Η ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση καθιερώθηκε για να διασπάσει τον φαύλο κύκλο μεταξύ των τραπεζών και των κρατών, ο κίνδυνος του οποίου εκτέθηκε ξεκάθαρα από την κρίση κρατικού χρέους. Ένας τρόπος να διαπιστώσουμε την επιτυχία αυτού του σκοπού θα ήταν μια αύξηση στις διασυνοριακές τραπεζικές συγχωνεύσεις και εξαγορές (Μ&Α). εξάλλου, εάν δεν υπάρχει δεσμός μεταξύ τραπεζών και των εθνικών κρατών τους, οι συγχωνεύσεις θα είναι απλώς τόσο πιθανές διασυνοριακά όσο και εντός των χωρών. Ασφαλώς, τα διάφορα εμπόδια για τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις θα παραμείνουν ακόμη και σε μια ολοκληρωμένη τραπεζική ένωση. Επιχειρηματικοί λόγοι, διαφορές πολιτικής εκτός των τραπεζικών πολιτικών, γλώσσα και πολιτιστικά εμπόδια.
Παρόλα αυτά, οι διαφορές μεταξύ εθνικών τραπεζικών πολιτικών, εποπτικών πρακτικών και των δημοσιονομικών δεσμεύσεων, θα πρέπει να έχουν εξαφανιστεί με την τραπεζική ένωση. Αυτό θα πρέπει να καταστήσει τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις λιγότερο ανησυχητικές και ως εκ τούτου, περισσότερο πιθανές. Επιπλέον, υπάρχει μια θέση υπέρ των διασυνοριακών Μ&Α εντός της τραπεζικής ένωσης: η διαφοροποίηση του πιστωτικού κινδύνου, δεδομένης της διαφοράς στις επιχειρήσεις και στους οικονομικούς κύκλους ανά τις χώρες της ευρωζώνης.
Σε αυτό το άρθρο αναλύουμε την τραπεζική Μ&Α στην ευρωζώνη για να αξιολογήσουμε εάν υπήρξε κάποια αύξηση στις διασυνοριακές συμφωνίες από την έναρξη λειτουργίας της τραπεζικής ένωσης. Επίσης διερευνούμε εάν η φύση των συμφωνιών έχει αλλάξει.
Παρά το ενιαίο νόμισμα, οι διασυνοριακές Μ&Α ενός της ευρωζώνης είναι σπάνιες. Το σχήμα 1 δείχνει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Μ&Α την προηγούμενη δεκαετία ήταν εγχώριες, και δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις τάσης με την πάροδο του χρόνου. Συγκεκριμένα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η δραστηριότητα συγχωνεύσεων έχει αλλάξει από την αρχή της τραπεζικής ένωσης.
Ένα άλλο ζήτημα που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ενισχυμένη τραπεζική σύγκλιση στην ευρωζώνη, είναι εάν οι διασυνοριακές εξαγορές αφορούν κυρίως ποσοστά μειοψηφίας ή ελέγχου. Κοιτάζοντας το Σχήμα 2, βλέπουμε ότι τα μεγάλα ποσοστά αντιστοιχούν στο 71% των εγχώριων συμφωνιών. Αυτό έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις διασυνοριακές εξαγορές, όπου οι περισσότερες συμφωνίες αφορούν σε μικρά ποσοστά. Επίσης αξίζει να επισημάνουμε ότι οι εξαγορές τραπεζών της ευρωζώνης από άλλες τράπεζες της ζώνης, είναι ελάχιστα πιθανό να αφορούν σε αγορές μεγάλων ποσοστών παρά εξαγορές εκτός της ευρωζώνης.
Αλλά η τραπεζική ένωση έχει αλλάξει αυτή την εικόνα; Παρατηρούμε μία αύξηση στις συγχωνεύσεις όπου ο αγοραστής αποκτά τον έλεγχο; Εάν διαχωρίσουμε τις προ τραπεζικής ένωσης Μ&Α από αυτές μετά από την δημιουργία της τραπεζικής ένωσης, βλέπουμε το ποσοστό των εξαγορών που αφορούν σε απόκτηση ελέγχου, έχει στην πραγματικότητα μειωθεί σε σχέση με τις διασυνοριακές Μ&Α εντός της ευρωζώνης, από το 63% στο 57%. Η αντίθεση κίνηση είναι ορατή στις εγχώριες Μ&Α, που αποκτούν όλο και περισσότερο λαμβάνουν χώρα εξαγορές που αφορούν απόκτηση ελέγχου.
Τα στοιχεία ως εκ τούτου υποδηλώνουν ότι η διαδικασία τραπεζικής ενοποίησης φαίνεται να είναι σε μεγάλο βαθμό εσωτερική. Δεν βλέπουμε ακόμη μεγάλη αύξηση στη διασυνοριακή δραστηριότητα. Στην πραγματικότητα, η διασυνοριακή Μ&Α δραστηριότητα φαίνεται να αφορά λιγότερο μεγάλα ποσοστά από ό,τι ήταν στο παρελθόν. Φαίνεται ότι η τραπεζική ένωση απέχει ακόμη από το να πετύχει τον στόχο της. Η τραπεζική ένωση δεν οδηγεί σε εγχώρια-τύπου συμπεριφορά Μ&Α και διασυνοριακά εντός της ευρωζώνης. Και επομένως τελικά δεν σπάζουμε τον φαύλο κύκλο μεταξύ τραπεζών και κρατών.
Οι λόγοι είναι ακόμη υπό συζήτηση. Είναι το ατελές πλαίσιο πολιτικής; Εάν ναι, τι είναι βασικό: η διασφάλιση της εποπτείας, η προστασία των καταθέσεων, η προστασία των καταναλωτών; Ή μάλλον επειδή ακόμη δεν έχουμε επιστρέψει σε έναν τραπεζικό κλάδο στην ευρωζώνη όπου είναι πραγματικά ελκυστικός για επενδύσεις, περίπτωση κατά την οποία το μοντέλο μπορεί να αναμένεται να αλλάξει στα επόμενα χρόνια; Θα το δείξουν τα επόμενα χρόνια.
© Copyright Bruegel. Η μετάφραση του κειμένου έγινε από το Capital.gr. Η δημοσίευση της ελληνικής μετάφρασης δεν αποτελεί προϊόν επίσημης συνεργασίας
