Χωρίς τελικά συμπεράσματα η συζήτηση για την Τουρκία
Η ασφάλεια και το προσφυγικό ήταν τα πιο σημαντικά ζητήματα που απασχόλησαν τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Συγκεκριμένα, στα κοινά τους συμπεράσματα υπογραμμίζουν την ενίσχυση της συνεργασίας τους για την αντιμετώπιση του προσφυγικού και την προώθηση όλων των αναγκαίων πρωτοβουλιών, έστω και από ένα περιορισμένο αριθμό κρατών μελών της ΕΕ, στον τομέα της ευρωπαϊκής άμυνας.
Σε ό,τι αφορά το προσφυγικό η σύνοδος κορυφής αναφέρει ότι οι ως τώρα ευρωπαϊκές πολιτικές έχουν αποδώσει καρπούς, καλεί ωστόσο όλα τα κράτη μέλη να επαγρυπνούν και να συνεχίσουν να δείχνουν την αλληλεγγύη στους προς τις χώρες που θίγονται άμεσα από αυτή, δηλαδή την Ελλάδα και την Ιταλία, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Επισημαίνουν επίσης την ανάγκη συνέχισης της συνεργασίας με την Τουρκία και της παροχής βοήθειας προς τις χώρες των ανατολικών Βαλκανίων, όπως άλλωστε και την ενίσχυση της συνοριακής «ευρώφρούρας».
Τέλος, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών για ζητήματα που σχετίζονται με το προσφυγικό, αλλά και στην ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας της Ευρώπης με τη Λιβύη και τις γειτονικές χώρες, ούτως ώστε να καταφέρουν να βελτιώσουν τους ελέγχους στα σύνορα τους. Καταλήγοντας ωστόσο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι μία μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης μπορεί να γίνει μόνο αν χτυπηθούν οι βαθιές ρίζες του προβλήματος και δοθούν οικονομικά και κοινωνικά κίνητρα στους κατοίκους να παραμείνουν στις χώρες τους. Τέλος σε ό,τι αφορά την άρση των ελέγχων στο χώρο Σένγκεν η σύνοδος κορυφής αναφέρει ότι στόχος είναι η επιστροφή «στο πνεύμα του Σένγκεν» το ταχύτερο δυνατόν.
Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την πρόοδο που έχουν επιτύχει τα κράτη μέλη τα οποία θέλουν και μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτή και τα καλεί εντός του επόμενου έτους να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για την ανάπτυξη ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Προς το σκοπό αυτό τα ενθαρρύνει να δημιουργήσουν ευέλικτους μηχανισμούς χρηματοδότησης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου για την άμυνα και να ενισχύσουν τις κοινές παραγγελίες τους, στο μετρό του δυνατού. Στόχος είναι, όπως αναφέρεται στα τελικά συμπεράσματα, να γίνει πιο ανταγωνιστική και καινοτόμος η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία.
Στόχος, επίσης, είναι να συμμετάσχουν και οι ευρωπαϊκές μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες, όπως αναφέρεται, θα μπορούσαν να ενισχυθούν αλλά από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Όπως επισημαίνεται το θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας θα συζητηθεί εκ νέου στη σύνοδο κορυφής του ερχόμενου Δεκεμβρίου. Τέλος αξίζει να σημειωθεί πως σε ό,τι αφορά την Τουρκία, ναι μεν υπήρξαν συζητήσεις στο χθεσινό δείπνο εργασίας, πλην όμως δεν υπήρξαν τελικά συμπεράσματα.