Διαταγή πληρωμής οφειλόμενου μισθού και ταχεία εκδίκαση διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς
Με τα άρθρα 47,48 και 49 του Νομοσχεδίου για εργασιακά-ασφαλιστικά του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με θέμα «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις Δημοσίου και λοιπές ασφαλιστικές διατάξεις, ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων, δικαιώματα ατόμων με αναπηρίες και άλλες διατάξεις.» που ψηφίστηκε την 7-9-2017 από την Ολομέλεια της βουλής, συμπληρώνεται το άρθρο 621 του Κ.Πολ.Δ. για τη δικαστική επίλυση των εργατικών διαφορών, εισάγεται νέο άρθρο 636Α με δυνατότητα έκδοσης διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού και τροποποιείται το άρθρο 71 του Εισαγωγικού Νόμου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
Ταχεία εκδίκαση διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς
Με την συμπλήρωση του άρθρου 621 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προβλέπεται η κατά προτεραιότητα εκδίκαση των διαφορών που αφορούν την άκυρη απόλυση των εργαζομένων, καθώς και των διαφορών για δεδουλευμένους μισθούς. Η συζήτηση των αγωγών και των τακτικών ένδικων μέσων επί των διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεσή τους. Αν αναβληθεί η συζήτηση, αυτή προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες. Η απόφαση του δικαστηρίου δημοσιεύεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από τη συζήτηση της αγωγής ή του τακτικού ένδικου μέσου.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση η διάταξη αυτή διασφαλίζει την ταχεία επίλυση των σχετικών διαφορών, οι οποίες είναι κοινωνικά ιδιαίτερα ευαίσθητες, με προφανείς ευνοϊκές συνέπειες:
α) για τον εργαζόμενο, στον οποίο οφείλονται δεδουλευμένες αποδοχές, και επομένως έχει δικαίωμα να λάβει γρήγορα τα χρήματα που του οφείλονται και αντιστοιχούν στην ήδη παρασχεθείσα εργασία του, ώστε να επιτελέσει ο μισθός τη βιοποριστική του λειτουργία,
β) για τον εργαζόμενο που έχει απολυθεί, οπότε δικαιολογημένα προσδοκά να επιστρέφει γρήγορα στην εργασία του, αν κριθεί άκυρη η απόλυσή του, ειδάλλως να προχωρήσει σε νέο προγραμματισμό του οικονομικού και οικογενειακού του βίου,
γ) αλλά και για τον εργοδότη, ο οποίος έχει προφανές συμφέρον να εκκαθαριστεί γρήγορα μια διαφορά που αφορά απόλυση εργαζομένου του, ώστε να μην υποχρεωθεί να τον επαναπροσλάβει, σε περίπτωση που κριθεί άκυρη η απόλυση, μετά από 3-4 χρόνια, οπότε θα έχει τελειώσει δικαστικά η υπόθεση και βέβαια να μην υποχρεωθεί να καταβάλει μισθούς υπερημερίας για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
Έκδοση διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού
Εισάγεται νέο άρθρο 636Α στον Κ.Πολ.Δ. , με το οποίο αποσαφηνίζεται το καθεστώς για την έκδοση διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση ως μισθός νοείται, αυτονόητα, κάθε είδους μισθολογική παροχή σε χρήμα, όπως είναι κατεξοχήν τα επιδόματα εορτών και αδείας, οι αποδοχές αδείας, η αμοιβή για υπερεργασία ή υπερωρία κ.ο.κ. Με το νέο αυτό άρθρο προβλέπεται ότι η δυνατότητα αυτή παρέχεται, εάν η σύναψη της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας και το ύψος του μισθού αποδεικνύονται με δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο ή με απόφαση ασφαλιστικών μέτρων η οποία εκδόθηκε μετά από ομολογία ή αποδοχή της αίτησης από τον οφειλέτη. Ως τέτοια έγγραφα νοούνται, μεταξύ άλλων, και το εκτυπωμένο απόσπασμα από τον ατομικό λογαριασμό του εργαζομένου που τηρείται στο πληροφοριακό σύστημα δημόσιων αρχών, όπως το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ή οι υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, βάσει των στοιχείων που υποβάλλει ο οφειλέτης εργοδότης ή η ίδια η δημόσια αρχή.
Εφόσον συντρέχουν οι προβλεπόμενες προϋποθέσεις, τεκμαίρεται ότι η οφειλόμενη με βάση τα ως άνω έγγραφα εργασία, που αντιστοιχεί στον μισθό για τον οποίο ζητείται η έκδοση της διαταγής πληρωμής, έχει παρασχεθεί. Με τον τρόπο αυτό, διευκολύνεται αποδεικτικά ο αϊτών εργαζόμενος ειδικά για το εξαιρετικά δυσαπόδεικτο (με έγγραφα) γεγονός της παροχής της οφειλόμενης εργασίας του κατά το συγκεκριμένο διάστημα για το οποίο ζητά την έκδοση της διαταγής πληρωμής.
Περαιτέρω, ορίζεται ρητά ότι αρμόδιος για την έκδοση της διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού είναι και ο ειρηνοδίκης ή ο δικαστής του μονομελούς πρωτοδικείου του τόπου όπου ο εργαζόμενος παρέχει ή παρείχε την εργασία του, κατά τα προβλεπόμενα στη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 621 του ΚΠολΔ. Έτσι, εξασφαλίζεται ρητά η ομοιομορφία ως προς την κατανομή της κατά τόπο αρμοδιότητας για το σύνολο των εργατικών διαφορών, ανεξαρτήτως του μέσου ικανοποίησης των δικαιωμάτων του που επιλέγει ο εργαζόμενος.
