Μία ακόμα πρόκληση καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική δημόσια διοίκηση με τις γνωστές δυσλειτουργίες, αφού πρέπει να εξυπηρετήσει και τους 30.000 αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες που θα παραμείνουν στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Πρόκειται για ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα, αν σκεφτούμε ότι οι δημόσιες υπηρεσίες στη Σουηδία (που φιλοξενεί πάντως πάνω από 100.000 αιτούντες άσυλο) έχουν μπλοκάρει, λόγω των προσφύγων, ενώ και η Γερμανία ζήτησε από την Ελλάδα να επιβραδύνει τους ρυθμούς μετεγκατάστασης προσφύγων (έως 70 τον μήνα) επικαλούμενη αδυναμία εξυπηρέτησής τους από τις υπηρεσίες της χώρας.
Το δυσκολότερο πρόβλημα είναι –εκτός από τη διαφορά νοοτροπίας των φιλοξενουμένων– και η δυσκολία επικοινωνίας λόγω γλώσσας. Ετσι, κρίνεται απαραίτητο ορισμένες διαδικασίες να γίνουν μαζικά, ώστε να μην απαιτείται σε κάθε γραφείο ένας ή και περισσότεροι μεταφραστές. Το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής πρόκειται να ανακοινώσει το επόμενο χρονικό διάστημα Στρατηγικό Σχέδιο – Οδικό Χάρτη για την ενσωμάτωση των αιτούντων άσυλο και προσφύγων μέχρι το 2020. Ωστόσο, ήδη πολλοί μετανάστες παραμένουν στη χώρα άπραγοι για περισσότερα από δύο χρόνια. Πηγές του υπουργείου αναφέρουν ότι καταβάλλεται προσπάθεια να ληφθούν μέτρα ενσωμάτωσης των μεταναστών σε οριζόντιο επίπεδο όσον αφορά στην παιδεία, την υγεία αλλά και την εργασία, στο πλαίσιο των δύσκολων συνθηκών που ισχύουν αυτή τη στιγμή στη χώρα. «Δεν είναι εύκολο να βρούμε λύσεις π.χ. για τη δυνατότητα εργασίας σε μια χώρα που έχει ανεργία πάνω από 21%», επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.
Λεπτομερής καταγραφή
Στα σχέδια του υπουργείου είναι η λεπτομερής καταγραφή όλου του πληθυσμού των αιτούντων άσυλο που βρίσκεται στη χώρα με βάση τις δεξιότητες, τη μόρφωση, την ηλικία και τις ανάγκες τους, έως το τέλος του 2017. Με αυτόν τον τρόπο θα υπάρχει δυνατότητα διασύνδεσής τους με την αγορά εργασίας. Ωστόσο, ακόμα δεν έχει βρεθεί τρόπος να εγγραφούν όσοι παίρνουν άσυλο στον ΟΑΕΔ, οπότε να μπορούν να αναζητήσουν εργασία με συγκεκριμένες διαδικασίες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής βρίσκεται σε συνεννόηση με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προκειμένου κάποιοι από τους αιτούντες άσυλο να χρησιμοποιηθούν ως εποχικοί εργάτες γης. «Ωστόσο, στόχος μας δεν μπορεί να είναι μόνο η πρωτογενής παραγωγή ως απασχόληση», αναφέρει στέλεχος του υπουργείου. Σχεδιάζεται επίσης η εφαρμογή ενός μεγάλου προγράμματος εκμάθησης ελληνικών και μίας ακόμα ευρωπαϊκής γλώσσας από το υπουργείο Παιδείας. Παράλληλα προετοιμάζεται ειδικό πρόγραμμα για τις ηλικίες από 15 έως 17 ετών, για τις οποίες έως τώρα δεν υπήρχε μέριμνα, ούτε καν η δυνατότητα να παρακολουθήσουν κάποιου είδους μαθήματα.
Πάντως, ήδη πολλά προβλήματα έχουν προκύψει.
«Για να εργαστείς πρέπει να βγάλεις ΑΦΜ», λέει ο πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων Γιονούς Μοχαμαντί, «αλλά για να βγάλεις ΑΦΜ πρέπει να δηλώσεις συγκεκριμένη διεύθυνση και οι υπηρεσίες δεν αναγνωρίζουν τα camp, ως επίσημη διεύθυνση».
Πρόστιμο
Μερικοί αιτούντες άσυλο που μένουν σε ομοεθνείς τους ή έχουν μεταφερθεί σε σπίτια κατάφεραν να βγάλουν ΑΦΜ. «Ομως όταν πήγαν στην εφορία τους έβαλαν πρόστιμο 100 ευρώ γιατί πέρυσι δεν έκαναν φορολογική δήλωση, έστω μηδενική όπως όφειλαν. Κανένας δεν τους είχε όμως ενημερώσει», προσθέτει ο Μοχαμαντί.
Το κυριότερο ερώτημα, ωστόσο, είναι μέχρι πότε θα συνεχιστεί η χρηματοδότηση των σχετικών προγραμμάτων από την Ε.Ε., ειδικά όταν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες εξέτασης του αιτήματος. Τότε, πλέον θα μιλάμε για πρόσφυγες οι οποίοι με τα έως τώρα ισχύοντα πρέπει να αναζητήσουν δουλειά σαν όλους τους πολίτες της χώρας για να εξασφαλίσουν στέγη και τροφή.