωή σε χώρες εκτός ΕΕ, ενώ 760.000 άτομα που κατέθεσαν αίτηση για άσυλο μέσα στο έτος 2015 – 2016 δεν έλαβαν απάντηση μέχρι το τέλος του 2016 και 385.000 άνθρωποι κατέθεσαν αίτηση επανεξέτασης, αφού σε πρώτη φάση το αίτημά τους είχε απορριφθεί.
Αίτηση κατάθεσης ασύλου στην Ευρώπη
Για να καταθέσει ένας πρόσφυγας αίτηση χορήγησης ασύλου σε ευρωπαϊκή χώρα, είτε πρόκειται για ενήλικο άτομο, είτε για ανήλικο, η αίτηση κατατίθεται από τον καθένα ξεχωριστά. Η αναμονή της απάντησης ποικίλλει από χώρα σε χώρα ενώ Νορβηγία και Ελβετία έχουν συμφωνήσει στις ίδιες αρχές αντιμετώπισης των αιτούντων.
Στη Γερμανία έχει γίνει εξαίρεση για τους Σύρους πρόσφυγες, οι οποίοι περιμένουν περίπου τρεις μήνες για να ικανοποιηθεί το αίτημά τους. Αντίθετα, στη Νορβηγία η περίοδος αναμονής εξέτασης του αιτήματος για χορήγηση ασύλου ξεπερνά το ένα έτος.
Παράγοντες όπως η χώρα καταγωγής των προσφύγων και οι πολιτικές πιέσεις στην χώρα υποδοχής παίζουν καθοριστικό ρόλο στο πόσο σύντομα ένας πρόσφυγας θα λάβει απάντηση στο αίτημα χορήγησης ασύλου.
Από αυτούς που μέχρι το τέλος του 2016 περίμεναν απάντηση στο αίτημα χορήγησης ασύλου, το 77% είναι Αφγανοί, που περιμένουν για πρώτη φορά να εξεταστεί το αίτημά τους ή περιμένουν την τελική απόφαση μετά από αίτηση επανεξέτασης, το 62% είναι πρόσφυγες από το Ιράκ, ενώ υπάρχουν και μετανάστες από Αλβανία, Κόσοβο, Σερβία, Ρωσία, Πακιστάν, Σομαλία και Μπαγκλαντές, που περιμένουν να εξεταστεί η αίτησή τους για να πουν «σπίτι» τους μια χώρα στην Ευρώπη.
