Ηθική βλάβη 200.000 Ευρώ στον 90% κριθέντα ανάπηρο σε τροχαίο ατύχημα
Σύγκρουση Αντιθέτως Κινουμένων
Αποκλειστική υπαιτιότητα του εν μέθη (2,77 γρ. ανά λίτρο αίματος) οδηγού ΙΧΕ αυτοκινήτου ο οποίος απώλεσε τον έλεγχο του οχήματός του, λόγω υπερβολικής ταχύτητας και εισήλθε στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, παραβιάζοντας την υφιστάμενη διπλή διαγράμμιση, με αποτέλεσμα να συγκρουσθεί μετωπικά με το αντιθέτως κινούμενο όχημα, (παράβαση άρθρ. 5 παρ.8α, 12 παρ.1, 19 παρ.1 και 2, 42 του ΚΟΚ).,
Εποπτεία Ανηλίκου
Το συντρέχον πταίσμα του εποπτεύοντος στην πρόκληση της ζημίας του εποπτευομένου δεν μπορεί να αντιταχθεί από τον εναγόμενο τρίτο, κατά της αγωγής αποζημίωσης του εποπτευομένου, εφόσον δεν πρόκειται για πταίσμα του ίδιου του εποπτευομένου. Επομένως, ο ισχυρισμός του εναγομένου τρίτου περί συνυπαιτιότητας των γονέων του παθόντος ανηλίκου, κατ’ άρθρο 300 ΑΚ, ως εχόντων την εποπτεία αυτού, δεν είναι νόμιμος. Είναι όμως νόμιμος, όταν ο εποπτεύων γονέας ζητάει αποζημίωση από τον τρίτο για δική του ζημία.
Εν προκειμένω απορρίπτεται ως μη νόμιμη σχετική ένσταση συνυπαιτιότητας των εναγόντων για άσκηση της ενδεδειγμένης εποπτείας, που πρόβαλε η εναγομένη, αναφορικά με τη πρόκληση τραυματισμού του ανηλίκου τέκνου τους, λόγω επιβίβασης του ανηλίκου στη θέση του συνοδηγού.
Παραπληγικό Επίδομα ΙΚΑ
Ο παθών δεν δικαιούται το κονδύλιο για υπηρεσίες τρίτου προσώπου
(συγγενών ως αποκλειστικών Νοσοκόμων άνευ ανταλλάγματος ΑΚ 930 παρ.3 – πλασματική δαπάνη) (1)
Η χορήγηση εξωιδρυματικού επιδόματος τετραπληγικών ή παραπληγικών του άρθρου 42§1 Ν. 1140/1981 αποκλείει το δικαίωμα του ησφαλισμένου παθόντος να επιδιώξει, κατ’ άρθρον 930 § 3 ΑΚ, σωρευτικώς και την εις χρήμα αποτιμητή παροχή των προσφερομένων υπηρεσιών τρίτου προσώπου προς αυτόν λόγω της μη δυνατότητος αυτοεξυπηρετήσεως ένεκα της αναπηρίας του.
Δικαίωμα ασφαλισμένου να αξιώσει νοσήλια για χρονικό διάστημα προ της επέκτασης καθεστώτος ΙΚΑ και στον ΕΟΠΥΥ άρθρο 29 παρ.2 του Ν.4272/2014
Στον παθόντα ανήλικο επιδικάσθηκε το ποσό των 68.147,51 ευρώ για τα έξοδα νοσηλείας του σε Νοσοκομεία τα οποία καλύφθηκαν εξ ολοκλήρου από τον ΕΟΠΥΥ, καθολικό διάδοχο του Ο.Π.Α.Δ, στον οποίο ήταν εμμέσως ασφαλισμένος. Νομιμοποιείται δε να αξιώσει τα έξοδα νοσηλείας που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα από του τραυματισμού του έως την 11-7-2014, οπότε δημοσιεύθηκε και άρχισε να ισχύει ο Ν.4272/2014, με τον οποίο επεκτάθηκε το καθεστώς υποκατάστασης του ΙΚΑ και στον ΕΟΠΥΥ.
Ηθική Βλάβη 200.000 ευρώ
Με απόφαση της δευτεροβάθμιας υγειονομικής επιτροπής του ΚΕ.Π.Α κρίθηκε ότι το συνολικό ποσοστό αναπηρίας του παθόντος ανηλίκου, συνεπεία κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης με σοβαρή έκπτωση νοητικών λειτουργιών, σπαστική παραπληγία και έκτοπες οστεοποιήσεις, ανέρχεται σε 90%.
