Καλά Χριστούγεννα ή, για την ακρίβεια, μέσα Δεκεμβρίου θα είναι έτοιμη η ΗΔΙΚΑ να αναρτήσει τις διορθωμένες εισφορές του ΕΦΚΑ που θα λαμβάνουν υπόψη και τις εκκαθαρισμένες φορολογικές δηλώσεις του 2016.
Οι ειδικοί προεξοφλούν ότι είναι αδύνατον μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα να γίνει συμψηφισμός ή επιστροφή χρημάτων στις περιπτώσεις όπου το δηλωθέν εισόδημα είναι χαμηλότερο, όπως προβλέπει η σχετική διάταξη. Είναι πολύ πιθανό δηλαδή ο συμψηφισμός να μεταφερθεί για το επόμενο έτος, παρότι η διάταξη αναφέρει σαφώς ότι η εκκαθάριση θα πρέπει να γίνει εντός του έτους. Από 1/1/2018, όμως, φουσκώνει το χαράτσι, καθώς αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών για 1,4 εκατομμύρια ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες. Συγκεκριμένα, το χαράτσι θα αυξηθεί το 2018 και το 2019 (+37%), αφού οι εισφορές που πλήρωσαν οι μη μισθωτοί το προηγούμενο έτος (αρχής γενομένης από φέτος) θα θεωρούνται εισόδημα και επί αυτού του εισοδήματος θα υπολογίζονται οι νέες εισφορές. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού ο ΕΦΚΑ θα πάρει επιπλέον 53 εκατ. ευρώ το 2018, 124 εκατ. ευρώ το 2019, 126 εκατ. το 2020 και 128 εκατ. το 2021.
Ο εμπορικός κόσμος της χώρας κάνει λόγο για εξοντωτικό μέτρο, ενώ πληθαίνουν αυτοί που διαμαρτύρονται ότι επί δέκα μήνες πνίγηκαν από τις εισφορές και την υπερβολική φορολόγηση προσδοκώντας την επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών, προοπτική που συνεχώς απομακρύνεται.
Υπενθυμίζεται ότι οι φορολογούμενοι για το 2016 (φορολογική δήλωση 2017) δήλωσαν συνολικά εισοδήματα 3,8 δισ. ευρώ έναντι 4,7 δισ. ευρώ πέρυσι (εισόδημα 2015). Εκτιμάται ότι το 10% των ελεύθερων επαγγελματιών δήλωσε το 2016 χαμηλότερα εισοδήματα κατά 20% έναντι του 2015 (δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί τα στατιστικά στοιχεία).
Δεν είναι λίγες βέβαια οι κραυγαλέες περιπτώσεις που έχουν εντοπίσει λογιστικά γραφεία, όπου τη μία χρονιά ο ασφαλισμένος έχει αυξημένα εισοδήματα από μερίσματα και λαμβάνει ειδοποιητήρια που τον καλούν να πληρώσει 1.598 ευρώ τον μήνα, ενώ την επόμενη χρονιά τα εισοδήματά του πέφτουν στο ναδίρ και καλείται να πληρώσει την κατώτατη εισφορά, 167,95 ευρώ τον μήνα. Οπως υπολογίζουν οι ειδικοί ο ΕΦΚΑ θα πρέπει να επιστρέψει στους μη μισθωτούς ή να συμψηφίσει από 170 ευρώ έως και 10.000 ευρώ σε ακραίες περιπτώσεις, καθώς ένα σημαντικό κομμάτι των εν λόγω ασφαλισμένων έχει ήδη προκαταβάλει ακόμη και τις ετήσιες εισφορές του 2017. Με τις αλυσιδωτές καθυστερήσεις, όμως, στην εκκαθάριση των δηλώσεων και στη διόρθωση των εισφορών εκτιμάται ότι τελικά αυτές θα υπολογίζονται με βάση τα εισοδήματα του 2016 έως και του χρόνου τέτοια εποχή. Επομένως το νέο σύστημα υπολογισμού θα εφαρμοστεί προς το τέλος του 2018 με έτος βάσης τα εισοδήματα του 2017.
Οι δανειστές πάντως αμφισβητούν το θετικό πρόσημο των εσόδων του ΕΦΚΑ. Μάλιστα, άκουσαν με έκπληξη ότι ο ΕΦΚΑ γλίτωσε την καταβολή 35.000 νέων συντάξεων και των αναδρομικών που τις συνοδεύουν γιατί τα επιμέρους Ταμεία πριν από την ενοποίηση είχαν μετρήσει λάθος τις εκκρεμείς αιτήσεις, οι οποίες τελικά ήταν λιγότερες. Επιπλέον ρώτησαν μετ’ επιτάσεως τι είδους θέσεις εργασίας είναι αυτές που εξασφαλίζει η αύξηση της απασχόλησης και αν θεωρούνται βιώσιμες ώστε να σταθεροποιηθούν τα έσοδα του φορέα. Δυσκολεύτηκαν, επίσης, να πιστέψουν τα στοιχεία απασχόλησης του ΕΦΚΑ, που έδειχναν ότι τα οικοδομικά έργα σημειώνουν θετική πορεία για πρώτη φορά μετά το 2008. Ο τομέας που συγκέντρωσε τις περισσότερες ενστάσεις ήταν τα έσοδα του ΕΦΚΑ από τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, καθώς πάγια θέση των δανειστών είναι ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες φοροδιαφεύγουν και τα έσοδα του ΕΦΚΑ θα έχουν απώλειες από τους μη μισθωτούς.