Μπορεί αυτή την εβδομάδα στην Αθήνα να ξεκινούν οι συζητήσεις με τα τεχνικά κλιμάκια για την τρίτη αξιολόγηση, ωστόσο για την αγορά ενέργειας το πιο κρίσιμο ραντεβού έχει κλειστεί για την επόμενη Δευτέρα και αφορά στο κρίσιμο θέμα της πώλησης του 40% των λιγνιτών της ΔΕΗ.
Για τους λιγνίτες λοιπόν, όπως προβλεπόταν στη συμφωνία της 2ης αξιολόγησης, η Ελλάδα έχει αποστείλει στην ΕΕ από τον Ιούνιο την πρόταση για το πακέτο των μονάδων που προτείνεται να πουληθεί και έκτοτε δεν έχει σημειωθεί πρόοδος.
Όπως διευκρινίζουν στο Capital.gr πηγές της Κομισιόν, ωστόσο, παρά τη στασιμότητα των 3 μηνών η ελληνική πρόταση παραμένει ζωντανή και στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης που θα γίνει για πρώτη φορά απευθείας και όχι δια αλληλογραφίας.
Συγκεκριμένα όπως τονίζουν πηγές της Κομισιόν στο Capital.gr “δεν υπήρξε απόρριψη της πρότασης της ΔΕΗ για την πώληση λιγνιτικών μονάδων από τη ΓΔ Ανταγωνισμού αλλά διευκρινιστικές ερωτήσεις στις οποίες ετοιμάζει απαντήσεις η ΔΕΗ”.
Στο σημείο αυτό να τονιστεί ότι στις Βρυξέλλες οι διαπραγματεύσεις θα γίνουν σε τεχνικό επίπεδο με ομάδα επικεφαλής της οποίας θα είναι ο γενικός γραμματέας του υπουργείου ενέργειας Μ. Βερροιόπουλος που θα συνοδεύεται από στελέχη της ΔΕΗ.
Πηγές του ΥΠΕΝ διευκρινίζουν ότι η άποψη αλλά και η επιχειρηματολογία που θα χρησιμοποιηθεί ενώπιον των θεσμών είναι ότι η ελληνική πρόταση (που περιλαμβάνει την πώληση του Αμύνταιου, της Μελίτης, άδεια για κατασκευή 2ης μονάδας στη Φλώρινα αλλά και ορυχεία για την τροφοδοσία τους) ανταποκρίνεται πλήρως στους όρους που έχουν συμφωνηθεί. Την άποψη αυτή επεσήμανε μιλώντας στη Θεσσαλονίκη και ο υπουργός ενέργειας Γ. Σταθάκης.
“Δεν φτιάξαμε εμείς το καλάθι, δεν βγήκε από το κεφάλι μας, είναι εισήγηση δύο πολύ σοβαρών συμβούλων” λέει χαρακτηριστικά στο Capital.gr πηγή του υπουργείου ενέργειας. Θυμίζουμε ότι η πρόταση εκπονήθηκε με τη συνδρομή της Lazard (σύμβουλος του ΥΠΕΝ) και της McKinsey (σύμβουλος ΔΕΗ).
Αλλά και από την πλευρά της ΔΕΗ δίνονται διαβεβαιώσεις ότι η πρόταση που καταρτίστηκε είναι “έντιμη” και δεν έχει σκοπό να υπονομεύσει τη διαδικασία της πώλησης των λιγνιτών.
Ποια είναι όμως τα κριτήρια που έχουν συμφωνηθεί για την πώληση των λιγνιτών της ΔΕΗ;
Το πρώτο είναι οι μονάδες που θα πουληθούν να αντιπροσωπεύουν το 40% του δυναμικού της ΔΕΗ. Πράγματι με τις αποσύρσεις παλιών εργοστασίων και την κατασκευή της νέας μονάδας στην Πτολεμαΐδα, οι υπό παραχώρηση μονάδες αντιπροσωπεύουν ισχύ κοντά στο 40%.
Το δεύτερο είναι τα εργοστάσια που θα διατεθούν να είναι ποιοτικά ίδια (σε όρους διάρκειας ζωής και αποδοτικότητας) με το εναπομείναν δυναμικό. Εδώ εγείρονται ζητήματα ωστόσο οι Έλληνες διαπραγματευτές θεωρούν ότι υπάρχει ισχυρή τεκμηρίωση.
Το τρίτο είναι η πρόταση να είναι “marketable” δηλαδή οι μονάδες να μπορούν να πουληθούν. Πηγές του ΥΠΕΝ αναφέρουν ότι υπάρχει καταρχήν θετική ανταπόκριση και ενδιαφέρον από εταιρείες από την Κίνα, την Τσεχία και την Πολωνία, ενώ υποστηρίζεται ότι υπάρχουν συζητήσεις και εντός Ελλάδας για πιθανές συνεργασίες.
Εδὠ θα πρέπει να σημειωθεί ότι κατά την πρόσφατη επίσκεψη Μακρόν, επιβεβαιώθηκε ότι ο γαλλικός κολοσσός ηλεκτρισμού EdF δεν προτίθεται να συμμετάσχει στη διεκδίκηση μονάδων της ΔΕΗ. Μάλιστα κάποιες πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι η απουσία εκπροσώπου της EdF στην επιχειρηματική αποστολή που συνόδευε το Γάλλο πρόεδρο αποτέλεσε μήνυμα σε αυτήν την κατεύθυνση.
Κρίσιμες διαπραγματεύσεις
Οι συζητήσεις που θα γίνουν στις Βρυξέλλες θεωρούνται κρίσιμες καθώς υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα που προβλέπει να ξεκινήσει το λεγόμενο market test μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου και να έχει ολοκληρωθεί η πώληση μέχρι τα μέσα Ιουνίου.
Σε περίπτωση που ο σχεδιασμός δεν υλοποιηθεί έγκαιρα ή διαπιστωθούν προβλήματα (πχ δεν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για ανταπόκριση επενδυτών) τότε ανοίγει ο δρόμος για εναλλακτικά μέτρα για το άνοιγμα της αγοράς. Εδώ η ελληνική πλευρά εμφανίζεται κάθετη, ωστόσο δεν πρέπει να παραβλεφθεί το γεγονός ότι η Κομισιόν θεωρεί πως για να ανοίξει η αγορά θα πρέπει μαζί με μονάδες λιγνίτη θα διατεθούν και υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Με αυτήν την άποψη συντάσσονται και αρκετοί παίκτες (Έλληνες και ξένοι) της αγοράς ηλεκτρισμού.
Κατά συνέπεια είναι φανερό ότι το αμέσως επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο για το μέλλον της αγοράς ηλεκτρισμού και τη ΔΕΗ.