Τη διευκρινιστική ΕΓΚΥΚΛΙΟ για την πληρωμή των συμβασιούχων των δήμων που είχε προαναγγείλει χθες η aftodioikisi.gr εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών. Πρόκειται, στην ουσία για την «απάντηση» του ΥΠΕΣ στις απόφάσεις κατά τόπους Επιτρόπων να μην εγκρίνουν τα εντάλματα πληρωμής των συμβασιούχων.
Στην εγκύκλιο υπό τον τίτλο “Παροχή πρόσθετων διευκρινίσεων για την ερµηνεία και εφαρµογή του άρθρου 24 του ν. 4479/2017 (Α’ 94)”, τονίζεται ότι:
-Μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής, την εκτίµηση από τους ΟΤΑ των πραγµατικών υπηρεσιακών τους αναγκών στις υπηρεσίες καθαριότητας και τη δροµολόγηση της κάλυψης αυτών µε µόνιµο προσωπικό, είναι απολύτως αναγκαίο, για τη θεραπεία εξαιρετικών λόγων δηµοσίου συµφέροντος και προστασίας ειδικότερα της δηµόσιας υγείας, να διασφαλιστεί η αδιατάρακτη, οµαλή και λυσιτελής κάλυψη των αναγκών αυτών από το άµεσα διαθέσιµο προσωπικό. Είναι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο που οι οικείοι φορείς, οι οποίοι εξ αντικειµένου δεν δύνανται στο στάδιο αυτό να έχουν ακριβή εικόνα των όρων πλήρους και οριστικής κάλυψης των σχετικών υπηρεσιακών αναγκών τους µε µόνιµο προσωπικό, θα µπορούν να απασχολήσουν το σύνολο του άµεσα διαθέσιµου προσωπικού, αυτού δηλαδή που απασχολείτο σε θέσεις των αντίστοιχων καθηκόντων µέχρι την 7.6.2017.
-Η ολοκλήρωση του ελέγχου από το ΑΣΕΠ δεν συνιστά προϋπόθεση για την έναρξη εκτέλεση των συµβάσεων που συνάπτονται µε την παρ. 2 ούτε, βεβαίως, για την πληρωµή των υπηρεσιών που παρέχονται.
-Ο χρόνος απασχόλησης που θα διανυθεί υπό το καθεστώς αυτών δεν αθροίζεται µε προηγούµενα διαστήµατα απασχόλησης, κατά τρόπον ώστε να νοείται, εξ αιτίας των συµβάσεων αυτών (οι οποίες έχουν ως απώτατο όριο την 31.3.2018), συµπλήρωση 24 µηνών απασχόλησης ή υπέρβαση της 8µηνης απασχόλησης µέσα σε διάστηµα 12 µηνών ή διαδοχικότητα στην απασχόληση του εν λόγω προσωπικού, που να δύνανται να µεταβάλουν το νοµικό χαρακτήρα των αντίστοιχων σχέσεων εργασίας, αφού µια τέτοια έννοµη συνέπεια ρητά αποκλείεται από το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2, το οποίο ακριβώς συνιστά πρόνοια αποφυγής της καταστρατήγησης του άρθρου 103 παρ. 8 του Συντάγµατος.
-Δεν θα πρέπει να γίνεται σύγχυση µεταξύ των διατάξεων της παρ. 2 της εν θέµατι ρύθµισης και του τελευταίου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 20 του ν. 2190/1994, σχετικά µε τη δυνατότητα προσλήψεων, σε περιπτώσεις όπου συντρέχει κίνδυνος ζωής ή περιουσίας και όπου, για το λόγο αυτό, κηρύσσεται συγκεκριµένος νοµός ή περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
AΝΑΛΥΤΙΚΑ
Κατόπιν σχετικών ερωτηµάτων που έχουν περιέλθει στην υπηρεσία µας, αναφορικά µε την εφαρµογή του άρθρου 24 του ν. 4479/2017 και σε συνέχεια της υπ’ αριθ. 19/2017 Εγκυκλίου µας, σας επισηµαίνουµε τα εξής:
1. Ο αριθµός των νέων συµβάσεων ορισµένου χρόνου, που συνάπτονται σύµφωνα µε την παρ. 2 του ως άνω άρθρου και υπό τις εκεί προβλεπόµενες εξαιρετικές προϋποθέσεις, µε όσους παρείχαν τις σχετικές υπηρεσίες µέχρι την 7.6.2017, δεν είναι αναγκαίο να συµπίπτει µε τον αριθµό των, ήδη υφιστάµενων ή δηµιουργούµενων κατά τροποποίηση των αντίστοιχων Ο.Ε.Υ., κενών οργανικών θέσεων, η κάλυψη των οποίων µε µόνιµο προσωπικό έχει ζητηθεί από τους οικείους ΟΤΑ ή τα νοµικά πρόσωπα αυτών. Η αναφορά του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 στη δυνατότητα απασχόλησης στις αντίστοιχες θέσεις δεν αφορά τον αριθµό των θέσεων, αλλά το είδος της παρεχόµενης εργασίας.
