Δικαίωμα περιουσίας (άρ. 1 ΠΠΠ ΕΣΔΑ) – Αναγκαστική απαλλοτρίωση – Προσδιορισμός αποζημίωσης από το αρμόδιο πολιτικό δικαστήριο (άρθρο 17 παρ. 2 Σ.) – Κρίσιμος χρόνος
(Α) Σύμφωνα με το άρθρο 17 παρ. 2 του Συντάγματος, αν η συζήτηση για τον οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης διεξαχθεί μετά την παρέλευση έτους από τη συζήτηση για τον προσωρινό προσδιορισμό, τότε για τον προσδιορισμό της αποζημίωσης λαμβάνεται υπόψη η αξία κατά το χρόνο της συζήτησης για τον οριστικό προσδιορισμό – Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι σκοπός της είναι να προσδιοριστεί η αποζημίωση σε χρονικό σημείο κατά το δυνατό κοντινό προς το χρόνο καταβολής της, ώστε η αποζημίωση να είναι πλήρης, όπως επιτάσσει το άρ. 17 Σ. – Με την απόφαση ΑΠ Ολομ. 14/2011 κρίθηκε (με μειοψηφία) ότι κρίσιμος χρόνος για τον προσδιορισμό της αποζημίωσης είναι ο χρόνος της συζήτησης κατά την οποία εκφωνήθηκε η υπόθεση και άρχισε η εκδίκασή της, ανεξάρτητα αν το δικαστήριο άρχισε ή όχι να εξετάζει την ουσία της, διότι κατά τη συζήτηση αυτή παγιοποιείται το αντικείμενο της αποδεικτικής διαδικασίας και της δικαστικής έρευνας και, επομένως αν κατά την πρώτη συζήτηση διατάχθηκε πραγματογνωμοσύνη, η αξία του απαλλοτριούμενου ακινήτου υπολογίζεται με βάση το χρόνο αυτής της συζήτησης και όχι εκείνης που γίνεται μετά τη διενέργεια της πραγματογνωμοσύνης
(Β) Καθορισμός από το Πρωτοδικείο της προσωρινής αποζημίωσης το Μάρτιο του 1998 (σε 264 ευρώ το τ.μ.) – Η συζήτηση για τον καθορισμό της οριστικής αποζημίωσης έλαβε χώρα ενώπιον του ίδιου δικαστηρίου το Νοέμβριο του 1999 – Το δικαστήριο δεν εξέδωσε απόφαση, αλλά διέταξε πραγματογνωμοσύνη – Στη συνέχεια, το Πρωτοδικείο καθόρισε τον Ιανουάριο του 2005 το ύψος της αποζημίωσης (σε 320 ευρώ ανά τ.μ.), λαμβάνοντας υπόψη την αξία του ακινήτου το Μάρτιο του 1998 – Ακολούθως, το Δεκέμβριο του 2006, το Εφετείο απέρριψε την έφεση των προσφευγόντων και το 2009 ο Άρειος Πάγος απέρριψε την αίτηση αναίρεσης αυτών – Τέλος, κατόπιν αίτησής τους για επανεκδίκαση της έφεσης λόγω ουσιώδους αύξησης της αξίας του ακινήτου τους (στο ποσό των 1.300 ευρώ το τ.μ. κατά τα προβληθέντα), το Εφετείο αναθεώρησε, με απόφαση του Ιανουαρίου 2012, το ύψος της αποζημίωσης (σε 420 ευρώ το τ.μ.), λαμβάνοντας υπόψη την αξία του ακινήτου το Νοέμβριο του 2009, ήτοι το χρόνο της πρώτης συζήτησης για τον καθορισμό του ποσού της οριστικής αποζημίωσης –– Υπό τις ανωτέρω συνθήκες (και δεδομένου ότι το ΕΔΔΑ δεν έχει εξουσία να αποφανθεί επί του προσήκοντος ποσού αποζημίωσης), κρίνεται ότι το Εφετείο αγνόησε τη διαφορά που ενδεχομένως υπήρχε ανάμεσα στην αξία του ακινήτου το Νοέμβριο του 1999 και τον Ιανουάριο του 2012 και, συνεπώς, ότι οι προσφεύγοντες υπέστησαν δυσανάλογο και υπερβολικό βάρος – Διαπιστώνεται παραβίαση του άρ. 1 ΠΠΠ ΕΣΔΑ και χορηγείται αποζημίωση για υλική βλάβη ύψους 39.000 ευρώ
