Χρήσιμες πληροφορίες αναφορικά με τις καταχρηστικές ρήτρες
Ως καταναλωτής, προστατεύεστε από τη νομοθεσία έναντι των καταχρηστικών ρητρών των συμβάσεων, αν συνάψετε σύμβαση με έναν επαγγελματία.
Συγκεκριμένα οι καταχρηστικές ρήτρες ρυθμίζονται από το άρθρο 2 του Ν. 2251/1994 «προστασία των καταναλωτών» (ΦΕΚ 191 Α’/1994), όπως αυτό έχει τροποποιηθεί και ισχύει, με το οποίο επήλθε η εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς την Οδηγία 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων.
Με δυο λόγια η νομοθεσία ορίζει ότι καταχρηστικές είναι οι ρήτρες που έχουν σαν αποτέλεσμα τη διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων σε βάρος του καταναλωτή.
Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι, εκτός από το γενικό ορισμό των καταχρηστικών ρητρών, η νομοθεσία περιλαμβάνει και έναν κατάλογο ρητρών που θεωρούνται καταχρηστικές.
Για παράδειγμα, αγοράζετε μια οικιακή ηλεκτρική συσκευή και οι γενικοί όροι πώλησης που εφαρμόζει ο πωλητής αποκλείουν κάθε ευθύνη του σε περίπτωση καθυστερημένης παράδοσης του προϊόντος, ή ακόμη διευκρινίζουν ότι η εταιρεία δεν είναι με κανέναν τρόπο υπεύθυνη για ζημίες που θα μπορούσαν να προκληθούν λόγω ενός ή περισσοτέρων μη εμφανών ελαττωμάτων της συσκευής.
Ο νόμος καθιερώνει επίσης το γενικό κανόνα που ορίζει ότι οι ρήτρες πρέπει να συντάσσονται με σαφή και κατανοητό τρόπο, στην ελληνική γλώσσα (εξαιρούνται οι γενικοί όροι των διεθνών συναλλαγών) και να εκτυπώνονται ευανάγνωστα.
Κατά την ερμηνεία τους λαμβάνεται υπόψη η ανάγκη προστασίας του καταναλωτικού κοινού. Σε περίπτωση αμφιβολίας ερμηνεύονται υπέρ του καταναλωτή.
Εάν συναντήσετε καταχρηστικές ρήτρες, έχετε δικαίωμα να τις αμφισβητήσετε ή απλώς να μην τις τηρήσετε, διότι οι ρήτρες αυτές δεν σας δεσμεύουν.
Από το Ν. 2251/1994 προβλέπεται εξ’ άλλου:
Συλλογική αγωγή ή, όπως εναλλακτικά λέγεται, αγωγή παράλειψης κατά περισσοτέρων επαγγελματιών χωριστά ή από κοινού ή κατά των ενώσεών τους για χρήση ή για σύσταση χρήσης τέτοιων ρητρών. Συλλογική αγωγή είναι η αγωγή που μπορεί να υποβάλει μια ένωση καταναλωτών, η οποία πληροί ορισμένες προϋποθέσεις (βάσει του νόμου 2251/94), εξ ονόματος των καταναλωτών, όταν διαπιστώσει ότι παραβιάζονται τα νομικά κατοχυρωμένα δικαιώματα τους. Περισσότερες λεπτομέρειες για ορισμένες συλλογικές αγωγές εναντίον εταιρειών, για καταχρηστικούς όρους, θα βρείτε στην ιστοσελίδα της καταναλωτικής οργάνωσης Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ.
Εξώδικη επίλυση των διαφορών από επιτροπή φιλικού διακανονισμού που λειτουργούν στις Περιφέρειες.
Αρμόδια αρχή για την εξέταση καταγγελιών που αφορούν καταχρηστικές ρήτρες είναι η Γενική Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή και Εποπτείας της Αγοράς Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή
Η παράβαση των ανωτέρω διατάξεων επισύρει τις ποινές, που προβλέπονται στο άρθρο 13α παράγρ. 2 του Ν.2251/94 «Προστασία των καταναλωτών».
Πληροφορίες από efpolis.gr