Ακόμη, προκειμένου να επιτυγχάνεται η ταχεία εκκαθάριση τυχόν αμφισβητήσεων, δεδομένου του έντονα κοινωνικού χαρακτήρα των μισθολογικών απαιτήσεων, προβλέπεται ο σύντομος και κατά προτεραιότητα προσδιορισμός της συζήτησης της ανακοπής.
Τέλος, διευκρινιστικά και προς άρση τυχόν αμφιβολιών, ορίζεται ότι τόσο η αίτηση για την έκδοση της διαταγής πληρωμής επί μισθολογικών απαιτήσεων όσο και η δίκη της ανακοπής που ασκείται κατά τέτοιας διαταγής πληρωμής θα υπόκεινται αναλόγως στις ίδιες ρυθμίσεις που ισχύουν ήδη για την διαδικασία των εργατικών διαφορών, ιδίως σε αναφορά προς την απαλλαγή ή ελάφρυνση από τα κάθε είδους έξοδα, τέλη ή εισφορές.
Τροποποίηση του άρθρου 71 του Εισαγωγικού Νόμου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
Στις εργατικές διαφορές καθώς και στη διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού δεν καταβάλλεται το κατά το νόμο ΓΠΟΗ/1912 (Α’ 3) δικαστικό ένσημο, για το μέχρι του ποσού της εκάστοτε καθ’ ύλην αρμοδιότητας του ειρηνοδικείου αίτημα της αγωγής ή της αίτησης αντίστοιχα.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση με την ρύθμιση εξασφαλίζεται ο ισότιμος και ομοιόμορφος καθορισμός του καταβλητέου δικαστικού ενσήμου για το σύνολο των εργατικών διαφορών, καταλαμβάνοντας ρητά τόσο την ειδική διαδικασία των εργατικών διαφορών όσο και τη διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής για την καταβολή οφειλόμενων μισθών.
Αναλυτικά οι διατάξεις των άρθρων 47-49 του νομοσχεδίου:
Άρθρο 47
Ταχεία εκδίκαση διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς
Στο άρθρο 621 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προστίθεται παράγραφος 3 ως εξής:
«3. Η συζήτηση των αγωγών και των τακτικών ένδικων μέσων επί των διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεσή τους. Αν αναβληθεί η συζήτηση, αυτή προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες. Η απόφαση του δικαστηρίου δημοσιεύεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από τη συζήτηση της αγωγής ή του τακτικού ένδικου μέσου.»
Άρθρο 48
Τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
Μετά το άρθρο 636 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προστίθεται νέο άρθρο 636Α ως εξής:
« Αρθρο 636Α
1.Κατά τις διατάξεις των άρθρων 623 έως 636 μπορεί να ζητηθεί η έκδοση διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού, εφόσον η σύναψη της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας και το ύψος του μισθού αποδεικνύονται με δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο ή με απόφαση ασφαλιστικών μέτρων, η οποία εκδόθηκε μετά από ομολογία ή αποδοχή της αίτησης από τον οφειλέτη, και εφόσον έχει επιδοθεί έγγραφη όχληση με δικαστικό επιμελητή δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες πριν από την κατάθεση της αίτησης. Η εργασία που αντιστοιχεί στο μισθό για τον οποίο ζητείται η έκδοση διαταγής πληρωμής τεκμαίρεται ότι έχει παρασχεθεί.
2.Η αίτηση για την έκδοση διαταγής πληρωμής υποβάλλεται και στον κατά τόπο αρμόδιο δικαστή της παραράφου 1 του άρθρου 621.
3.Η συζήτηση της ανακοπής κατά διαταγής πληρωμής, που εκδόθηκε για απαιτήσεις της παραγράφου 1, προσδιορίζεται κατά προτεραιότητα στην συντομότερη διαθέσιμη δικάσιμο και πάντως όχι πέραν των τριών (3) μηνών από την κατάθεσή της. Αν αναβληθεί η συζήτηση, αυτή προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες.
4.Τυχόν ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για τις διαφορές του άρθρου 614 αριθμ. 3 σχετικά με την καταβολή δικαστικού ενσήμου, τέλους απογράφου, παραβόλου και κάθε άλλου τέλους ή φόρου ισχύουν ανάλογα και για τη διαταγή πληρωμής του παρόντος άρθρου, την ανακοπή που ασκείται κατ’ αυτής, καθώς και για τα ένδικα μέσα και βοηθήματα που ασκούνται κατά της απόφασης επί της ανακοπής.»
Άρθρο 49
Τροποποίηση του άρθρου 71 του Εισαγωγικού Νόμου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
Το άρθρο 71 του Εισαγωγικού Νόμου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«Στις εργατικές διαφορές καθώς και στη διαδικασία έκδοσης διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού δεν καταβάλλεται το κατά το νόμο ΓΠΟΗ/1912 (Α’ 3) δικαστικό ένσημο, για το μέχρι του ποσού της εκάστοτε καθ’ ύλην αρμοδιότητας του ειρηνοδικείου αίτημα της αγωγής ή της αίτησης αντίστοιχα. Στις περιπτώσεις εργατικών διαφορών, καθώς και αιτήσεων για την έκδοση διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού, για τις οποίες καταβάλλεται δικαστικό ένσημο, αυτό καθορίζεται σε ποσοστό τέσσερα τοις χιλίοις (4%ο) επί της αξίας του αντικειμένου της αγωγής, της αίτησης ή άλλου δικογράφου που υποβάλλεται σε οποιοδήποτε δικαστήριο του Κράτους και υπόκειται σε δικαστικό ένσημο κατά τις οικείες διατάξεις.»