Όπως, λοιπόν, επισηµαίνεται στην πρώτη παρ. του Κεφ. Β’ της υπ’ αριθ. 19/2017 Εγκυκλίου µας, οι ΟΤΑ και τα νοµικά πρόσωπα αυτών δύνανται, µέχρι την κατάρτιση των προσωρινών πινάκων των διοριστέων στις κενές οργανικές θέσεις και το αργότερο µέχρι την 31.3.2018, «να απασχολούν το σύνολο του προσωπικού που είχε προσληφθεί σε θέσεις αντίστοιχων καθηκόντων µε συµβάσεις εργασίας ορισµένου χρόνου και εξακολουθούσε να παρέχει τις υπηρεσίες του µέχρι την 7.6.2017», υπό τις εξαιρετικές προϋποθέσεις που προβλέπονται στη διάταξη. Πέρα από την ίδια τη γραµµατική διατύπωση της διάταξης, τα ανωτέρω προκύπτουν και από το σκοπό και το πνεύµα της εν θέµατι ρύθµισης, όπως περιγράφεται στην αιτιολογική έκθεση του νόµου. Ειδικότερα, επισηµαίνεται ότι, µε την παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 4479/2017, παρέχεται η δυνατότητα στους ΟΤΑ και τα νοµικά πρόσωπα αυτών να εκτιµήσουν τις οργανικές, υπηρεσιακές τους ανάγκες στο πεδίο Να σταλεί µε e-mail των ανταποδοτικών υπηρεσιών καθαριότητας και να προβούν στην κάλυψη των αναγκών αυτών, είτε µε την υποβολή αιτηµάτων πλήρωσης υφιστάµενων ήδη, κενών θέσεων στις υπηρεσίες αυτές είτε µε τροποποίηση των ΟΕΥ τους και πρόβλεψη νέων θέσεων. Προβλέπονται δε µε τις εν λόγω διατάξεις η σύντµηση προθεσµιών και λοιπές διευκολύνσεις, προκειµένου η διαδικασία κάλυψης των σχετικών αναγκών να ολοκληρωθεί µε τρόπο λυσιτελή και µε διαδικασίες συντοµότερες από τις κανονικά προβλεπόµενες. Ο αριθµός των θέσεων µόνιµου προσωπικού που θα προκύψει από τις διαδικασίες αυτές, εναπόκειται στην κρίση του κάθε φορέα, ο οποίος, σύµφωνα και µε τη συνταγµατικά κατοχυρωµένη αυτοτέλεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι και ο µόνος αρµόδιος να προβεί στην εκτίµηση των σχετικών υπηρεσιακών του αναγκών. Μέχρι, λοιπόν, την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής, την εκτίµηση από τους ΟΤΑ των πραγµατικών υπηρεσιακών τους αναγκών στις υπηρεσίες καθαριότητας και τη δροµολόγηση της κάλυψης αυτών µε µόνιµο προσωπικό, είναι απολύτως αναγκαίο, για τη θεραπεία εξαιρετικών λόγων δηµοσίου συµφέροντος και προστασίας ειδικότερα της δηµόσιας υγείας, να διασφαλιστεί η αδιατάρακτη, οµαλή και λυσιτελής κάλυψη των αναγκών αυτών από το άµεσα διαθέσιµο προσωπικό. Είναι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο που οι οικείοι φορείς, οι οποίοι εξ αντικειµένου δεν δύνανται στο στάδιο αυτό να έχουν ακριβή εικόνα των όρων πλήρους και οριστικής κάλυψης των σχετικών υπηρεσιακών αναγκών τους µε µόνιµο προσωπικό, θα µπορούν να απασχολήσουν το σύνολο του άµεσα διαθέσιµου προσωπικού, αυτού δηλαδή που απασχολείτο σε θέσεις των αντίστοιχων καθηκόντων µέχρι την 7.6.2017. 2. Προς διασφάλιση της διαφάνειας και προς αποφυγή καταστρατήγησης των εξαιρετικών προϋποθέσεων που τίθενται µε την εν θέµατι διάταξη, στην παρ. 3 αυτής, προβλέπεται ότι η απόφαση της παρ. 2 (η απόφαση, δηλαδή, του οικείου ∆ηµοτικού Συµβουλίου µε την οποία διαπιστώνεται η συνδροµή των εξαιρετικών προϋποθέσεων και αποφασίζεται η απασχόληση, µέχρι την κατάρτιση των προσωρινών πινάκων διοριστέων και το αργότερο µέχρι την 31.3.2018, του προσωπικού που υπηρετούσε µέχρι την 7.6.2017) διαβιβάζεται στο Α.