Οδηγίες για τον κατά προτεραιότητα έλεγχο των υποθέσεων φορολογίας εισοδήματος και λοιπών φορολογιών που θεωρούνται μη παραγεγραμμένες σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 1738/2017 απόφαση του Σ.τ.Ε. δίδει ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλής με εγκύκλιο που απέστειλε χθες προς την Υπηρεσία Ελέγχου και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.)
Καί με την εγκύκλιο αυτή του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. αναγνωρίζεται ότι έχει παραγραφεί οριστικά το δικαίωμα του Δημοσίου να διενεργήσει φορολογικούς ελέγχους σε υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (Κ.Β.Σ.) της χρήσης του 2000 καθώς επίσης και σε υποθέσεις φόρου εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2001-2005, για τις οποίες είχαν υποβληθεί κανονικά οι σχετικές φορολογικές δηλώσεις.
Επιπλέον, βάσει των όσων προβλέπει και αυτή η εγκύκλιος, υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2006-2010 για τις οποίες δεν έχουν προκύψει μέχρι στιγμής «συμπληρωματικά στοιχεία» από τα οποία να αποδεικνύεται ότι τα πραγματικά εισοδήματα των φορολογουμένων ήταν μεγαλύτερα από αυτά που προσδιορίστηκαν σε προηγούμενους ελέγχους ή ότι οι δηλώσεις που υποβλήθηκαν ήταν ανακριβείς, θεωρούνται επίσης για την Α.Α.Δ.Ε. ως παραγεγραμμένες.
Ουσιαστικά, και με την εγκύκλιο αυτή του κ. Πιτσιλή υιοθετείται πλήρως το «δια ταύτα» της απόφασης 1738/2017 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με το οποίο κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι νομοθετηθείσες την περίοδο 2013-2016 παρατάσεις των προθεσμιών παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να διενεργήσει φορολογικούς ελέγχους και να εκδώσει πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού φόρων σε υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. για τις οποίες είχαν εκπνεύσει τόσο η κανονική περίοδος 5ετούς παραγραφής όσο και οι περίοδοι 10ετούς και 15ετούς παραγραφής που προβλέπουν οι ισχύουσες διατάξεις σε ειδικές περιπτώσεις.
Ως εκ τούτου, και με βάση την εγκύκλιο αυτή, όλες οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που περιλαμβάνονται στις λίστες μεγαλοκαταθετών του εσωτερικού και του εξωτερικού (λίστα Λανγκάρντ, λίστα Μπόργιανς, λίστα «65 cd», λίστα εμβασμάτων κ.λπ), οι οποίες αφορούν στο έτος 2000 θεωρούνται οριστικά παραγεγραμμένες και δεν πρόκειται ποτέ πια να ελεγχθούν από τις υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε.. Οριστικά παραγεγραμμένες θεωρούνται από την Α.Α.Δ.Ε. και οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος των προσώπων αυτών οι οποίες αφορούν στα έτη 2001-2005, εφόσον όμως για τα έτη αυτά οι εν λόγω φορολογούμενοι έχουν υποβάλει κανονικά τις προβλεπόμενες φορολογικές δηλώσεις.
Αντιθέτως, όλες οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος των ιδίων προσώπων, οι οποίες αφορούν στα έτη 2006-2016 είναι ακόμη «ανοικτές» για έλεγχο και για επιβολή φόρων και προστίμων από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές, δεδομένου ότι για τις συγκεκριμένες υποθέσεις η 5ετής προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να ασκήσει έλεγχο έχει παραταθεί για άλλα 5 έτη, δηλαδή έχει γίνει 10ετής. Ο λόγος για τον οποίο έχει συμβεί αυτό, είναι επειδή τα στοιχεία των κινήσεων των τραπεζικών λογαριασμών των συγκεκριμένων προσώπων, τα οποία περιλαμβάνονται στις σχετικές λίστες, θεωρούνται ακόμη «συμπληρωματικά στοιχεία» που περιήλθαν εκ των υστέρων, μετά την πάροδο της 5ετίας, εις γνώσιν των αρμόδιων φορολογικών αρχών και αποδεικνύουν ότι τα προσδιορισθέντα από προηγούμενους ελέγχους εισοδήματα ή ότι τα δηλωθέντα εισοδήματα υπολείπονται των πραγματικών.
