Η κλιματική αλλαγή θα μεταβάλει δραματικά τα θαλάσσια οικοσυστήματα, λένε οι επιστήμονες, αλλά είναι τόσο πολλά που δεν ξέρουμε για αυτά, που είναι δύσκολο να γνωρίζουμε τον ακριβή τρόπο της αλλαγής.
Την Πέμπτη ερευνητές της Βρετανικής Επιθεώρησης Ανταρκτικής αποκάλυψαν μέρος αυτού που πρόκειται να συμβεί στο μέλλον. Οι επιστήμονες θέρμαναν ένα κομμάτι του θαλάσσιου πυθμένα ανοικτά της Ανταρκτικής και παρακολούθησαν τις συνέπειες που είχε αυτό για κάποια τοπικά είδη. Κάποια ζώα ανταποκρίθηκαν αυξάνοντας το μέγεθός τους και προκαλώντας έκπληξη στους ερευνητές. Την ίδια στιγμή, έγινε σαφές ότι κάποια είδη που ευδοκιμούν στη ζέστη μπορεί να εκτοπίσουν τα λιγότερο ανθεκτικά είδη.
Τα παγωμένα και ξηρά οικοσυστήματα της Ανταρκτικής δεν μπορούν να υποστηρίξουν τίποτα μεγαλύτερο από ένα έντομο. Ωστόσο, ο Νότιος Ωκεανός, που περιβάλλει την ήπειρο, μοιάζει να σφύζει από ζωή.
Τα πλούσια θρεπτικά υλικά δημιουργούν μια διατροφική αλυσίδα που τρέφει από μονοκύτταρους οργανισμούς μέχρι σκουλήκια του βυθού και άλλα ζώα. Αυτό το οικοσύστημα τελικά υποστηρίζει και μεγάλους θηρευτές, όπως ψάρια, πιγκουίνους και φάλαινες.
Η κλιματική αλλαγή αποτελεί μεγάλη ανησυχία, γιατί τα αέρια που αιχμαλωτίζουν τη θερμότητα, όπως είναι το διοξείδιο του άνθρακα, έχουν τις μεγαλύτερες συνέπειες κοντά στους πόλους.
Προσπαθώντας να υπολογίσουν τις αλλαγές που θα συντελεστούν στο μέλλον, οι ειδικοί συγκεντρώνουν πολλά στοιχεία, όπως ποια είναι η μεγαλύτερη θερμοκρασία που αντέχουν τα είδη της Ανταρκτικής. Αλλοι βάζουν τα είδη σε εργαστηριακές γυάλες και τις μετατρέπουν σε θαλάσσιο περιβάλλον.
Τα τελευταία χρόνια επιστήμονες όπως ο δρ Κόρντας προσπάθησαν να θερμάνουν τους ίδιους τους ωκεανούς. Η έρευνα επιβάλλει την υποθαλάσσια τοποθέτηση θερμαινόμενων πινάκων κοντά στην ακτή και στη συνέχεια την παρακολούθηση του τρόπου με τον οποίο η αύξηση της θερμοκρασίας επηρεάζει τα μικρά ζώα που ζουν στον πυθμένα. Στο τελευταίο πείραμα, η Βρετανική Επιθεώρηση Ανταρκτικής τοποθέτησε τους θερμαινόμενους πίνακες σε βάθος περίπου δεκατριών μέτρων ανοικτά της Ανταρκτικής Χερσονήσου. Κάθε θερμαινόμενος πίνακας ζέστανε το νερό σε ένα λεπτό στρώμα. Οταν ολοκληρώθηκε το πείραμα, οι ειδικοί παρατήρησαν τη θαλάσσια ζωή κάτω από το μικροσκόπιο. Κάποιοι επιστήμονες πιστεύαν ότι οι βιοχημικές αντιδράσεις συμβαίνουν ταχύτερα στις πιο θερμές θερμοκρασίες. Πιστέψαν ότι τα ζώα πάνω στους θερμαινόμενους πίνακες μπορούσαν να μεγαλώσουν κατά 10% ταχύτερα, αλλά, όπως αποδείχθηκε, τα ζώα στους θερμαινόμενους πίνακες αυξήσαν το μέγεθός τους 70% ταχύτερα.
Τι είναι ακριβώς αυτό που οδηγεί στην αύξηση του μεγέθους; «Δεν γνωρίζουμε πραγματικά», επισημαίνει η δρ Αστον, η οποία τώρα αναζητεί να μάθει μήπως η άνοδος της θερμοκρασίας ενεργοποιεί κάποια γονίδια που ευθύνονται για την αύξηση του μεγέθους.
Τα αποτελέσματα που καταγράφηκαν στους πιο ζεστούς θερμαινόμενους πίνακες ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακά. Κάποια είδη μεγάλωσαν ταχύτερα και κάποια άλλα όχι. Ακόμα και μέσα στο κάθε είδος καταγράφηκαν διαφορές στο πόσο καλά τα κατάφεραν.