«Άυλη μνημειακή και χριστιανική πολιτιστική κληρονομιά στην Τουρκία σήμερα», αυτός ήταν ο τίτλος της ημερίδας που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπό την αιγίδα του ευρωβουλευτή Θοδωρή Ζαγοράκη. Επρόκειτο για μία ακόμα ψηφίδα στο σύνθετο παζλ της διεθνοποίησης του ζητήματος της Γενοκτονίας των Ποντίων, έστω και αν η λέξη «γενοκτονία» δεν υπάρχει στο επίσημο θέμα της εκδήλωσης.
Αυτή ήταν και η πρώτη ερώτηση του pontos-news.gr στον δρ Σύγχρονης Ιστορίας και επιστημονικό συνεργάτη της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ, Θεοδόση Κυριακίδη, ο οποίος ήταν ένας από τους τέσσερις ομιλητές που βρέθηκαν στις Βρυξέλλες. «Το ζήτημα της Γενοκτονίας –όχι σε επιστημονικό επίπεδο αλλά σε δημόσια, διεθνή τοποθέτηση–, εάν δεν είναι σ’ ένα επιστημονικό συνέδριο, δεν “περνάει”. Αντίθετα, αυτό που μπορείς να πεις, και θα συγκινήσει περισσότερο τους Ευρωπαίους, είναι για τον πολιτισμό που καταστρέφεται. Δεν είναι ότι έχει ατονήσει η ευαισθησία, αλλά, και με την προπαγάνδα των Τούρκων, οι θάνατοι πλασάρονται ως απώλειες μιας πολεμικής σύρραξης στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Όμως, αυτό που τους προβληματίζει ιδιαίτερα είναι η καταστροφή του μνημειακού πλούτου. Οπότε είναι πιο εύκολο», εξηγεί.
Αυτή ήταν και η πρώτη ερώτηση του pontos-news.gr στον δρ Σύγχρονης Ιστορίας και επιστημονικό συνεργάτη της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ, Θεοδόση Κυριακίδη, ο οποίος ήταν ένας από τους τέσσερις ομιλητές που βρέθηκαν στις Βρυξέλλες. «Το ζήτημα της Γενοκτονίας –όχι σε επιστημονικό επίπεδο αλλά σε δημόσια, διεθνή τοποθέτηση–, εάν δεν είναι σ’ ένα επιστημονικό συνέδριο, δεν “περνάει”. Αντίθετα, αυτό που μπορείς να πεις, και θα συγκινήσει περισσότερο τους Ευρωπαίους, είναι για τον πολιτισμό που καταστρέφεται. Δεν είναι ότι έχει ατονήσει η ευαισθησία, αλλά, και με την προπαγάνδα των Τούρκων, οι θάνατοι πλασάρονται ως απώλειες μιας πολεμικής σύρραξης στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Όμως, αυτό που τους προβληματίζει ιδιαίτερα είναι η καταστροφή του μνημειακού πλούτου. Οπότε είναι πιο εύκολο», εξηγεί.
(Φωτ.: ivansavvidis.gr)
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως επισημαίνει ο Θεοδόσης Κυριακίδης, απευθύνονται πολλές οργανώσεις και πολλοί ακτιβιστές με αιτήματα για τη διοργάνωση εκδηλώσεων, ημερίδων, συνεδρίων. «Έτσι, είναι συγκρατημένοι όταν ακούνε για Γενοκτονία», σημειώνει. Ωστόσο τονίζει ότι το δρόμο έχουν ανοίξει οι Αρμένιοι («έχουν κάνει πολύ σοβαρή δουλειά», υπογραμμίζει), ενώ τις προσπάθειες διεθνοποίησης του ζητήματος βοηθά και το ψήφισμα του 2007 από τη Διεθνή Ένωση των Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών στο οποίο αναφέρεται ρητά ότι αυτό που συνέβη εκείνη την περίοδο αφορά τους Αρμένιους, τους Έλληνες και τους Ασσυρίους.
«Το περάσαμε διπλωματικά, δεν μπορείς να καλέσεις μιλώντας ανοιχτά για τη Γενοκτονία ανθρώπους που ζουν ή που έζησαν στην Τουρκία. Για παράδειγμα, ο Ιταλός (σ.σ. Κλαούντιο Μοντζ, ένας εκ των ομιλητών) προβληματίστηκε για το αν θα ερχόταν, διότι αυτή τη στιγμή ζει στην Κωνσταντινούπολη και είναι διευθυντής του Κέντρου Διεθνούς Διαθρησκευτικού Διαλόγου και πρόεδρος της Ένωσης Θρησκειών της Τουρκίας», λέει ο Θεοδόσης Κυριακίδης.
(Φωτ.: ivansavvidis.gr)
Την ημερίδα της περασμένης Τρίτης «φιλοξένησε» ο Θοδωρής Ζαγοράκης έπειτα από αίτημα της ΟΣΕΠΕ και του Συλλόγου Ποντίων Βρυξελλών, με τη στήριξη του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος «Ιβάν Σαββίδης». Στην πρωτεύουσα του Βελγίου ταξίδεψαν εκπρόσωποι του οργανωμένου ποντιακού χώρου, κυρίως από τη Γερμανία και την Ελβετία, ενώ στην αίθουσα του Ευρωκοινοβουλίου βρέθηκαν ευρωβουλευτές και αντιπροσωπείες των Αρμενίων και των Ασσυρίων.
«Το ακροατήριο ήταν πολυσυλλεκτικό», σημειώνει ο Θεοδόσης Κυριακίδης, και διευκρινίζει ότι η εκδήλωση ήταν ανοιχτή για το κοινό, το οποίο είχε τη δυνατότητα να κάνει ερωτήσεις.
Αυτές οι ερωτήσεις κινήθηκαν στο ίδιο πλαίσιο με τις εισηγήσεις, δηλαδή στην ανάγκη προστασίας του μνημειακού πλούτου από όλες τις πλευρές, και στην ανάγκη άσκησης πίεσης στην Τουρκία. «Πλέον η Τουρκία δεν καταστρέφει αλλά αλλοιώνει την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία του μνημείου, που και αυτό είναι μια καταστροφή. Και επίσης εκείνο που τράβηξε την προσοχή πολύ, και το ξέρει ο κόσμος και είναι γνωστό, είναι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Τραπεζούντας σε τζαμί. Και η προσευχή που έγινε στην Κωνσταντινούπολη χτύπησε πολύ άσχημα στους Ευρωπαίους, αλλά κυρίως η μετατροπή της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα από μουσείο σε τζαμί», τονίζει ο Θεοδόσης Κυριακίδης.
Για λίγη ώρα το παρών στην ημερίδα έδωσε και ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου και μέλος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης της Γερμανίας Ράινερ Βίλαντ, με τον οποίο συμφωνήθηκε να υπάρξει μια πιο στενή συνεργασία. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ενδιαφέρον έδειξε και ο μόνιμος εκπρόσωπος της Τουρκίας στην ΕΕ, χωρίς ωστόσο να κάνει αισθητή την παρουσία του.
Στο πλαίσιο της ημερίδας η ΟΣΕΠΕ είχε επαφές με Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίες δεν είναι απίθανο να «ευδοκιμήσουν» επί γερμανικού εδάφους. Αυτό που επισημάνθηκε, όμως, σχεδόν από όλους είναι η ανάγκη να γίνεται κάθε χρόνο, αν είναι δυνατό, μια τέτοια εκδήλωση στις Βρυξέλλες.