Σ.Ε.Π. για έλεγχο ως προς τη συνδροµή των προϋποθέσεων αυτών. Επισηµαίνεται ότι η ολοκλήρωση του ελέγχου αυτού δεν συνιστά προϋπόθεση για την έναρξη εκτέλεσης των συµβάσεων που συνάπτονται µε την παρ. 2 ούτε, βεβαίως, για την πληρωµή των υπηρεσιών που παρέχονται. Πέραν του γεγονότος ότι τούτο δεν προβλέπεται και από το γράµµα της διάταξης, µια τέτοια ερµηνευτική εκδοχή θα καθιστούσε την ίδια τη ρύθµιση της παρ. 2 άνευ αντικειµένου. Εάν, δηλαδή, η έναρξη άσκησης Να σταλεί µε e-mail καθηκόντων (και, κατ’ ανάγκην, η πληρωµή) του προσωπικού που θα προσληφθεί µε σύµβαση ορισµένου χρόνου µέχρι την κατάρτιση των προσωρινών πινάκων διοριστέων και το αργότερο µέχρι την 31.3.2018, τοποθετηθεί χρονικά µετά την ολοκλήρωση του προβλεπόµενου ελέγχου από το ΑΣΕΠ, τότε η ίδια η ρύθµιση, ως ένα εξαιρετικό και κατεπείγον µέσο για τη διασφάλιση της αδιατάρακτης παροχής των υπηρεσιών καθαριότητας και προστασίας της δηµόσιας υγείας µέχρι την κάλυψη των σχετικών υπηρεσιακών µε µόνιµο προσωπικό, δεν θα είχε κανένα νόηµα, τουλάχιστον για το διάστηµα µέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου από το ΑΣΕΠ, χιλιάδων συµβάσεων που συνάπτονται µε τη διαδικασία αυτή σε όλη τη χώρα. Κατά συνέπεια, η µεν διαβίβαση των σχετικών αποφάσεων προς έλεγχο στο ΑΣΕΠ θα πρέπει να είναι άµεση, η εκτέλεση όµως των σχετικών συµβάσεων (και, ως εκ τούτου, η πληρωµή της µισθοδοσίας), µέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου αυτού, δεν αναστέλλεται. 3. Όπως ρητά ορίζεται στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 της εν θέµατι ρύθµισης, η παροχή υπηρεσιών σύµφωνα µε τις εξαιρετικές προϋποθέσεις που τίθενται µε την παράγραφο αυτή δεν εµπίπτει στους περιορισµούς των άρθρων 5 και 6 του π.δ. 164/2004 (Α’ 134) και δεν µεταβάλλει το χαρακτήρα της σχέσης εργασίας βάσεις της οποίας προσλήφθηκαν οι απασχολούµενοι στις θέσεις αυτές. Οι συµβάσεις που συνάπτονται µε βάση τις διατάξεις της παρ. 2 και υπό τις εξαιρετικές προϋποθέσεις που αυτή θέτει δεν συνιστούν παράταση ή ανανέωση ή καθ’ οιονδήποτε τρόπο συνέχιση προηγούµενων συµβάσεων, αλλά µέτρο εξαιρετικό που προβλέφθηκε, ελλείψει άλλου πρόσφορου υπό την προϋφιστάµενη νοµοθεσία µέσου, για την αδιατάρακτη εξυπηρέτηση -για λόγους προστασίας της δηµόσιας υγείας- των υπηρεσιακών αναγκών στις ανταποδοτικές υπηρεσίες καθαριότητας των ΟΤΑ α’ βαθµού και των νοµικών προσώπων αυτών, µέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών κάλυψης από µόνιµο προσωπικό, σε συµµόρφωση προς τα Πρακτικά των υπ’ αριθ. 14/30.6.2016 και 9 /10.5.2017 Γενικών Συνεδριάσεων της Ολοµέλειας του Ε.