Ηθική Βλάβη Εμμέσως Ζημιωθέντων (1)
Τρίτα πρόσωπα δεν δικαιούνται κατά νόμο χρηματική ικανοποίηση, έστω και αν αυτά, λόγω στενού συγγενικού δεσμού προς τον παθόντα, δοκιμάζουν ψυχικό πόνο και στεναχώρια, όπως στην περίπτωση των γονέων από βλάβη του σώματος ή της υγείας του τέκνου τους, διότι στην περίπτωση αυτή η ηθική βλάβη είναι έμμεση και δεν αποκαθίσταται. Απορριπτέα ως νόμω αβάσιμη η αγωγή αναφορικά με το κονδύλιο για ηθική βλάβη των γονέων για τον τραυματισμό των ανηλίκων τέκνων τους.
Αποκλειστική Νοσοκόμος
Λόγω της πλήρους ανικανότητάς του ανηλίκου παθόντος να αυτοεξυπηρετείται, είχε την ανάγκη κάποιου άλλου προσώπου κοντά του. Το ρόλο αυτό ανέλαβαν χωρίς αντάλλαγμα , η μητέρα του αρχικά και στη συνέχεια και οι δύο γονείς, ξεπερνώντας τα όρια που θέτουν οι γονικές τους υποχρεώσεις. Έτσι, δικαιούται την αμοιβή που θα κατέβαλε σε τρίτο πρόσωπο (150 ευρώ ημερησίως για 136 ημέρες), συνολικά το ποσό των 20.400 ευρώ.
Δαπάνη Μίσθωση Διαμερίσματος λόγω αναγκαίας παραμονής του παθόντος εκτός τόπου κατοικίας
Αποδείχθηκε ότι όταν ο ανήλικος παθών εξήλθε από το νοσοκομείο δεν ήταν δυνατόν να επιστρέψει στην οικία του στην επαρχία, διότι έπρεπε να παρακολουθεί το πρόγραμμα στο Κέντρο Αποκατάστασης που βρίσκεται στην Καλλιθέα Αττικής. Για το λόγο αυτό παρέμεινε με τη μητέρα του στην Αθήνα. Επιδικάσθηκε το ποσό πού αναλογεί στην εκμίσθωση διαμερίσματος (μετά της σχετικής δαπάνη ΔΕΗ και κοινοχρήστων).
Σχόλια – Παρατηρήσεις
1. Παραπληγικό Επίδομα ΙΚΑ
Ο παθών δεν δικαιούται το κονδύλιο για υπηρεσίες τρίτου προσώπου
Contra Νομολογία
Αποκλειστική Νοσοκόμος. Τα αδέλφια και η Μητέρα του παθόντος. Ο παθών λόγω της απόλυτης αδυναμίας του να αυτοεξυπηρετηθεί είχε ανάγκη από τις φροντίδες και τις περιποιήσεις τρίτου προσώπου επί 24ώρου βάσεως. Το έργο αυτό ανέλαβαν σε εναλλασσόμενες τρεις βάρδιες ημερησίως τα δύο αδέλφια του και η μητέρα του, παρέχοντας σ΄αυτόν υπηρεσίες νοσοκόμου. Αν χρησιμοποιούσε νοσοκόμο θα κατέβαλε σ΄αυτή ως αμοιβή 9.000 δραχμές για κάθε 8ωρο της ημερησίας εργασίας της και 11.000 δραχμές για το οκτάωρο της νυκτερινής της απασχόλησης (από ώρα 22.000 έως ώρα 06.00 της επομένης) και συνολικώς 29.000 δραχμές την ημέρα (9.000 + 9.000 +11.000). Ο ισχυρισμός των εκκαλούντων ότι κακώς επιδικάσθηκε στον παθόντα το ποσό αυτό ως αποζημίωση, επειδή το ΙΚΑ του χορηγεί παραπληγικό επίδομα, είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί. Εφ.Αθ.7150/2002, ΣΕΣυγκΔ 2003/40.
βλ. σχετικώς και ΑΠ 123/2010: Όταν χορηγείται παραπληγικό επίδομα Δεν υποκαθίσται το ΙΚΑ στα διαφυγόντα εισοδήματα καθόσον δεν υπάρχει ποιοτική και ποσοτική αντιστοιχία των παροχών αυτών.
