Βασικές κυβερνητικές επιλογές, που αφορούν χιλιάδες πολίτες και συνδέονται με κρίσιμες δεσμεύσεις, που έχουν αναληφθεί –και νομοθετηθεί– στο πλαίσιο των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, δοκιμάζονται αυτή την εποχή στο ΣτΕ, που εκδικάζονται ή πρόκειται να εκδικαστούν προσφυγές οι οποίες θέτουν σε δικαστικό έλεγχο μείζονος σημασίας νομοθετήματα.
Στο ανώτατο δικαστήριο είναι πλέον στραμμένο το κυβερνητικό ενδιαφέρον, καθώς βασικοί νόμοι που ήδη εφαρμόζονται, όπως ο νέος ασφαλιστικός νόμος, γνωστός και ως νόμος Κατρούγκαλου, ήδη απασχολούν τους ανώτατους δικαστικούς.
Για τον νέο ασφαλιστικό νόμο, που αφορά 2.750.000 συνταξιούχους, όπως ελέχθη στη μείζονα Ολομέλεια του ΣτΕ, που εκδικάστηκαν ήδη πολλές –όχι όλες– από τις προσφυγές που έχουν κατατεθεί, το ανώτατο δικαστήριο έχει κληθεί να κρίνει μείζονα θέματα που περιλαμβάνουν τον ΕΦΚΑ, τις νέες περικοπές στις συντάξεις, τα μπλοκάκια, τις νέες εισφορές των αυτοαπασχολουμένων και των ελεύθερων επαγγελματιών, κ.ά.
Ο πρόεδρος του ΣτΕ, Νίκος Σακελλαρίου, ήδη έχει ορίσει καταληκτική ημερομηνία την 6η Νοεμβρίου, προκειμένου οι συνήγοροι των δύο πλευρών, όσων προσέφυγαν και του Δημοσίου, να καταθέσουν υπομνήματα δίδοντας προτεραιότητα στην εκκαθάριση της συγκεκριμένης υπόθεσης που αφορά μείζονος σημασίας κυβερνητική επιλογή με αντίκτυπο σε χιλιάδες πολίτες.
Η απόφαση που εκτιμάται ότι θα εκδοθεί στους πρώτους μήνες του 2018, θα αποτελέσει κρίσιμο τεστ για την κυβέρνηση, καθώς όπως εκτιμούν πολλοί από νομικής και δικαστικής πλευράς, σημαντικά θέματα του νέου ασφαλιστικού νόμου ενδέχεται να «σκοντάψουν» στο ΣτΕ.
«Σύνδρομο των ενστόλων»
Το ενδεχόμενο αυτό δεν μπορεί, εκτιμούν νομικές πηγές, να αποκλειστεί, καθώς πολλές φορές το ΣτΕ έχει ακυρώσει κρίσιμες κυβερνητικές επιλογές, με πρόσφατη και πιο ηχηρή τη δοκιμασία που υπέστη η κυβέρνηση Σαμαρά, όταν κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές στους μισθούς των ενστόλων, προκαλώντας δημοσιονομικούς κλυδωνισμούς.
Το «σύνδρομο των ενστόλων», όπως αποκαλούν ορισμένοι το σοκ που προκαλείται από δικαστικές αποφάσεις που ακυρώνουν μείζονος σημασίας νόμους με προφανείς τις δημοσιονομικές συνέπειες, ήδη απασχολεί το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αλλά και το ανώτατο δικαστήριο που πρόκειται να αποφανθεί σχετικά.
Σε κάθε περίπτωση, οι συνέπειες της δικαστικής κρίσης για τον νέο ασφαλιστικό νόμο, που είναι και αμετάκλητη, σε περίπτωση που είναι αρνητική για κάποια θέματα του νόμου, εκτιμάται ότι θα επιφέρει σημαντικές συνέπειες στα δημοσιονομικά μεγέθη και θα δοκιμάσει τις αντοχές της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά την αποδοχή και την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων.
Η κρισιμότητα της αποφάσεως του ΣτΕ για το νέο ασφαλιστικό, άλλωστε, έχει προκαλέσει τριγμούς και στο εσωτερικό του δικαστηρίου. Στην πρώτη συνεδρίαση της μείζονος Ολομέλειας που δίκασε την υπόθεση, τέθηκαν θέματα για εξαίρεση δύο ανώτατων δικαστικών που είχαν οριστεί να εισηγηθούν για την υπόθεση στην Ολομέλεια.
Τελικώς, αποφασίστηκε ότι η σύμβουλος του ΣτΕ Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου δεν μπορούσε να δικάσει, διότι μετείχε και στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του νόμου Κατρούγκαλου, ενώ για τον άλλο εισηγητή Σπυρίδωνα Μαρκάκη η απόφαση ήταν να μείνει στη δίκη, όπως και έγινε.
Η εξαίρεση της Σπυριδούλας Χρυσικοπούλου, όμως, είχε ως αποτέλεσμα να μη δικαστεί ένα πακέτο προσφυγών για τον νέο ασφαλιστικό νόμο, ενώ η ορισθείσα για προχθές Παρασκευή, 13 του μήνα Ολομέλεια, προκειμένου να τελειώσει η εκδίκαση αυτών των προσφυγών, τελικά δεν έγινε λόγω της αποχής που κήρυξε ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών για τη στυγερή δολοφονία του ποινικολόγου Μιχάλη Ζαφειρόπουλου.
Ελληνικό, ΟΑΣΘ και τηλεοπτικές άδειες
Το δεύτερο πακέτο προσφυγών για τον λεγόμενο νόμο Κατρούγκαλου δεν είναι η μόνη σοβαρή δικαστική εκκρεμότητα, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει να κρίνει και άλλα θέματα μείζονος ενδιαφέροντος που απασχολούν την κυβέρνηση και αφορούν υποθέσεις που σχετίζονται άμεσα με τις επενδύσεις και εμβληματικές κυβερνητικές επιλογές. Οι προσφυγές για την επένδυση στο Ελληνικό, που θέτουν θέματα τήρησης της δασικής νομοθεσίας αλλά και της εφαρμογής των δασικών χαρτών στην περιοχή, αποτελούν από τα πλέον καυτά και επείγοντα που πρόκειται να κριθούν από το ΣτΕ, με δεδομένο το ενδιαφέρον της απόφασης για την απελευθέρωση της επένδυσης από τα βαρίδια των καθυστερήσεων και των εμπλοκών.
Με εξαιρετικό ενδιαφέρον αναμένεται, επίσης, η απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου για την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε κρατικοποίηση του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης και βέβαια η κρίση του δικαστηρίου για το νέο κύμα προσφυγών κατά των κυβερνητικών ρυθμίσεων για τις τηλεοπτικές άδειες.
Πάντως, σε ό,τι αφορά τις δίκες για το Ελληνικό και τον ΟΑΣΘ, στο ανώτατο δικαστήριο αναμένουν να επιλεγούν από το υπουργικό συμβούλιο δύο νέοι αντιπρόεδροι του ΣτΕ –οι θέσεις είναι κενές από τον περασμένο Ιούνιο– καθώς η καθυστέρηση στην επιλογή τους δημιουργεί προβλήματα για τη σύντομη –κατά το δυνατόν– εκκαθάριση των σημαντικών αυτών υποθέσεων.