Σ. Καθίσταται, εποµένως σαφές ότι ο χρόνος διάρκειας των νέων συµβάσεων που συνάπτονται κατ’ εφαρµογή της παρ. 2 της εν θέµατι διάταξης, δεν προστίθεται στο διάστηµα απασχόλησης του αντίστοιχου προσωπικού υπό το καθεστώς προηγούµενων συµβάσεων, κατά τρόπο που να επιδρά στο νοµικό χαρακτήρα της σχέσης εργασίας του ή καθ’ οιονδήποτε τρόπο να µεταβάλλει αυτόν, ενώ και η υπηρεσιακή ανάγκη που καλείται να καλύψει το προσωπικό αυτό δεν είναι το σύνηθες αντικείµενο δραστηριότητας των οικείων φορέων, αλλά ειδικά ο εξαιρετικός λόγος δηµοσίου συµφέροντος και προστασίας της δηµόσιας υγείας, που προκύπτει Να σταλεί µε e-mail ύστερα από τη διαπίστωση της ακυρότητας των προηγούµενων συµβάσεων και µέχρι τη στελέχωση των αντίστοιχων οργανικών θέσεων µε µόνιµο προσωπικό, δεδοµένου ότι α) το άρθρο 20 του ν. 21901994, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σύµφωνα µε το άρθρο 9 παρ. 9 του ν. 3812/2009 καλύπτει µόνον ανάγκες που προκύπτουν από εκτεταµένες ζηµιές από σεισµούς, πληµµύρες παγετούς και πυρκαγιές, ειδικά δε για ζητήµατα δηµόσιας υγείας αναφέρεται µόνο στην πρόσληψη έκτακτου ιατρικού και νοσηλευτικού ποσωπικού, β) το άρθρο 206 ΚΚ∆ΚΥ, το οποίο αναφέρεται σε κατεπείγουσες ανάγκες, παρέχει τη δυνατότητα για σύναψη συµβάσεων που δεν υπερβαίνουν τους δύο (2) µήνες, διάστηµα το οποίο προφανώς δεν είναι πρόσφορο για την αντιµετώπιση των σοβαρών ανωτέρω οργανικών υπηρεσιακών κενών και γ) όπως διαπιστώθηκε και από τα προαναφερθέντα Πρακτικών Γενικών Συνεδριάσεων της Ολοµέλειας του Ε.Σ. ούτε και το άρθρο 205 ΚΚ∆ΚΥ, το οποίο παραπέµπει στις διατάξεις των παρ. 2 έως 17 του άρθρου 21 του ν. 2190/1994, ως προς τη δυνατότητα σύναψης συµβάσεων έκτακτου χαρακτήρα µέχρι 8 µηνών και αναφέρεται στην αντιµετώπιση εποχικών ή παροδικών ή πρόσκαιρων αναγκών, παρίσταται ως πρόσφορο µέσο για την αντιµετώπιση των συγκεκριµένων οργανικών υπηρεσιακών κενών. Κατά συνέπεια, δεδοµένου ότι οι συµβάσεις που συνάπτονται υπό τις εξαιρετικές προϋποθέσεις της εν θέµατι διάταξης δεν συνιστούν παράταση ή ανανέωση προηγούµενων συµβάσεων, ο χρόνος απασχόλησης που θα διανυθεί υπό το καθεστώς αυτών δεν αθροίζεται µε προηγούµενα διαστήµατα απασχόλησης, κατά τρόπον ώστε να νοείται, εξ αιτίας των συµβάσεων αυτών (οι οποίες έχουν ως απώτατο όριο την 31.3.2018), συµπλήρωση 24 µηνών απασχόλησης ή υπέρβαση της 8µηνης απασχόλησης µέσα σε διάστηµα 12 µηνών ή διαδοχικότητα στην απασχόληση του εν λόγω προσωπικού, που να δύνανται να µεταβάλουν το νοµικό χαρακτήρα των αντίστοιχων σχέσεων εργασίας, αφού µια τέτοια έννοµη συνέπεια ρητά αποκλείεται από το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2, το οποίο ακριβώς συνιστά πρόνοια αποφυγής της καταστρατήγησης του άρθρου 103 παρ. 8 του Συντάγµατος. Όπως αναφέρεται στην Αιτιολογική Έκθεση της διάταξης, ο ως άνω εξαιρετικός λόγος προστασίας της δηµόσιας υγείας, βάσει του οποίου δικαιολογείται η παροχή των σχετικών υπηρεσιών -όχι κατά παράταση προηγούµενων σχέσεων απασχόλησης, αλλά δυνάµει της εν θέµατι εξαιρετικής ρύθµισης και µε ειδικώς προσδιοριζόµενο απώτατο χρονικό όριο, δηλαδή µέχρι την ηµεροµηνία κατάρτισης των προσωρινών πινάκων για το διοριστέο τακτικό προσωπικό και, σε κάθε Να σταλεί µε e-mail περίπτωση, όχι πέραν της 31.3.2018- εκπληρώνει την έννοια του αντικειµενικού λόγου, τόσο για το ορισµένο της διάρκειας παροχής των εν λόγω υπηρεσιών, λαµβάνοντας έτσι υπόψη τις σχετικές πρόνοιες για την αποφυγή της κατάχρησης των συµβάσεων ορισµένου χρόνου που απορρέουν από την Οδηγία 1999/70/ΕΚ, όσο και για την παρέκκλιση από τους περιορισµούς των άρθρων 5 και 6 του π.