Επίσης, «ανοικτές» για έλεγχο παραμένουν και οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος των ετών 2011-2016 των ιδίων προσώπων, καθώς η κανονική 5ετής περίοδος παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να ελέγξει τις υποθέσεις αυτές δεν έχει ακόμη εκπνεύσει.
Πάντως, η περίοδος παραγραφής για χιλιάδες από τις παραπάνω υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος των ετών 2006 και 2011 βρίσκεται φέτος στο τελευταίο έτος της. Αυτό σημαίνει ότι η προθεσμία παραγραφής λήγει για τις υποθέσεις αυτές στις 31-12-2017 – σε 70 περίπου μέρες – και δεν επιτρέπεται πλέον, βάσει της απόφασης του Σ.τ.Ε., να παραταθεί. Ως εκ τούτου πολλές από τις υποθέσεις αυτές θα παραγραφούν στο τέλος του τρέχοντος έτους, αφού οι υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. δεν θα προλάβουν να τις ελέγξουν.
Τι ισχύει γενικότερα για τις χρήσεις που μπορούν να ελεγχθούν
Γενικότερα, κι από την νέα διευκρινιστική εγκύκλιο με τις αναλυτικές οδηγίες την οποία εξέδωσε χθες ο κ. Πιτσιλής προκύπτει ότι το δικαίωμα του Δημοσίου να διενεργήσει φορολογικούς ελέγχους, να εκδώσει πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος και να καταλογίσει πρόστιμα και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής εξακολουθεί να ισχύει:
– Για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2001-2005 για τις οποίες δεν είχαν υποβληθεί οι σχετικές φορολογικές δηλώσεις. Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος ελέγχου του έτους 2001 λήγει πάντως στις 31-12-2017, δηλαδή σε περίπου 70 μέρες και δεν επιτρέπεται πλέον να παραταθεί.
– Για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2006-2010 για τις οποίες, από το 2012 έως σήμερα περιήλθαν εις γνώσιν των φορολογικών αρχών «συμπληρωματικά στοιχεία» από τα οποία προκύπτει ότι τα πραγματικά εισοδήματα ήταν μεγαλύτερα από αυτά που είχαν προσδιοριστεί σε προηγούμενους ελέγχους ή ότι οι δηλώσεις που υποβλήθηκαν ήταν ανακριβείς. Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος ελέγχου του έτους 2006 λήγει πάντως στις 31-12-2017, δηλαδή σε περίπου 70 μέρες και δεν επιτρέπεται πλέον να παραταθεί.
– Για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2008 και μετά οι οποίες δεν είχαν παραγραφεί την 1η-1-2014 (λόγω μη παρόδου της πενταετούς περιόδου παραγραφής) και για τις οποίες, σύμφωνα με το νέο Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (ν. 4174/2013) ισχύει 20ετής περίοδος παραγραφής λόγω εντοπισμού φοροδιαφυγής. Στην έννοια “φοροδιαφυγή” περιλαμβάνεται η απόκρυψη φορολογητεών εισοδημάτων από οποιανδήποτε πηγή, με την παράλειψη υποβολής δήλωσης ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης ή με την καταχώρηση στα λογιστικά αρχεία (βιβλία) εικονικών δαπανών ή με την επίκληση εικονικών δαπανών στις φορολογικές δηλώσεις, εφόσον το ύψος των φόρων εισοδήματος που απέφυγε να καταβάλει ο φορολογούμενος υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ ανά φορολογικό έτος (χρήση).
– Για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και Κ.Β.Σ. των χρήσεων 2011-2013 και των φορολογικών ετών 2014-2016 για τις οποίες δεν έχει ακόμη εκπνεύσει η 5ετής περίοδος παραγραφής. Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος ελέγχου του έτους 2011 λήγει πάντως στις 31-12-2017, δηλαδή σε περίπου 70 μέρες και δεν επιτρέπεται πλέον να παραταθεί.