Με εγκύκλιο της η ΑΑΔΕ επιχειρεί να απαντήσει στα ερωτήματα που έχουν τεθεί από την Υπηρεσία για το ζήτημα των προστίμων που επιβάλλονται όταν ο ένας απ’ τους δύο συζύγους έχει παραλείψει να δηλώσει τα εισοδήματα του στο κοινό Ε1.
Η εγκύκλιος έχει ως εξής:
Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία, αναφορικά με την επιβολή προστίμου στις εκπρόθεσμες κοινές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1) των έγγαμων φορολογούμενων, με την ΠΟΛ.1139/2017 γίνονται γνωστά τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με τις διατάξεις των περιπτώσεων α’ και β’ της παρ.1 του άρθρου 54 του ν.4174/2013 (ΚΦΔ), μεταξύ των παραβάσεων στις οποίες επιβάλλεται πρόστιμο στον φορολογούμενο ή οποιοδήποτε πρόσωπο, εφόσον υπέχει αντίστοιχη υποχρέωση από τον Κώδικα ή τη φορολογική νομοθεσία που αναφέρεται στο πεδίο εφαρμογής του, είναι και όταν α) δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα δήλωση ή υποβάλει ελλιπή δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα ή φορολογική δήλωση από την οποία δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση καταβολής φόρου και β) όταν δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση.
Περαιτέρω, με τις διατάξεις των περιπτώσεων α’, β’, γ’ και δ’ της παρ.2 του πιο πάνω άρθρου και νόμου ορίζεται ότι τα πρόστιμα για τις παραβάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 καθορίζονται, μεταξύ άλλων, ως εξής:
α) εκατό (100) ευρώ, σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής σχετικά με την περίπτωση α’ της παραγράφου 1,
β) εκατό (100) ευρώ, για κάθε παράβαση της περίπτωσης β’ της παραγράφου 1 που ο φορολογούμενος δεν είναι υπόχρεος τήρησης λογιστικών βιβλίων,
γ) διακόσια πενήντα (250) ευρώ, για κάθε παράβαση της περίπτωσης β’ της παραγράφου 1, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα και
δ) πεντακόσια (500) ευρώ, για κάθε παράβαση της περίπτωσης β’ της παραγράφου 1 σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση πλήρη λογιστικά πρότυπα.
Διευκρινίσεις σχετικά με τις ως άνω διαδικαστικές παραβάσεις του άρθρου 54 του ν.4174/2013 έχουν δοθεί με την ΠΟΛ.1252/2015 εγκύκλιο.
Επίσης, με τις διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 67 του ν.4172/2013 (ΚΦΕ) ορίζεται ότι οι σύζυγοι, κατά τη διάρκεια του γάμου, υποχρεούνται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου.
Ενόψει των ανωτέρω και όσον αφορά στην επιβολή των προστίμων του άρθρου 54 του ν. 4174/2013 (ΚΦΔ), διευκρινίζεται ότι:
α) Στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής κοινών αρχικών χρεωστικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1), επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο, δεδομένου ότι υποβάλλεται μία μόνο δήλωση, το οποίο ανέρχεται:
> σε εκατό (100) ευρώ, αν δεν είναι κανένας από τους συζύγους υπόχρεος τήρησης βιβλίων ή
> σε διακόσια πενήντα (250) ή πεντακόσια (500) ευρώ, αν ο ένας από τους δύο συζύγους ή και οι δύο σύζυγοι είναι υπόχρεοι τήρησης βιβλίων, με βάση το απλογραφικό ή διπλογραφικό σύστημα αντίστοιχα. Στην περίπτωση συζύγων που είναι και οι δύο υπόχρεοι τήρησης βιβλίων, ο ένας με βάση το απλογραφικό σύστημα ενώ ο άλλος με το διπλογραφικό, επιβάλλεται πρόστιμο πεντακόσια (500) ευρώ.
β) Στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής κοινών τροποποιητικών χρεωστικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) έγγαμων, με τις οποίες τροποποιείται ποσό εισοδήματος του ενόςαπό τους συζύγους που δεν είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων ενώ ο άλλος είναι, επιβάλλεται το πρόστιμο της περίπτωσης β’ της παραγράφου 2 του άρθρου 54 του ν.4174/2013 (ΚΦΔ) που αφορά στις περιπτώσεις χρεωστικών δηλώσεων φορολογούμενων που δεν είναι υπόχρεοι τήρησης λογιστικών βιβλίων, δηλαδή εκατό (100) ευρώ.
γ) Στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής κοινών τροποποιητικών χρεωστικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) έγγαμων, με τις οποίες τροποποιείται ποσό εισοδήματος του ενόςαπό τους συζύγους που είναι υπόχρεος σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων, επιβάλλεται το πρόστιμο των διακοσίων πενήντα (250) ή πεντακοσίων (500) ευρώ ανάλογα με την κατηγορία βιβλίων που τηρεί.
δ) Στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής κοινών τροποποιητικών χρεωστικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) έγγαμων, με τις οποίες τροποποιούνται τα εισοδήματα και των δύο συζύγων, επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο, δεδομένου ότι υποβάλλεται μία μόνο δήλωση, το οποίο ανέρχεται:
i) σε εκατό (100) ευρώ, αν δεν είναι κανένας από τους συζύγους υπόχρεος τήρησης βιβλίων ή
ii) σε διακόσια πενήντα (250) ευρώ, αν ο ένας από τους δύο συζύγους είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων με βάση το απλογραφικό σύστημα
iii) σε πεντακόσια (500) ευρώ, αν ο ένας από τους δύο συζύγους είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων με βάση το διπλογραφικό σύστημα
ε) Τέλος, στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής κοινών τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) έγγαμων, από τις οποίες δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής φόρου (πιστωτικές και μηδενικές δηλώσεις), επιβάλλεται πρόστιμο εκατό (100) ευρώ, ανεξάρτητα από το αν σύζυγοι είναι ή όχι υπόχρεοι τήρησης βιβλίων. Το ίδιο ισχύει και για τις εκπρόθεσμα υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (έντυπο Ε1) από τις οποίες δεν προκύπτει φόρος εισοδήματος, αλλά μόνο τέλος επιτηδεύματος, καθόσον με την ΠΟΛ.1080/22.6.2016 έγινε δεκτό ότι, για τις περιπτώσεις αυτές, θα επιβάλλεται το πρόστιμο που ορίζεται στην περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 54 του ν.4174/2013, ήτοι εκατό (100) ευρώ σε κάθε περίπτωση, ανεξαρτήτως της κατηγορίας βιβλίων που τηρεί ο φορολογούμενος.