δ. 164/2004, το οποίο άλλωστε ήδη προβλέπει (άρθρο 6 παρ. 2) σε ειδικές περιπτώσεις, περιγραφόµενες ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, τη δυνατότητα κατ’ εξαίρεση υπέρβασης του συνολικού χρόνου απασχόλησης των είκοσι τεσσάρων (24) µηνών. 4. Τέλος, επισηµαίνεται ότι δεν θα πρέπει να γίνεται σύγχυση µεταξύ των διατάξεων της παρ. 2 της εν θέµατι ρύθµισης και του τελευταίου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 20 του ν. 2190/1994, σχετικά µε τη δυνατότητα προσλήψεων, σε περιπτώσεις όπου συντρέχει κίνδυνος ζωής ή περιουσίας και όπου, για το λόγο αυτό, κηρύσσεται συγκεκριµένος νοµός ή περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Το θεσµικό πλαίσιο για την κήρυξη περιοχών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπως αυτό περιγράφεται από τις διατάξεις του ν. 3013/2002, αναφέρεται σε περιπτώσεις καταστροφών ή κινδύνου επέλευσης καταστροφών από φυσικά φαινόµενα ή τεχνολογικά συµβάντα, στον χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο χώρο, τα οποία προκαλούν εκτεταµένες δυσµενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, καθώς και στο ανθρωπογενές ή φυσικό περιβάλλον. Οι περιπτώσεις, αντίθετα, τις οποίες καλείται να θεραπεύσει η εν θέµατι ρύθµιση αφορούν τον πιθανό κίνδυνο για τη δηµόσια υγεία, ο οποίος διαπιστώνεται µε απόφαση των οικείων ∆ηµοτικών Συµβουλίων, σε περιπτώσεις όπου, ύστερα από τη διαπίστωση της ακυρότητας των συµβάσεων εργασίας του προσωπικού που στελεχώνει τις ανταποδοτικές υπηρεσίες καθαριότητας ∆ήµων ή νοµικών προσώπων αυτών και µέχρι την κάλυψη των αντίστοιχων θέσεων µε µόνιµο προσωπικό σύµφωνα µε τις διαδικασίες της παρ. 1, διαπιστώνονται υπηρεσιακά κενά και αδυναµία κάλυψης των ζωτικών αυτών, για το κοινωνικό σύνολο, υπηρεσιακών αναγκών. Ακριβώς, δηλαδή, επειδή οι διατάξεις των άρθρων 20 και 21 του ν. 2190/1994 περί κάλυψης έκτακτων αναγκών, όπως προεκτέθηκε, δεν παρέχουν πρόσφορο µέσο κάλυψης των αναγκών αυτών, µέχρι τη στελέχωση των υπηρεσιών αυτών µε επαρκές µόνιµο προσωπικό σε συµµόρφωση µε την προαναφερθείσα κρίση της Ολοµέλειας του Ε.Σ., οι διατάξεις της παρ. 2 παρέχουν τη δυνατότητα λυσιτελούς και αδιατάρακτης κάλυψης των αναγκών αυτών και αντιµετώπισης των σχετικών κινδύνων για τη δηµόσια υγεία, όπου αυτοί διαπιστώνονται, κατά τρόπο Να σταλεί µε e-mail σύµφωνο προς το άρθρο 103 παρ. 8 του Συντάγµατος, µε το άµεσα διαθέσιµο προσωπικό, το οποίο διαθέτει τη σχετική εµπειρία και το οποίο είχε αρχικώς επιλεγεί µε διαφανείς διαδικασίες, υπό τον έλεγχο του ΑΣΕΠ. Παρακαλούνται οι Αποκεντρωµένες ∆ιοικήσεις να ενηµερώσουν τους φορείς αρµοδιότητάς τους και να µεριµνήσουν για την άµεση εφαρµογή των οριζοµένων στην εγκύκλιο αυτή.