2. Ηθική Βλάβη Εμμέσως ζημιωθέντων
Τρίτα πρόσωπα δεν δικαιούνται κατά νόμο χρηματική ικανοποίηση, έστω και αν αυτά, λόγω στενού συγγενικού δεσμού προς τον παθόντα, δοκιμάζουν ψυχικό πόνο και στεναχώρια, όπως στην περίπτωση των γονέων από βλάβη του σώματος ή της υγείας του τέκνου τους, διότι στην περίπτωση αυτή η ηθική βλάβη είναι έμμεση και δεν αποκαθίσταται. Εν προκειμένω η μητέρα ανηλίκου (ενάγουσα και ήδη αναιρεσίβλητη) η οποία ήταν συνεπιβάτης οχήματος που ακολουθούσε το συγκρουσθέν όχημα, στο οποίο επέβαινε το τέκνο της, παρακολούθησε όλο το χρονικό της σύγκρουσης, με αποτέλεσμα να υποστεί νευρικό κλονισμό, και στη συνέχεια να εμφανίσει συμπτώματα κατάθλιψης. Αναιρείται Εφετειακή απόφαση κατ΄άρθρ. 559 αριθμ. 1 και 19Κ.Πολ.Δ, που δέχτηκε, ότι η ως άνω ενάγουσα και ήδη αναιρεσίβλητη εδικαιούτο χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης της, από τον τραυματισμό του ανήλικου γυιού της ως αμέσως παθούσα. ΑΠ 624/2010, ΕΣυγκΔ 2010/496, ομοίως και ΑΠ 1425/2010, ΕΣυγκΔ 2010/549
Contra Νομολογία
Επιδικάσθηκε ποσό 44.000 ευρώ στην μητέρα και 29.000 ευρώ στον πατέρα του παθόντος που παρέμεινε επί διετία σε κατάσταση άγρυπνου κώματος (εμμέσως ζημιωθέντες), καθότι εκ του λόγου αυτού υπέστησαν οι ίδιοι μεγάλη ταλαιπωρία, θλίψη και στενοχώρια, καθώς και αβάσταχτο πόνο που έφθασε στα όρια της ψυχικής συντριβής, απορριπτομένου του σχετικού λόγου εφέσεως ως αβασίμου. Εφ. Λαρ. 919/2005, ΣΕΣυγκΔ 2006/282
Ο σοβαρός τραυματισμός του γονέα μπροστά στα μάτια του τέκνου του συνιστά σωματική κάκωση του ιδίου του τέκνου, λόγω του ψυχικού σοκ, που υφίσταται από το διαδραματιζόμενο μπροστά του γεγονός, και των έντονων αισθημάτων στεναχώριας που δοκιμάζει από το συμβάν. Συνεπώς το τέκνο υφίσταται άμεση ηθική βλάβη και δικαιούται χρηματική ικανοποίηση, η οποία δεν αφορά τον τραυματισμό του οικείου του προσώπου αλλά το ίδιο. Επιδικάσθηκε σχετικό κονδύλιο ύψους 3.000 ευρώ. Μον.Πρ.Πατρ.441/2007, ΣΕΣυγκΔ 2007/358.
Διαφορετική είναι, η περίπτωση όταν τραυματίζεται σοβαρά ανήλικο τέκνο μπροστά στα μάτια του πατέρα ή της μητέρας του και αυτοί, από το ψυχικό σοκ, που αναμφισβήτητα υφίστανται, από τα διαδραματιζόμενα μπροστά τους γεγονότα και την έντονη στενοχώρια που δοκιμάζουν από το συμβάν, που συνιστά σωματική κάκωση των ιδίων, υφίστανται άμεση ηθική βλάβη και δικαιούνται Ηθική Βλάβη, (η οποία δεν αφορά τον τραυματισμό του οικείου). Προϋπόθεση για να γίνει δεκτή στην ουσία της τέτοια αξίωση του οικείου, επιβάλλεται όπως η ηθική βλάβη, την οποία αυτός υφίσταται, να υπερβαίνει εκείνες τις συνέπειες τις οποίες οι οικείοι υφίστανται σε τέτοιες περιπτώσεις. Εν προκειμένω επιδικάσθηκε το ποσό των 2.000 ευρώ σε καθένα από τους γονείς ανήλικης. Μον.Πρ.Ρεθυμ.60/2007, ΕΣυγκΔ 2009/590.
